Guatemala'dan Toroslar'a toprak yüzlü kadınlar

HER şey fotoğraf sanatçısı ve gezi yazarı Buket Şahin'in 2006'da Guatemala'da düzenlenen Dünya Maya Kongresi'ne katılmasıyla başlar. 16 yıl Amerika'da yaşadıktan sonra Orta Amerika'da gördüklerinden, yü yıllardır aynı kültürel özellikleri sürdüren Maya kadınlarından çok etkilenen Şahin, fotoğraflar çeker ve notlar alır. Öykü yazarı babası Osman Şahin'in aile kökleri Mersin'in Aslanköyü yörüklerinden olan Buket Şahin, toprakla uğraşan, hayvan yetiştiren ve onların yünlerinden iplik elde eden kadınları hatırlar. Şahin, bu birbirinden binlerce kilometre uzaklıktaki yaşamlar arasındaki benzerliği şöyle anlatıyor: "Guatemala'da gördüğüm, bir yandan sırtında çocuğunu taşırken bir yandan da elinde yün ören Maya kadınları, bana bir yörük kadını olan babaannemi, Toroslardaki yaşamı hatırlattı. İkinci kuşak bir Türkmen yörük kızı olarak bir doğa bilgini ve Torosların son yörüklerinden şaman babaannemin gözüyle görmeye çalıştım o uzak coğrafyalardaki kadınların yaşamlarını. Ben Karacaoğlan'ın torunuyum. Çocukluk yıllarımda her yaz gittiğimiz Mersin'in bin 600 metre yükseklikteki köyümüz Arslanköy'de yörük kadınların çalışkan, üretken ama bir o kadar ezildiklerine tanık oldum. Okuma yazması olmayan, ineğin yanında veya elinde eğirteciyle gördüğüm babaannem bir bilge kadındı. Onun bazı sözlerini Konfüçyüs'ten okudum, Maya Stelları'nda gördüm. İllimanı dağları, And Dağı, Atlas dağları veya Guatemala'nın yüksek yaylalarındaki Maya köylerinde, ortak şaman simgeler beni çok etkiledi." Şahin, Güney ve Orta Amerika, Panama, Karayip Adaları, Kuzey Afrika, Suriye, Ürdün, Toroslar'daki kadınların portrelerini çeker. Yörük, Çingene, Bedevi, Hindu, Berberi, Maya, İnka kadınlarının... Geçtiğimiz yıl da Amerikalı fotoğrafçı Lynn Gilbert'in İpekyolu Konakları adlı projesi için yolu Kapadokya'ya düşer.
KAPADOKYA'NIN EL YAPIMI BEBEKLERİ
Mustafapaşa'da Türkiye'nin ilk elyapımı bebek müzesine de uğrarlar. Müzedeki el yapımı bebekleri yapan Sibel Radiye Gül'e fotoğraflarını gösterir. Bu karşılaşma 'Güneş Kadınları' sergisinin ilk adımlarının atılmasına neden olur. Görsel sanatın parçası fotoğrafla geleneksel sanatlardan bez bebeklerin yolu kesişir. Arkeo Pera Sanat Galerisi'nde açılan 'Güneş Kadınları / Mezototamya'dan Mezoamerika'ya Toprak Yüzlü Kadınlar' adlı sergide, 56 fotoğraf ve 11 bebek yer alıyor. (Adres: Yeniçarşı Cad. No: 16 Galatasaray-İstanbul)