Akrabamı bile reddettim

Sinema Yazarları Derneği (SİYAD), Türkiye'deki sinema dünyasının önemli kurumlarından biri. 40 yılı aşkın geçmişiyle Türkiye'de sinemanın gelişimine katkı sunmaya çalışıyor. 90'larda 20-25 üyesi bulanan SİYAD, 2000'lerde 100'e yakın üyesi olan bir dernek haline geldi. Son birkaç yıldır Türkiye'deki ulusal festivallerde SİYAD Ödülü vermeye başlayan dernek, sinemayla ilgili etkinlikler düzenliyor ve her yıl Türk Sineması Ödülleri'yle, o yıl sinema yazarlarının başarılı bulduğu yapımları ödüllendiriyor. Dernek üyesi olan sinema yazarları bir anlamda sinemayla ilgili bilirkişi durumunda. Birçoğu, ulusal ve uluslararası festivallerde jüri üyeliği yapıyor, sinemayla ilgili her türlü tartışmada fikirlerine başvuruluyor ve tabii herkes kendi mecrasında, yazı ve eleştirileriyle seyircilere yol gösteriyor. Geçen hafta SİYAD'ın 'ağır' kalemlerinden Uğur Vardan, Cumhur Canbazoğlu ve Murat Erşahin derneğin Üye Takip Kurulu'ndan toplu olarak istifa etti. Üç yıl önce kurulan Üye Takip Kurulu, derneğe üye olmak isteyenlerin dosyalarını inceleyen ve SİYAD Yönetim Kurulu'na üye alımlarıyla ilgili tavsiye niteliğinde karar bildiren bir kurul. Vardan artık üye alımlarından elini ayağı çekti, nedenlerini ve sinema yazarı olmanın kriterlerini anlattı.
- SİYAD'a üye alımlarında en kıdemli yazarlardan biri olduğunuz söylenebilir mi?
- Üyelerden çoğu 'elime doğdu' diyebilirim. Hatırladığım kadarıyla Murat'ın (Özer) dönemi haricinde yönetimde, çoğu kez de 'başkan yardımcısı' vasfıyla yer aldım. Geçmişte, üye alım işini Yönetim Kurulu hep birlikte yerine getiriyor, 'uzman' kişiler yürütüyordu. İstifa ettiğimiz Üye Takip Kurulu bir önceki dönem, Murat Özer'in başkanlığındaki 'hükümet' zamanında kuruldu.
- Üye Takip Kurulu'nun işlevi nedir?
- Derneğin 'klasına', bir sinema yazarının donanımına sahip kişileri, doğru saptayıp eleştirmenler dünyasının içine 'resmen' katmak olsa gerek.
- Sinema yazarı kriteriniz neler?
- Ben 'sinema yazarı kimliği' tarifini biraz da Atilla Dorsay, Sungu Çapan, İbrahim Altınsay ve Serhat Öztürk gibi abilerimden gördüklerimle oluşturdum: Entelektüel, vicdanı olan, ideolojik, sanata ve sinema dışındaki disiplinlere hakim, türlere vâkıf, yaşananlara tepkisini koyan, yazı yazmasını bilen, üslubu olan, bir farklılık yaratan kalem erbabı kişi.

- Peki, bu niteliklere sahip yazarları bulabildiniz mi?
- Hayır. Çünkü eski tüzükte, 'iki yıl sürekli bir yerde yazan derneğe kabul edilir' şeklinde 'temel bir kriter' vardı ve bu kriter etrafında sayımız çoğalıyordu. Ben bu kritere sürekli olarak, 'İyi de o yazara, o köşe nasıl veriliyor, bilmiyoruz ki. Yazarın kalibresine göre karar verelim,' diyordum ama dinletemiyordum. Gelinen noktada, herkesin bildiği gibi bugün sinema yazarı kimliği tartışmalı bazı isimlerle hayatımızı sürdürüyoruz. Bu noktaya gelişte, günahkarlardan biri de benim, çünkü o isimlerin kabulünde imzam var.
- Kişisel olarak tanıdıklarınıza iltimas geçtiniz mi?
- Radikal'de yazan bizim Şenay Aydemir'i de, (bizim diyorum, sadece meslektaşım ve gazeteden arkadaşım değil, aynı mahallede oturuyorum, halı sahada top koşturuyoruz vs.), başvurusunun üzerinden dört yıl geçtikten sonra derneğe kabul ettik. Ayrıca reddettiğimiz bir başvurunun da, daha sonra uzaktan akrabam olduğunu öğrendim. Sen, Radikal serüvenin nedeniyle bir anlamda elimizde büyüdün. Senin derneğe üye olmana hep şerh koydum, çünkü derneğe daha donanımlı, bilgili ve görgülü katılmanı istiyordum. Sinema yazarı arkadaşımız Yusuf Güven'in deyimiyle bu işler, 'bugün sünnet, yarın düğün olmamalı'.