Devletin gayrimeşru çocuğu: JİTEM

Kürt sorununun 'sözde' bir sorun farz edildiği ve üç beş çapulcu olarak görülen PKK'lı teröristlerin karakol baskınlarıyla asker şehit ettiği 1980'li yılların sonuydu. Sorun ve sorunun ortaya çıkardığı örgütün yöneticileri 'sözde' idi ama verilen şehitler gerçekti. Bölgede neredeyse iki yüzyıldır ayaklanma bastırmaya alışmış olan devlet, eskilerden çok farklı olan yeni isyana cevap vermekte ilkin zorlandı. Şaşkınlığı üzerinden atar atmaz da 'PKK'nın panzehiri' olacağını düşündüğü bir kontrgerilla örgütü kurdu. Kısaca JİTEM olarak nam salacak bu örgütün açılımı, Jandarma İstihbarat Terörle Mücadele idi. Daha önce SABAH'ta yayınladığımız 11 Kasım 1993 tarihli bir jandarma belgesine göre 1987'nin 27 Ağustos'unda kurulan JİTEM'in simgesi akrep. Ne JİTEM'in kurucusu olan subaylar (Arif Doğan, Veli Küçük, Cem Ersever) ne de JİTEM 'tüzel kişilik' olarak Akrep Burcu'ndan değil. Ama örgütün ambleminde akrep resmi var. Şaka bir yana, Arif Doğan JİTEM'in ambleminde neden akrep kullandıklarını şöyle açıklıyor: "Akrep, kendine en sadık hayvandır. Ölümü gördüğünde başkası tarafından öldürülmeyi reddediyor ve intihar ediyor. Biz de 'Mücadele ettiğim örgütlere teslim olmam' anlamında amblem olarak akrebi seçtik." Çeyrek asırdır adından sık sık söz ettiren JİTEM, son olarak Diyarbakır İçkale'de bulunan eski JİTEM karargâhı çevresinde yürütülen restorasyon çalışmaları sırasında rastlantı eseri insan kafatası ve kemiklerinin bulunmasıyla gündeme geldi. Son iki hafta içinde bina çevresinde 23 kişiye ait kemikler bulundu. Buluntuların hangi zamana ait olduğuyla ilgili görüşler muhtelif. Kemiklerin; 1990'lı yıllara, İstiklal Mahkemeleri dönemine, hatta tarih öncesine ait olduğunu düşünenler var. Gerçek, adli tıp incelemesi neticesinde anlaşılacak. Sonuç olarak Diyarbakır'daki kazılarla ülkemiz, bundan böyle Google aramalarında kazı bilimiyle yan yana görünecek nurtopu gibi bir kelimeyi arkeoloji literatürüne armağan etti: JİTEM.

MEZARI BİLE YOK
Bugüne kadar JİTEM'le ilgili en geniş ve doğru bilgileri veren kişi Abdülkadir Aygan. Yıllarca JİTEM'e çalışan eski PKK'lı Aygan, örgütün infaz ettiği kişilerin cesetlerinin yerlerini bildi. Mesela Aygan'ın verdiği bilgiler doğrultusunda Murat Aslan'ın cesedi Silopi kırsalında bulundu. Ne var ki Aygan'ın da "Hiçbir infaza katılmadım, tetiği çekmedim," iddiası pek inandırıcı değil. Zira JİTEM'deki üstlerinin Aygan'ı, infaz suçlarına ortak etmemiş olması beklenemez. JİTEM'in infaz timindeki en meşhur kişi ise Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım. Susurluk skandalından sonra adı duyulan ve âdeta bir derin devlet markasına dönüşen Yeşil'le ilgili bilinmesi gereken en önemli şey MİT adına Abdullah Öcalan'ı öldürmeye giden ekipte yer aldığı ve JİTEM adına pek çok infazı gerçekleştirdiği. Yeşil'in yaşadığı ve halen faaliyette olduğu gibi iddialar ise onunla çalışanlar tarafından doğrulanmıyor. Yeşil'in yaşadığını söyleyenler, ya Arif Doğan gibi manipülatif açıklamalar yapan ya da İzmir kırlarında pastoral bir çoban hayatı yaşayan emekli astsubay Hüseyin Oğuz gibi güncellenmemiş bilgilerle konuşan kişiler. Yeşil'in öldürdüğü isimlerden birinin, JİTEM'in kurucularından Ahmet Cem Ersever olduğu biliniyor. Sırf bu infaz bile JİTEM'in başlardan itibaren kendi kendini sokmaya meyilli bir akrebe benzediğini gösteriyor. JİTEM, PKK'lıları ortadan kaldırmak amacıyla kuruldu, silahsız insanları infaz eden ve zamanla kendi üyelerini de öldürmeye başlayan bir örgüte dönüştü. Yeşil, Ersever'i öldürürken, muhtemelen Yeşil'i de başka bir JİTEM elemanı öldürdü. Yani Arif Doğan'ın dediği gibi akrep kendini soktu. Ve JİTEM bir 'müntehir örgüt' olarak yakın tarihimize kara leke olarak geçti. Tıpkı en meşhur tetikçisi Yeşil gibi JİTEM'in de mezarı belli değil. Kim bilir belki bu sayede bir zamanlar var olduğunu daha kolay unuturuz.