CD öldü, plak yaşıyor!

Müzik sektöründe bir 'dijital çılgınlık'tır gidiyor. Öyle ki, 1999'dan bu yana hep zarar eden müzik sektörü, aradan geçen onca yılın ardından 2012'de ilk kez bir önceki seneye göre gelirlerini artırdı. Bu devasa bir artış değil; sadece binde 3'lük küçük bir artış. Fakat bu durum, dijital müziğin ne denli yaygınlaştığının bir kanıtı. Aslında 'gören gözler' için böyle bir kanıta ihtiyaç yok. Toplu taşıma araçlarında kaç kişinin kulağında kulaklık olduğuna bakmak yetiyor bu çılgınlığı gözlemlemek için. Tamam, dijital müzik çağımızın olmazsa olmazı, kabul! Fakat bu durumda, www.sahibinden.com'un açıkladığı rakamlar ne olacak? Türkiye'nin en çok ziyaret edilen e-ticaret sitelerinden biri olan www.sahibinden.com'un birkaç ay önce açıkladığı rakamlara göre, plak satışları bir önceki yıla göre yüzde 138, pikap satışları ise yüzde 38 oranında arttı. Üstelik bu plak ve pikapları satın alan kesim, 'dijital neslin üyeleri' olarak görülen 18-35 yaş arasındaki gençler... Yani ortada bir 'bu ne perhiz bu ne lahana turşusu' durumu var!
GERÇEK SES BUDUR
İstanbul Galatasaray'da bulunan Aslıhan Pasajı'nda 15 yıldır müzisyenlere hizmet veren Mandala Müzik'ten Cenan Alkan "İnsanlar bu dijital çılgınlıktan bunaldı!" diyor, plağın nasıl yeniden popüler olduğunu anlatırken. Tünel'den Karaköy'e inen ve müzik dükkanlarının yoğunlukta olduğu Galip Dede Caddesi'nin hemen girişinde, 1954'ten beri açık olan Lale Plak'ın sahibi Hakan Atala ise plak ve pikaplardan konuştuğumuz bir sohbette "Gerçek ses budur," diyor ve son yıllarda gençlerin plaklara gösterdiği ilginin arttığını doğruluyor. Fakat Atala, bu ilginin geçici bir heves olmasından da korkuyor: "Umarım plak merakı bir moda değildir. Çünkü bir moda kokusu alıyorum." Müzik eleştirmeni Naim Dilmener ise bu konuda daha açık sözlü: "Plağı olan albümün CD'sini beklediğimiz günlerden, CD'si olan albümün LP'sini (Long Play / uzunçalar) beklemeye başladığımız bir zamana geldik. Plakçılar LP kaynıyor. Bunları çalacak alet de çok; marka marka. Hem de modern çağa ayak uydurmuş, USB girişli ve dijital kayıt yapabilen bir kılıkta. CD öldü, LP ise yaşıyor. Öngörülen bu değildi halbuki..."
Evinizde servet olabilir
Dijital müziğin yaygınlaşmasının ardından çoğu insan, pikabını ve plaklarını çoktan deposuna kaldırdı. Fakat nadir bulunan ve kondisyonu iyi plak ve pikaplar artık çok değerli. Bu plaklar sahaflarda ve internet üzerinden yüksek fiyatlara satılıyor. Anlayacağınız deponuzda bir servet olabilir.
Ahmet Kaya zor bulunuyor
Kurgu Sahaf'tan Burak Dedelioğlu, Ahmet Kaya'nın plaklarının nadir bulunduğu için değerli olduğunu söylüyor. Dedelioğlu'na göre, Ahmet Kaya'nın yanı sıra Ajda Pekkan, Nilüfer, Sezen Aksu, Ayla Algan, Erkin Koray, Ruhi Su, âşık Mahsuni Şerif'in plakları da çok gözde. "Bazı albümler de özellikle ilgi çekiyor," diyen Dedelioğlu, Nur Yoldaş'ın Sultan-ı Yegah plağını örnek veriyor ve ekliyor: "Kimi plaklar da özellikle koleksiyonerlerin ilgisini çekiyor. II. Dünya Savaşı'nın canlı bir kaydı hemen satıldı."

Lale Plak, 1954'te hizmete girdi.
Lale Plak'ın sahibi Hakan Atala "Sektör biraz farklılaştı. Artık yeni albümlerin de plakları basılıyor," diyor. Atala, büyük bir caz koleksiyonuna sahip. Lale Plak'ta, Atala'nın dükkana gelen ünlü müzisyenlerle çektirdiği fotoğrafları görmek mümkün. Özellikle ABD'li ünlü caz müzisyeni Marcus Miller'ın Atala'nın kalbinde ayrı bir yeri var. Atala, Miller için "Aile dostuyuz," diyor.
45'likler, plaklara göre daha uygun fiyatlara satılıyor. Fakat zor bulunan bir 45'liğe sahipseniz bu kayıtların da değerli olduğundan haberiniz olsun. 2 TL ya da 3 TL'ye satılan 45'likler gibi 20, 30 hatta 60 TL edenler de var.
Turistlerin gözdesi Anadolu rock
Hakan Atala, turistlerin özellikle Anadolu rock türüne ilgi gösterdiğini vurguluyor ve bu durumun ikinci el piyasasına katkı yaptığının altını çiziyor. Mandala Müzik'ten Cenan Alkan ise "Turistler özellikle Barış Manço, Cem Karaca, Erkin Koray, Moğollar gibi isimlerin plaklarını satın alıyor. Bizim zamanında hakkını yediğimiz bir müzik türünün değerini onlar biliyor," diyor. Burak Dedelioğlu ise Taksim'deki mekanlarda sahne almak için ülkemize gelen DJ ve müzisyenlerin ellerindeki listelerle plak aradığına da şahit olmuş. Dedelioğlu, turistlerin yöresel müziklere de ilgi gösterdiğini söylüyor.
Eskiden Amsterdam'a gidilirdi, şimdi Yunanistan'a gidiliyor
Yabancı plaklar, yerli plaklara göre daha uygun fiyatlara satılıyor. Bunun en önemli nedeni ise yabancı plakların daha fazla sayıda basılmış olması; hatta bazı albümlerin plakları halen basılıyormuş. Burak Dedelioğlu, yabancı plakların özellikle Avrupa'da çok uygun fiyatlara satıldığını anlatıyor: "Yabancı plaklar, 2 - 3 avroya Amsterdam'dan alınıyordu. Fakat şimdi ekonomik kriz nedeniyle Yunanistan'ı tercih ediyoruz. Daha uygun fiyatlara iyi plaklar bulunabiliyor. Birkaç kişi gidip, bavulları plaklarla doldurup geri geliyorlar."

Netses, 1961'de açıldı.
Galip Dede Caddesi üzerinde bulunan Netses, 1961'den beri pikap bakım ve onarımı hizmeti veriyor. Fakat son yıllarda plaklara ilginin artması nedeniyle pikap satışına da başlamışlar. Netses'in sahini Cem Nayır "Pikabın eskisi daha makbuldür. Fakat çoğunlukla bakıma ihtiyaç duyarlar. Birkaç yıl öncesine kadar pikaplara bakım ve onarım yapan yerlerin sayısı çok azdı. Talep arttıkça bu tarz dükkanların sayısı da arttı," diyor. Nayır, talepten memnun ama bilgisiz müşteriden bıkmış: "Bu iş moda olunca taş plağı pikapta dinlemeye çalışan insanlar da bize gelmeye başladı."