Tuncel Baba'nın sığınağı

Tuncel Kurtiz, Gezici Festival'in en sağlam yol arkadaşlarından biriydi. Drama'dan Kars'a kadar Gezici'yi 18 yıllık yolculuğunda yalnız bırakmadı. Bir isteği vardı; festivalin bir yıl da memleketi Edremit'e gelmesi. Ama bir türlü olmadı. Ankara Sinema Derneği'nin düzenlediği Gezici Festival bu yıl yol arkadaşının o isteğini yerine getirmek için Edremit'ten başladı yolculuğuna. Ama niyet sadece onun isteğini yerine getirmek değildi, bir de Tuncel Baba'dan yola çıkarken icazet almaktı. Edremit'in Çamlıbey Köyü'nün kahvehanesindeki kütüphanenin çaprazında bir tablo var. Sürü filmindeki Tuncel Kurtiz'in canlandırdığı Hamo Ağa portresi; oradan izliyor Tuncel Baba bizi. Kahvede yaşlı erkekler çay içerken bol bol onu anıyor. Çoğu onu enerjik haliyle hatırlıyor. Sabahları yürüyüş yaparken, o gür sesiyle yaptıkları sohbeti anlatıyorlar, içlerinden biri "Yürüyüş sırasında hep elinde asa olurdu" diyor. Çamlıbey bir kasaba kadar büyük bir köy. Ama buradaki herkesin Tuncel Kurtiz ile bir anısı var. Denk gelen anlatıyor ve hayır duaları ile bitiyor anılar. Son yıllarını geçirdiği evi, köy meydanının yukarısında. Adeta cennetten bir parça. Yeşilliklerin arasında, her detayı incelikle düşünülmüş bir ev. Her köşesinde 'baba'nın izi var. Kah fotoğrafı, kah resimleri, kah oynadığı oyunların afişleri... Ama evin en güzel yeri, uzun uzun çalıştığı çatı katındaki kütüphane. Kimi kitaplar babası Vala Kurtiz'den kalma, diğerleri ise onunkiler. Neler yok ki? Romanlar, denemeler, bilim kitapları, sözlükler, dergiler... Hani Tuncel Baba'nın o entelektüel birikiminin kaynağı burası işte.

HER KİTAPTA İZİ VAR
Onun vefatı sonrası kitaplık yeniden düzenlenmiş. Düzenlenirken de her kitabın içinden ona ait bir iz çıkmış. Altı çizilen satırlar, kitaplarla ilgili notlar, kitabı okurken katılmayı düşündüğü bir etkinliğin broşürü... Eşi Menend Kurtiz'in bir projesi var: Tuncel Kurtiz Sanal Müzesi. Tuncel Baba ile ilgili birçok şeyi bu müzeye koymak istiyor. Ama elinde Tuncel Baba'ya ait bilgi, belge ve fotoğraf bulunanların da paylaşım yapabileceği bir ortam olması planlanıyor. Heyecan verici bir proje... Çamlıbey Köyü'nün mezarlığında edebi istirahata çekilen Tuncel Baba'yı ziyarete giderken herkes heyecanlı. Bu ziyarete köpeği Silo da eşlik ediyor. Dualar ediliyor, herkes kendince özlem gideriyor. Silo mezarın başında sessizce duruyor. Mezar başında bir defter var. Onu seven biri koymuş. Sonrasında ziyarete gelenler de dualarını ettikten sonra bu deftere yazı yazmaya başlamış. Çorum, Mardin, Ankara, İzmer'den, hatta Paris'ten gelip deftere yazılar, dilekler, şiirler yazıp rahmet dilemiş insanlar... "Erken gittin", "Mekanın cennet olsun", "Yılmaz Güney'e selam söyle" cümleleri ağırlıkta. Gezici Festival, Tuncel Kurtiz'in hatırasına bir günlük şık bir program yaptı. Edremitliler de akın akın sinemaya geldi, onu anmak için. Kurtiz'in Şeyh Bedrettin Destanı'nı Macaristan'da sahnelenirken çekilen görüntüleri bulunmuş, onlar gösterildi. Ayrıca yönettiği tek kurmaca film Gül Hasan'ın bir kopyası yine yurtdışından bulunmuş ve yapım programa dahil edilmiş. Bir de Gezici'nin arşivindeki görüntülerden bir belgesel yapılmış, ilk defa burada görücüye çıktı. Herkes duygulandı filmleri izlerken. Ama öte yandan bir hasret giderme hali de vardı... Menend Kurtiz, evdeyken Kurtiz'in Gül Hasan dışında yönettiği bir belgeselden bahsetti: Ölüm Yolu. Bir kopyasını izledik. 70'li yıllarda Almanya'dan Türkiye'ye kara yolu ile gelip ve tekrardan aynı yolla geri dönen gurbetçilerin yaşadıklarını anlatıyor belgesel. Aslında Kurtiz'in başka bir yönünü gösteriyor bize. Belki başka bir festival de bu filmi gösterir. Gezici Festival Edremit'ten sonra Ankara'ya gitti. Sonra da Sinop'a (6-9 Aralık) gidecek. Tuncel Baba da onlarla dolaşacak, çünkü Gül Hasan ile Tuncel Kurtiz belgeseli de iki kentin programında da yer alıyor.