Yeryüzünde 11 milyon uzayda dört fotoğrafı var

Ersin Alok, Türkiye'de fotoğrafçılık denilince ilk akla gelen isimlerden biri... 60 yıldır birçok ilke de imza attığı işini tutkuyla yapmaktan vazgeçmiyor. Türkiye'de ve dünyanın çeşitli yerlerinde prehistorik dönem ve sanat tarihi araştırmaları da yapan Alok, Mimar Sinan Üniversitesi Fotoğraf Enstitüsü'nün kurucularından da biri. NASA'nın uzay boşluğuna gönderdiği fotoğraflar arasında dört fotoğrafı da bulunan Alok'un, İstanbul Beyoğlu'nda, Postacılar Yokuşu'ndaki 45 yıllık stüdyosunun her köşesinde mesleğine olan tutkusunun ve emeklerinin izleri var. Stüdyodan içeriye girer girmez karşınıza müthiş arşivi çıkıyor. Gözlerimizdeki heyecanı fark eden Alok, hemen fotoğrafın kendisi için ne anlama geldiğini anlatmaya koyuluyor: "Ben fotoğrafı çekerken yaşıyorum. Zaman, geriye dönüşe imkan vermese de bir fotoğraf sayesinde o anı gördüğünüz anda yeniden yaşayabiliyoruz. Bu nedenle fotoğraf beni çok heyecanlandırıyor. Deklanşöre bastığımda duyduğum ses, yaşamın adı gibi geliyor bana. Fotoğrafı çekerken zihnimde çaldığım kapıdan gelen ses de Özdemir Asaf'ın 'Kim o? 'Kim o' deme boşuna... Benim ben. Öyle bir ben ki kapına gelen, baştan başa sen...' dizeleri oluyor."
60 YIL KAYA RESİMLERİNE BAKTIM
Çocukluk hayali dağlara çıkmak olan ama dağlarda başı boş gezmek yerine, işe yarar hale getirmek isteyen Alok'un aklına ilk gelen alan psikoloji ve prehistorya olur. "İlk insan kalıntılarını bulmak başımı döndürüyor" diyen usta fotoğrafçı bu tutkusunu şöyle anlatıyor: "İlk insanlar 25 bin yıl önce kendileri için önemli olanı çizmek istedi. Onlar, bu resimleri kayalara gerek taşları döverek, gerekse kendi kanlarını kireçle karıştırıp çizdi. Onların ne anlatmak istediklerini ve nedenlerini öğrenmek istiyorum. Sarp dağları ve Kağızman Dağı'nı bizzat kendim keşfettim. Fotoğrafladım, yazdım ve dünyaya anlattım. Kendimi Orta Asya, Çin, Hindistan ve Afganistan'da buldum. Geleceğe çok şey anlatan bu kayalara en az 60 yıl baktım, mutluyum. Günümüzdeyse kaya üstü resimlerimiz yok ama akılcı bir boya kullanıyoruz; iletişim ve sanat. Bana göre sanat, şuur ve şuur altı materyallerin birlikte çalışmasıyla iç dünyanın dış dünyaya açılması halidir."
İNSAN AKLINI ARIYORUM
Yıllarını kaya fotoğrafçılığına ve dağlara veren 76 yaşındaki Alok, endüstri binalarının da yalnızca mimarlar için değil, endüstri fotoğrafçıları için de ilham kaynağı olduğunu söylüyor. Ona göre endüstri fotoğrafçıları, taş yığını olarak değerlendirilen binaların en estetik halini gösterme konusunda iddialı eserler ortaya koyuyor. Alok, endüstri fotoğrafçılığına yönelme macerasının nedenini insan aklını aramak olduğunu anlatıyor: "Yapılar, insanlık tarihinin en derin iz bırakan adımlarıdır. Ben de bu adımları fotoğraflamak istedim. Fabrikalar yaptık, elektriği bulduk, doğayı değiştirmeye başladık. İnsan aklı, gerçekten de doğaya karşı ama doğanın içinde olan balı emiyor. Doğayı o kadar değiştirdik ki, o bize tokat atmaya başladı. Yaşadığımız dünya yeniden kurgulanıyor. Bu kurgu yalnız bize değil, evrene de güzellikler getirecek."
5 MİLYON DOLARIM YOK
Eli fotoğraf makinesini ustaca kavradığından beri çektiği bütün dialarını saklayan fotoğrafçının arşivinde tam 11 milyon dia var. Ersin Alok hayatını adadığı ve geleceğe kaynaklık ettiğini düşündüğü arşivine sahip çıkan biri olmadığı için çok üzgün: "Diaların ömrü yedi yıl. Elimdeki 11 milyon dialık arşivin Türkiye'de eşi benzeri yok. Örneğin; 1953'te Anadolu topraklarında neler olduğunu görmek sizce de önemli değil mi? 'Bu arşiv yok olmamalı' desem de maddi sorunlar var. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ne tartışmalar yaşadık ama hiç ilgilenmediler. Bu kadar düzgün ve uzun ömürlü bir arşivin maliyeti yaklaşık 5 milyon dolar. Böyle yüksek bir maliyeti ödeyebilecek gücüm yok. Zaten ölünce de dialarımla ilgilenen birinin olacağına inanmıyorum. Şu anda sahip çıkan yok ama ben hayatta olduğum sürece elimden geleni yapacağım."

YAŞ, ASLA ENGEL DEĞİL
"Yorulmak nedir bilmem" diyen cesur fotoğrafçı, hâlâ yüksek dağlara tırmanıyor ve dalışlar yapıyor. Onu görenler hayrete düşüyor ama o onlara kulak asacağına yoluna devam ediyor. Alok'un içindeki dağcılık ve keşfetme tutkusu alevlenince çantasını hazırlıyor ve gidiyor. Yakın zamanda Hazar Denizi'nin suları çekildiğinde ortaya çıkan kaya resimlerini duyar duymaz hemen oraya gitmiş. Şimdi bu deneyimini kitaplaştırmakla meşgul. Basılı 24 kitabı olan Alok'un Nalçik'te Işığı Ararken adlı son kitabı da önümüzdeki aylarda yayımlanacak. Alok'un fotoğrafa gönül verenlere de bir de tavsiyesi var: "Fotoğraf çekenlere önce beyinlerinin arkasındaki makineyle sonra ellerindekiyle çekmesini öneriyorum. Aşk olmadan olmaz, bunu unutmayın."