2 bin yıllık zeytin ağacı aşkı

Bolluk, adalet ve barışın simgesi, yüzlerce yıldır da Ege, Akdeniz ve Ortadoğu coğrafyasında var olmayı başaran zeytin ağaçları, İzmirli gazeteci Ahmet Aydın Akansu'nun objektifinde ölümsüzleşiyor. Akansu, yaşı bin, hatta 2 bini aşan Türkiye'deki zeytin ağaçlarını ve onların hikayelerini gelecek nesillere anlatabilmek için dağ taş geziyor. Bir dönem zeytinliklerin sökülüp yerine yazlıkların yapılmasından da büyük üzüntü duyan Akansu, son yıllarda nihayet bu kötü gidişin farkına varıldığını ve zeytin ağaçları dikilmeye başlandığını söylüyor. 30 yıllık gazeteci Akansu, 14 yıl önce gördüğü 2 bin yıllık zeytin ağacıyla birlikte hayatını adeta ağaçların korunmasına adar. Yoğun iş temposundan fırsat buldukça dağcılık sporuyla uğraşan Akansu, ilk anıt ağacı da bu dağ gezilerinden birinde görür. Zeytin ağaçlarını bazen bir insanın silüetine, bazen tavşana, bazen de maske takmış bir yüze benzeten Akansu, o günden sonra onları fotoğraflamaya başlar. Ege bölgesinde Ayvalık, Edremit, Urla gibi zeytinin yetiştirildiği birçok yeri adım adım dolaşan Akansu, binlerce kare fotoğraf çeker. Bu yolculukları sırasında bazı geceler zeytin ağaçlarının altında çadır kurup, onlarla birlikte sabahlar. Urla'daki tarihin ilk sıkım tesislerini ve Zeytin Müzesi'ni tanıtmak için çalışır. Zeytinin tüm kutsal kitaplarda yer aldığını söyleyen Akansu, bu bereketli ağaçla ilgilenmeye nasıl başladığını şöyle anlatıyor: "Gazetedeki köşemde zeytin ağaçları hakkında yazdıkça 'Burada da çok geniş gövdeli bir ağaç var, buraya gelin' şeklinde telefonlar aldım. Böylece yıllar içinde de onlarla bütünleştim."
20 MİLYON ZEYTİN AĞACI DİKİLDİ
Akansu, İzmir Mordoğan'da yaşayan Basri Saka'nın bir anıt ağacı yerinden söktüğü gerekçesiyle ceza aldığı haberi üzerine olay yerine gittiğinde, durumun hiç de anlatıldığı gibi olmadığını görür: "2 bin yıllık ağacın kesileceğini gören Saka, uzmanları çağırarak 3 bin lira veriyor ve 35 ton ağırlığındaki anıt zeytin ağacını kendi bahçesine aldırıyor. Ancak bu kez 'Anıt ağacı söktü' diye şikayet ediliyor ve mahkemeye veriliyor. Saka'nın çabaları sonucunda o ağaç şu anda yaşıyor." Çevre konularına çok duyarlı olan Akansu üniversitede de bu alanda dersler veriyor: "Çevre 21. yüzyılın en önemli konusu. Ekonomiden bile daha önemli. Çünkü dünyanın gidişatı hiç iyi değil. İstanbul'da karbon zirvesi toplandı. Küresel ısınma öyle bir noktayı geldi ki bilim insanları 'Bu işi ciddiye alın' diye bağırıyor. Zeytin ağacı konusunda biz 5-10 yıl öncesine döndük. Şu anda Türkiye'de 20 milyonun üzeri zeytin ağacı dikildi." Akansu'nun zeytin ağaçlarından oluşan fotoğraf sergisi 'Ekoloji İzmir ve Olivtech Fuarı'nda 'Bin yıllık zeytin ağaçları' adı altında görülebilir.
35 tonluk bir anıt ağaç nasıl kesilmekten kurtarıldı?
Akansu, 2 bin yıllık zeytin ağacını kurtarmak için binlerce lira masraf yapan Mordoğan'lı Basri Saka'yı da gelecek nesillere örnek olarak gösteriyor. Anıt ağacı kesilmekten kurtaran Saka bu inanılmaz olayı şöyle anlatıyor: "2005 yılında henüz zeytin ağaçlarına yönelik bir koruma yoktu. O ağacın bulunduğu bölgeden de yol geçecekti. Ben inşaat hafriyat işleriyle uğraşıyorum ama köylü çocuğuyum. Ağacın kesilmesine kıyamadım. 6,5 metre eni vardı. Taşımaya karar verdim. İzmir'den 20 tonluk vinç getirdim. Kaldırmayınca bu kez 60 tonluk vinç buldum. O zamanlar buralarda uzun TIR yoktu. İzmir'den TIR getirdim. Ağaç yollara sığmadı. Telleri kopararak getirdim. Bahçeme diktim, tuttu. Kaç yaşında olduğunu öğrenmek için uzmanlar getirdim. 2 bin 150 yaşında olduğunu söylediler." Saka, ağacın yaşaması için mücadele verirken bir profesör kendisini şikayat etmiş ama mahkeme sürpriz bir karar vermiş: "Mahkeme lehime karar verdi. Sonra anıt ağaç olarak kaydettirdim ve Çeşme Müzesi'ne kaydını yaptırdım. Bu ağaçtan dünyanın başka hiçbir yerinde yok."