Maceranın tehlikeli oyuncağı: ATV

Trend haberleri yaparken defalarca yazdım ATV safariyi... "Sporu, doğayı seviyorsanız, üzerine bir de kirlenmekten korkmuyorsanız tam size göre bir aktivite..." diye bahsettim... Ormanda safari yapmak, su birikintilerinden geçmek, patika çıkmak, yokuş aşağı inmek... Biraz adrenalin, biraz macera, doğa ve eğlence... Bütün tatil beldelerinde ortalama 50 TL'ye kiralanabilen ATV'ler birçok genç için bir oyun gibi görünse de aslında tedbir alınmazsa tehlike ve ölüm saçıyor. Öyle ki Amerika'da her yıl yaklaşık 40 bin ATV safari vakası acil servislere geliyor. Her yıl 16 yaşından küçük, ortalama 150 genç de hayatını kaybediyor. Türkiye'de de durum farklı değil, son günlerde ölümlü ATV kazası haberleri okuyoruz. Alp Ali Şen'in ATV'nin gelişmiş bir modeli olan UTV ile yaptığı kaza sonrası gözler eğlence aracı, tıpkı bir oyuncak gibi kullanılan ATV'lere çevrildi. ATV satan bayilerle konuştuğumda bu araçları daha çok köylülerin arkasına römork takmak amacıyla satın aldıklarını öğrendim. Ama fiyatları 3 bin TL'den başlayıp 50 bin dolara kadar çıkan ATV'ler gençler arasında son yılda çok moda olmuş. Birer Play Station misali satın alıp, erkek erkeğe caddelerin tozunu attırıyorlar.
MOTOSİKLET EHLİYETİ ŞART
ATV satın almak için ehliyetinizin olması gerekmiyor, istediğiniz modeli alabiliyorsunuz. Yolda polis çevirirse A2 tipi yani motosiklet ehliyetiniz olması gerekiyor. Polonezköy'de, Şile'de, Ömerli'de, Bodrum'da, Antalya'da hatta Urla'da... Yurdun dört bir köşesinde ATV safari yapan merkezler var. Bu merkezlerin bazıları güvenlik önlemlerini alırken bazıları 40 kişilik gruplarla safariye çıkıyor. Alternatif Doğa Sporları ATV eğitmeni Arif Uras bu duruma karşı çıkıyor "40 kişilik gruplarda güvenliği sağlayamazsınız. Ben en fazla dört kişiyle safariye çıkarım. İki kişinin yan yana oturmasına da müsaade etmem. Olası kazada şoför yaralanmasa da yan tarafta oturan incinebilir."
BENİM DE BAŞIMA GELDİ
ATV safariye katılmak için hiçbir şey gerekmiyor. Bazı merkezlerde yaş soruluyor ve ufak bir alıştırma dersi veriliyor. Bu dersi geçemeyeneler de sürüşe giremiyor. Kimi tesislerdeyse hiçbir eğitim verilmeden peş peşe patikaya çıkılıyor. ATV safari yaparken kask, dizlik, gözlük gibi koruyucular takmak zorunlu. Ama birçok merkezde kask dışında bir şey verilmiyor. Hatta çene kısmı açık yarım kasklar veriliyor. Bu da olası düşüşlerde çenenizin kırılma ihtimali olduğu anlamına geliyor. Atv safariyi deneyimlemek için birkaç arkadaşımla Polonezköy'e gidiyorum. Ehliyetim olup olmadığı sorulmuyor. Tesisteki eğitmene "Neden sormuyorsunuz?" diyorum "Hanımefendi yola mı çıkıyoruz ne ehliyeti?" yanıtını alıyorum. Ardından çamurdan korunmak için tulum ve bot giyiyorum. Kaskım yarım, çenem tamamen korumasız. Dizlik ve dirseklik de verilmiyor. "Neden yok?" diyorum "Amma nazlısınız!" yorumuyla karşılaşıyorum. Daha önce ATV safari yaptığım parkurda önce bir eğitimden geçmiş ve eğitmenin onayı sonucu patikaya çıkabilmiştim. Ama burası daha farklı. Gazı gösterip hemen patikaya çıkartıyorlar. Sularda, çamur birikintilerinden geçmeye başlıyoruz. Yokuşları hızlıca inip ağaç dalları arasından geçiyoruz. Bir patikadan yukarı çıkarken öndeki arkadaşım sırt üstü düşüyor, ATV de onun üzerine düşüyor. "Hani takla atmazdı bu alet, devrilmezdi?" diyorum. "Attı da ne oldu?" cevabıyla karşılaşıyorum. ATV safariler dört tekerlekli motosikleti andıran araçlar. Kullanması çok zor değil. Ama ağırlık merkezi yukarıda olduğu için hız yapılırsa ölüm makinesine dönüşebiliyor. Özellikle virajlarda son derece kontrollü kullanmak gerekiyor. Ağırlık merkezi yukarıda olduğu için vücut hareketleri çok önemli. ATV kazalarının dünyada en çok yaşandığı yerlerden biri olan Minesoto'daki Mayo Hastanesi Acil Servis Sorumlusu Todd Emanuel, "Birçok gençte bu aracı kullanabilmek için yeterli denge, fiziksel güç yok. Ufak vücutlar için çok büyük aletler" diyor.
KAFA TRAVMASI VE OMURGA SAKATLANMASI
Bisiklet kazalarından daha fazla ATV kazası vakaları yaşanıyor. Hastaneye kaldırılanlar arasında kafasını çarpanlar ve travma geçirenler çoğunlukta. Bel ve omga yaralanmalarına da sıklıkla rastlanıyor. Gençler arasında caddelerde de ATV kullanmak moda. Özellikle Bağdat Caddesi'nde gençlere sıklıkla rastlayabilirsiniz. Aralarında yarışanlar bile var. Oysa ATV'ninn lastikleri arazi için uygun. Bu lastikler asfalt zeminde kolaylıkla kontrolü kaybedebiliyor.
BUNLARA DİKKAT EDİN!
ATV safari yapmak birçok kişi için eğlenceli bir doğa sporu. Ama yaparken dikkat etmemiz gereken şeyler var:
Kask takmak zorunlu. Kaskın çeneyi de kapsayan tam kas olması gerekiyor.
Dizlik ve dirseklikler de önemli.. Olası düşme anında kafanızdaki kask korusa bile dizleriniz yaralanabilir.
ATV'nin farklı modelleri var. Motor gücü arttıkça ağırlığı da artıyor. 80-100 kiloluk hafif ATV'ler hem daha yavaş gidiyor hem de daha güvenli.
Eğitmenler ATV ile hız yapılması konusunda "Bu bir intihar" yorumunu yapıyorlar.