Eyvah Facebook'tan dayım gelmiş!

Türkiye nüfusunun neredeyse yarısı, kadın erkek, genç yaşlı, çoluk çocuk Facebook ekranına kilitlendi. ABD'de bile 13 yaşından küçük çocuklar için kullanımı sakıncalı olduğu kabul edilen Facebook konusunda bizim içimiz fazlasıyla rahat. Türkiye'de bir Facebook kullanıcısının ortalama 180'nin üstünde arkadaşı var. Ancak çoğu kişi bu arkadaşları ne zaman edindiğinin farkında bile değil. Gerçek hayatta çocuklarının dışarı çıktığı her arkadaşı görmek isteyen ailelerin, sanal ortamdaki sırdaşlardan haberi bile olmuyor.
İşte böyle şüpheli bir ortamda çocuklar ailesiyle ilgili anne baba da çocuklarla ilgili her türlü durumu cümle aleme duyuruyor. Öncelikle dijital ortamda her şey iz bırakır. En basit gibi görünen anket ve linkler hesabın ele geçirilmesini sağlayan Truva atı yazılımına dönüşebiliyor veya hırsızlar konum bildiriminden evde kimsenin olmadığı bilgisini alabiliyor.
FACEBOOKMATİK
"Peki saldırılar nasıl oluyor ve kimler yapıyor?" diye soracak olursanız, teknolojik olanaklar kullanılarak yapılan saldırılar, konum ve akrabalık bilgisi gibi kişisel bilgilerin ele geçirilmesi tehditlerin temelini oluşturuyor.
Kötü niyetli yazılımlar bilgisayar korsanları tarafından hazırlanıyor ve özellikle çok takipçisi olan sayfalar ve ünlü sanatçıların, futbolcuların hesabını ele geçirmeyi hedefliyor.
Kişisel bilgiler bankacılık işlemleri için rahatlıkla kullanılabiliyor. Çok sevdiğiniz dayınızın soyadı, "Annenizin Kızlık Soyadı" bilgisini verebilir. Yani bankacılık işlemleri yaparken en çok sorulan ve en gizli kalması gereken bilgi Facebook yoluyla açıklanmış oluyor.
Facebook'ta en masum mesajlar sonradan bir canavara dönüşebiliyor. Kötü niyetli yazılım bazen beğendiğiniz bir videodan bazen de doğum günü kutlamasıyla bulaşabiliyor. Ayrıca doğum günü kişisel bilgi olarak bankacılık işlemlerinde kullanılıyor.
NEREDESİN, KİMİNLESİN?
"Bütün kızlar toplandık", "Sonunda tatile çıktık" mesajları hırsızlar için harika bir bilgi. Konum bilgisi verdiğinizde evinizin adresi, tatilde olduğunuzu söylediğinizde evde olmadığınızı öğrenen hırsızların içi rahat ediyor! Böylece Facebook onlar için kutsal bilgi kaynağına dönüşüyor. Fidye için kaçırılan çocukların önemli bölümü ailesinin evde olmadığı bilgisini paylaşınca tehdide açık hale geliyor.
Sadece çocuklar değil, daha da tedbirsiz olan dedeler, nineler en küçük bir yardım mesajına olumlu yanıt verebiliyor. Kontör isteyen torununa para gönderen veya banka bilgisi gönderenler sonunda tatsız sürprizlerle karşılaşıyor. Bu yüzden asla Facebook mesajlarını telefon veya farklı yollarla doğrulamadan harekete geçmeyin.
OYNUN KURALLARINI ŞİRKETLER KOYUYOR
Facebook sözleşmesinde yer alan maddelerden bir kısmını hatırlatmak gerekirse:
4.8. "Şifrenizi paylaşmayacak, başkalarının sizin hesabınıza erişmesine izin vermeyecek veya hesabınızın güvenliğini tehlikeye düşürecek başka eylemlerde bulunmayacaksınız."
9.5. "Bir kullanıcıyla ilgili bizden aldığınız verileri bir reklam metnine eklemeyeceksiniz."
9.6. "Kullanıcı verilerini satmayacaksınız."
Bu maddeler sözleşmeye göre bir hesabın uyarılması ve yeri geldiğinde de silinmesi için geçerli sebepler arasında yer alıyor. Buradaki en önemli noktaysa Facebook'un kullanıcılarına yasakladığı davranışları yapabilmek için kullanıcılarından izin istemesi: "Reklamverenler ve projelerde sizinle ilgili topladığız bilgilerin tümünü kullanabiliriz. Bu bilgilere bazı örnek: Kayıt işlemi sırasında verdiğiniz bilgiler veya hesabınıza ya da zaman tüneline eklediğiniz bilgiler, Facebook'ta paylaştıklarınız veya yaptıklarınız ve Facebook kullanımınızdan çıkardığımız şeyler..."
İnsanların tedirginliği gün geçtikçe arttığı için Google kullanıcılara yeni bir hak tanıdı; kendilerini unutturmak. Fakat Google'ın sözleşmesinde şirketin kullanıcının SMS'lerine, rehberine, çağrı yapan numaralara ve çağrının saati ile tarihine ulaşabilme hakkının olduğu yazıyor.
Birçok mobil uygulamada konum verilerinizi aslında tam anlamıyla kapatamıyorsunuz. Sadece kullanıcılarla paylaşmamış oluyorsunuz.
Instagram, Foursquare, Vine ve diğer bütün uygulamalar başka hesaplarınıza, ses ve görüntü dosyalarınıza, rehberinize ve kişisel bilgilerinize erişebiliyor. Bunların yanı sıra sadece mail ve Facebook hesapları üzerinden kullanılmasına rağmen kimi mobil uygulamalar rehber ve ses kayıt dosyalarınıza erişim yetkisi istediği gibi ses kayıt yapma yetkisi de istiyor.
BASINA AÇIKLAMA YOK
Facebook'un Türkiye avukatlarından Yasin Beceni'yi sözleşme ve kullanıcıların tutumları hakkında soru sormak için aradık ve kendisinden şu yanıtı aldık: "Basına bir açıklama yapamayız ya da sorularını yanıtlayamayız.
Açıklama gerekliyse resmi mercilere başvurun, gerekli bilgileri bu şekilde size vermeye çalışalım. Bu karar Facebook'un kararıdır, kusura bakmayın."