Armatör bağışıyla ihya oluyorlar

Atina- Yunanistan Başkenti Atina hiç beklenmedik bir anda göz kamaştırıcı bir kültür merkezine sahip oldu. Ekonomik krizin hâlâ devam ettiği ülkede inşa edilen Stavros Niarhos Opera ve Kültür Merkezi aynı adı taşıyan ünlü Yunan armatör Stavros Niarhos'un bıraktığı serveti yöneten vakıf tarafından inşa edildi. Yunanistan'ın turizm sektöründen başka en önemli gelir kaynağını oluşturan gemicilik sektörünü kuran dünyaca ünlü Yunan armatörlerinden Aristo Onassis ve Stavros Niarhos'un yüklü servetlerini yöneten iki ayrı vakıf, miras kuralları uyarınca Yunan devletine çeşitli bağışlarda bulunuyor. Bu çerçevede Onassis'in 1950 ve 60 yıllarındaki en büyük rakibi olan Stavros Niarhos Vakfı, Atina'nın eski hipodromunu barındıran 170 dönümlük alana bir konser merkezi, bir kütüphane, içinde konser ve oyun alanları da bulunan bir park ve 400 metrelik bir kanal inşa etti. Ünlü İtalyan mimar Renzo Piano'nun yarattığı eser 596 milyon euro'ya mal oldu. Binaların ve park alanının halka tanıtımını yapan vakıf başkanı Andreas Drakopulos, opera ve kütüphanenin eylül ayında açılacağını ve bu yapıların devlete aktarılacağını açıkladı. Cam ve metalden oluşan iki binayı birleştiren 100 X100 metre ebatlarındaki çatısıyla uzaktan bakıldığında uçan daireye benzeyen bina kompleksi, çatının hem gölgesinden yararlanıyor; hem de çatıya döşenen güneş enerjisi plaketleri sayesinde her türlü elektrik gereksinimlerini karşılıyor. Kompleks Paris'teki Pompidou Kütüphanesi'nin de mimarı Renzo Piano'nun yaratıcılığını oryaya koyuyor. 30 derecelik bir açı ile yerden başlayarak binaların üzerine doğru çıkan ve 32 metre yükseklikte noktalanan yapay tepeyi de içine alan geniş parkın içinden opera binasının terasına kadar yürüyerek çıkılabiliyor. Atina'nın güneyindeki sahil semti Paleon Faliron'da inşa edilen merkezin terasından bakıldığında kuzeyde kalan antik Akropol (Parthenon) Tapınağı, arka tarafında ise Pire Limanı'na uzanan deniz alanı ve Türk İşadamı Ferit Şahenk'in satın aldığı marinalardan biri olan Flisvos Marinası görülebiliyor. Vakıf Başkanı Drakopulos'a göre, Balkanların en büyük ve en çağdaş kültür merkezi olan Niarhos Opera ve Kütüphane Kompleksi'nin, Yunan ekonomisine de 1 milyar euro düzeyinde katkısı olacak. Yunan devleti, filo sahibi armatörlere vergi muafiyeti uyguladığı için zaman zaman eleştiriliyor. Ancak Yunan armatörlerinin dünya denizlerinde dolaştırdıkları filoları sayesinde Yunan devletine getirisi yılda ortalama 10 milyar euro'yu aşıyor. Yunan armatörlerin kültür merkezleri, hastane, okul yaptırıp, devlete bağışlamak gibi bir gelenekleri var. Hayatta olan armatörlerin yanı sıra, Niarhos ve Onassis gibi bu hayattan göç eden Yunan armatörlerin bıraktıkları vasiyet üzerine yüklü miraslarını yöneten vakıflar da bu bağış alışkanlıklarını sürdürüyor.