Şimdi tacizciyi ifşa zamanı

Sosyal medyadaki hesabınıza tanımadığınız birisinden direkt bir mesaj geliyor: Merhaba. Gayri ihtiyari siz de "Merhaba" derseniz akabinde "Tanışabilir miyiz?" gibi bir teklifle karşılaşıyorsunuz. Bu teklifi reddedince ya da hiç cevap vermeyince hiç tanımadığınız o kişinin sinkaflı cümleler kurup suçlayıcı ifadelerle size hakaretler yağdırması bir oluyor.
Instagram'a bir fotoğraf koydunuz. Like'lar gelirken fotoğrafınızın altına tanımadığınız ama ismi cismi belli birinden yorum geldiğini görüyorsunuz. Açıp okuyunca sinkaflı taciz mesajı olduğunu anlıyorsunuz.
Whatshapp üzerinden bir mesaj geliyor, "Merhaba" diye, numarayı tanımıyorsunuz. 'Kimsiniz?' diyebilirsiniz. Devamında yine taciz dolu mesajlarla karşılaşıyorsunuz.
Sanal dünyada taciz en basit şekliyle böyle gerçekleşiyor. Özellikle de hedefte kadınlar var. Taciz mesajları öyle anonim hesaplardan da atılmıyor, kimliği belli insanlardan geliyor.
Dijital dünyanın büyük sorunlarından biri bu taciz olayı. Pew Research'ün hazırladığı Çevrimiçi Taciz 2017 raporuna göre her 10 kişiden dördü taciz mağduru. Ki 2014'teki rapora göre yüzde 14'lük bir artış var dijital dünyadaki taciz vakalarında.
Tacizciler sizi bir yakaladı mı kurtulmanız da zor. Kişisel hesabınızdan tacizciyi ve yaşadığınız olayı ifşa etmeye kalksanız, bir de insanlara kendi masumiyetinizi kanıtlamak zorunda kalıyorsunuz. Tacizciyi engelleseniz ya da şikayet edip hesabını kapattırsanız, başka bir hesap açıp yine sizi bulabiliyorlar. Siz hesabınızı kapatsanız, bu sefer hem taciz edilmiş hem de hesabınızdan olduğunuz için çifte mağduriyet yaşıyorsunuz.
Yaklaşık iki hafta önce Twitter'da Tacizci Veri Tabanı adıyla bir hesap açıldı. Bu hesap özellikle sosyal medya üzerinden yapılan cinsel içerikli tacizcileri ifşa ediyor. Tacize uğrayanlar, telefon ya da bilgisayarlarından ekran görüntüsünü alıp bu hesaba gönderiyor. Hesap da tacizciyi adıyla sanıyla ifşa ediyor. Hatta takipçilerinden bu tacizci hesapların kapatılması için şikayette bulunmasını da isteyebiliyor.
İki hafta içinde 112 ifşa gerçekleşti. 97 hesap şikayet üzerine ya da tacizcinin kendi isteğiyle kapatıldı.
Yoğun ilgi gören hesaptaki taciz ifşalarını görünce durumun vehametini anlıyorsunuz. "Profil fotoğrafını beğendim" diye başlayan mesajın hemen ardından da başlayabiliyor taciz hatta tehdit mesajları, "Çok güzelsin" diye cevap beklemeden de. Tacizcilerin çoğu genç ama orta yaşlı tacizciler de bulunuyor. "Savcılığa şikayet ederim" uyarısına bile pek aldırmıyorlar. Ama ifşa edilmek karşısında çekinceleri olabiliyor.
Hesabı iki kişi yönetiyor. Ama yaklaşık 30'a yakın kadın da bu hesaba çeşitli düzeyde katkı sunuyor. Hesap şimdilik özel mesajlarla yapılan taciz vakalarına öncelik veriyor.
Hesabın amacı taciz konusunda insanları bilgilendirmek, mağdurlarla dayanışma içine girmek, kendi imkanlarıyla tacizciyi ifşa etmeye çekinenlere destek olmak ve tacizcileri ifşa yoluyla caydırmaya çalışmak.
Tacizciler her cenahtan olabiliyor. Bunun için tacizcilerin, ırkı, görüşü, inancı gibi özellikleriyle ilgilenilmiyor.
Hesabı yönetenler isimlerinin gizli kalmasını istiyorlar. İki hafta olmasına rağmen hesabın bu kadar ilgi göreceğini tahmin etmemişler. Ama ifşa sayısının bu kadar yüksek olması da sosyal medyadaki taciz vakalarının ne kadar yaygın olduğunu gösteriyor.

Tacizci Veri Tabanı hesabı iki hafta içinde 112 ifşa gerçekleştirdi. 97 hesap kapatıldı.
Taciz örnekleri

Yukarıdaki mesajın devamında tacizci sinkaflı küfürler ediyor.

10 kişiden dördü tacize uğruyor
Pew Research'ün hazırladığı Çevrimiçi Taciz 2017 raporu, 10 Amerikalı'dan 4'ünün şahsen en az bir tür çevrimiçi tacize uğradığını gözler önüne seriyor. Sosyal medyada tacizler lakap takma, birisini mahcup etme çabaları, fiziksel tehditler, sinsice takip, sürekli olarak taciz ve cinsel taciz şeklinde olabiliyor. Araştırmaya göre Facebook, Instagram, Twitter ve Snapchat gibi sosyal medya platformları 'çevrimiçi taciz için özellikle verimli bir zemin' olarak duruyor.
Sarhoştum, kuzenim mesaj atmış!
Kimi tacizciler 'şarhoştum', 'hesabım çalındı', 'ben değil kuzenim mesaj atmış' gibi türlü bahanelerle ifşaların önüne geçmeye çalışsa da hesap yöneticileri tacize uğrayan mağdura bırakıyor son kararı. Eğer mağdur, tacizci hakkında suç duyurusunda bulunmuş ise yine mağdurun onayıyla bu bilgi de hesaptan paylaşılıyor. Yani taciz ifşası da bilgilendirme de mağdurun onayına bağlı. Fakat hesap çocuk istismarı konusunda hassas. Çocuk pornografisi yayan hesaplardan alınan ekran görüntülerini direkt BİMER ve EGM Online İhbar Hattı'na yönlendiriliyor.
Tacizin milliyeti yok
Tacizci Veri Tabanı'na gelen bir mesaj aslında yaşanılan durumu özetliyor: "Her kadın gibi ben de internette ve sokakta tacize uğruyorum. Hatta birçok kadından farklı olarak her gün cinsel taciz mesajı alıyorum. Ancak şimdiye kadar hiçbirini size göndermedim. Birçok taciz mesajı aldığınızı biliyorum ve özellikle kendini savunmaktan çekinen, utanan, ezilen kadınların ve çocukların mesajlarına öncelik verilmesi gerektiğini düşündüğüm için bana gelen mesajları size iletmedim. Ancak bu seferkini iletmek istedim. Çünkü insanların görmesini istediğim bazı hususlar var. Öncelikle erkekle mesafeli konuşmak tacizi engellemiyor. Bunun görülmesini istedim. Bu mesajların geldiği Instagram hesabımda eşim ve çocuğumla fotoğraflarım var. Yani hayatımda birinin olması veya anne olmam tacize engel değil. Bu herif yabancı biri. Yani tacizin milliyeti yok. Bunu da göstermek istedim. Ve tabii bir de potansiyel tacizcilere bir mesaj vermek istedim. Beni, hayatımda bir insan olduğu veya anne olduğum için değil insan olduğum için taciz etmeyeceksin. Ben alnıma 'hayatında biri var' yazarak gezmek zorunda değilim. Velev ki hayatımda kimse yok yine de taciz edemezsin."