Parayı starlar kazanıyor eziyeti dublörler çekiyor

Fatih Uğurlu bir dublör ve aksiyon yönetmeni. Öyle ki, Türkiye'deki tüm aksiyon sahneleri ondan ve ekibinden soruluyor. Çünkü bu işi eğitim alarak yapan tek kişi. ABD, Almanya, Çin, Hong Kong'da değişik hocalardan eğitim almış. Hollywood'daki aksiyon sahnelerinin de aranan ismi olmuş. Jackie Chan, Russell Crowe, Christian Bale, Scott Adkins gibi ünlü aktörlerle çalışmış. Durum böyle olunca "Birkaç aksiyon sahnesini birlikte çalışalım, bana yanma, dövüş, atlama sahnelerinin perde arkasını anlat" diyorum. Hazırlıklı geliyor röportaja, elinde bir çanta ile yaklaşıyor. İçinden özel olarak yapılmış yanmaz bir tişört çıkartıyor. Ardından bir jel sürüyor koluna. "Bak şimdi kolumu yakacağım" diyor. Korkuyorum, "Bir şey olmaz değil mi? Aman dikkat et!" diyorum. Gayet soğukkanlı gülümsüyor. Koluna jeli sürüp, yanmaz tişörtünü giyiyor. Jel ısıyı hissetmemek içinmiş. Ardından özel bir çakmak ile yakıyor kolunu. "Bak yanma sahnelerinin hilesi bu işte, bütün vücut bile yakılsa, hiç bir şey olmaz. Ama ekibin dikkatli olup çekimin hemen ardından söndürmesi gerekiyor" diye ekliyor. Fatih Uğurlu ile yanma sahnesi ile başlayıp kavga sahneleri çektik. Ardından atlama ve dövüş sahnelerini çalıştık. Yumruk atmayı öğrenirken bu işin matematiğini çözdüm gibi. Tüm bunların arasında dünyada ve ülkemizde bu işlerin nasıl ilerlediğini ve aradaki farkları da konuştuk. Uğurlu: "Bizde dublör, figüranın spor yapanı sanılıyor" diye yakınıyor.

- Dünyaca ünlü dövüş ustası aktör Jackie Chan'in dublörüsünüz. Aksiyon sahnelerini çekerken başınıza aksilikler geldi mi?
- Jackie Chan Kung Fu Yoga filminde şöyle bir aksilik oldu. Başrol oyuncusu kadını ben yakalıyorum. Jackie Chan de onu kurtarmaya geliyor. Kadını yakaladığım zaman Chan, kadını benim üzerimden atıyor. Sonra beni yakalıyor ve beni de atıyor, takla atıyorum. Ama kadının bacağı ipe takıldı ve havada asılı kaldı. Ben takla atarken kadına, Jackie Chan de bana çarptı. Üçümüz paket olup yere düştük. Jackie Chan "Hep güzel oluyordu, neden böyle oldu?" diye kızdı. Sonra gülüp geçtik.
- Jackie Chan filmlerinde izlediğimiz kadar usta mı aksiyon işinde?
- Çok usta hem de. Normal bir dövüş sahnesi vardı. Bıçaklı bir sahneydi, iki kişiyle kavga ediyordu. Aksiyon koreografisti sadece bir kez gösterdi. Dublörler unuttu ama Jackie Chan unutmadı.

- Hollywood'da başka kimlerle oynadınız?
- Russell Crowe'un dublörlüğünü yaptım. James Bond'un Skyfall filminde stant koordinatörüydüm. Christian Bale, Scott Adkins ile çalıştım. Hong Kong'da Çin'de çok sayıda dövüş filminde oynadım.
- Türkiye'de sektörde dublör olmak, aksiyon sahnesi çekmek zor mu?
- Bu işe 2001'de başladım. Aksiyonla ilgili çok nadir sahne gelirdi. Şimdi ise çok var. Ama güvenlik önlemleri yeterli değil. Mesela dublörü sete çağırıyorlar ama saatlerce soğukta bekletiyorlar. Sonra "Hadi atla, yan, kavga et" diyorlar. Ön hazırlığa önem vermiyorlar. Hatta dublörün sakatlanmış olmasını bile önemsemiyorlar. Bizde dublör figüranların spor yapmış olanı anlamına geliyor.

YURT DIŞINDA EĞİTİM ALDIM
- Hollywood'da durum nasıl?
- Dublör saat kaçta sahnesinin olduğunu bilir, öncesinde deneme çekimleri yapılır. Tüm güvenlik önlemleri alınır. Sadece zamanı geldiğinde sete gider sahnesini çeker ve çıkar. Beklese bile karavanında, sıcak ortamda yemeğini yiyip televizyon izleyerek bekler.
- Kimleri çalıştırdınız Türkiye'de?
- Keremcem, Mehmet Günsür, Hazal Türesan, Kenan İmirzalıoğlu gibi isimler var, proje öncesinde ders verdiğimiz. Şu an bu işi ülkemizde yapan sadece ben ve benim ekibim var. Yaklaşık 15-20 kişilik bir dublör ve eğitmen kadromuz var.

- Holywood'da yaşadığınız ilginç anılarınız oldu mu?
- Oscar ödüllü aktör Christian Bale'in dublörlüğünü yapmıştım. Onun setinde her gün uzun süren makyajlar ve ona benzemem için saç sakal yapıyorlardı. Bir gün biri beni alıp götürdü ve otur buraya deyip uzun uzun bir şeyler anlattı. Sonra birden "Aa ben seni Christian Bale zannettim, kusura bakmak" dedi.
- Nerede eğitim aldınız?
- Bu işe başladığımda eğitim almamın şart olduğunu gördüm. Çünkü Türkiye'de bu işi düzgün ve profesyonel anlamda yapan kimse yoktu. Bu yüzden eğitimimi yurt dışında aldım. ABD, Almanya, Çin, Hong Kong'da değişik hocalarla çalıştım ve bu işi yapabilecek kişi unvanını kazandım.
- Bu işte bir kariyer planınız var mı?
- İlk etapta dublörlük amacı ile başladım ama şu an ki amacım Türkiye'de aksiyon yönetmenliği yapmak. Bu Türkiye'de olmayan bir departman ama yurt dışında bir filmin yönetmeni olduğu gibi aksiyon sahnelerinin de bir yönetmeni oluyor. Bunu yapmaya başladım ama ülkemizde bu iş oturmadı henüz.

- Hollywood'da dublörler aksiyon sahnelerine nasıl hazırlanıyor? - Senaryo oluştuğunda bakılır ve dövüş sahneleri çekim zamanının çok öncesinde çalışılmaya başlanır. Koreografileri çalışılır. Alternatifli çekimleri yapılır. Bunların içinden en iyisi seçilir. O seçilen çekim gününe kadar çalışılır ve sette aylarca çalıştığınız o sahnelerin meyvesini alırsınız.
- Aksiyon sahnelerinde yaralamalar da olduğunu duyuyoruz...
- Çünkü ülkemizde çekenler deneyimsiz, güvenlik önlemleri alınmıyor ve prova yapılmadan çekiliyor. Genelde çekim öncesi ya da sonrası oluyor kazalar. Mesela adam arabayla birine çarpacak, setten biri elinde çay tepsisi ile geliyor ve araba ona çarpıyor.
- Başınıza geldi mi böyle bir durum?
- Bir ay önce setteyken arabanın dublöre çarpacağı bir sahne çekiyorduk. Birkaç araç arka arkaya gidiyor. En sonraki arabada da dublör var. Çarpacak olan kişi de dublör. Oradan biri kalkıp geliyor bizim arabanın önüne geçiyor. Oyuncuya sıfır geçti. Meğer prodüksiyondan birisiymiş. "Böyle daha güzel oldu" diyor. Kendince katkıda bulunmaya çalışmış. Bu kadar basite alıyoruz her şeyi.
- Maddi açıdan hakkınızı alabiliyor musunuz?
- Şu an Türkiye'de dublörlerin aldığı ücret diğer ülkeler arasında en düşüğü. Günlük 500 TL. ABD'de 1000 dolar, İran'da 250 dolar. Azerbaycan'da 200 dolar. Bu sıradan bir dublörün aldığı ücret. Mesela yanma sahnesi Hollywood'da 5 bin ile 10 bin dolar arasındadır.
Dönem filmlerinde komik hatalar oluyor
Dönem filmlerinde aksiyon sahnelerinde komik hatalar oluyor. Mesela Osmanlı dönemini yansıtan film çekiyorlar ama dövüş sahnelerinde kung-fu, wing-chun, zincir yumruk koyup ardına Osmanlı tokadı ekliyorlar ve dönem koreografisi çektik diyorlar. Bunlar bilen insanı rahatsız ediyor. Genelde hayatında bu işi hiç yapmamış insanlar geliyor. İlk etapta komik şeyler yaşanıyor. Biz profesyonel bakıyoruz işe ve en kısa sürede en iyi şekilde nasıl eğitiriz diye plan yapıyoruz.
KEREMCEM DİSİPLİNLİ
- Yeteneğiyle sizi şaşırtan ünlü var mı?
- Aslında genelde hadi bitirelim, kız arkadaşım bekliyor derdinde çoğu. Genç oyuncular "Bugün değil yarın mı gelsem, sabah değil akşam gelsem olur mu?" diye soruyorlar genelde. Ama Keremcem disiplinli. Ne kadar tutarsak o kadar bekliyor. Yetenekli de.