Erkeklere yer yok!

Traktör motorlarının tamir edilmesi, odunların kesilmesi, çatıların onarılması, hayvanlara bakılması, inşaat işleri ve dahası... 1.3 milyon nüfuslu Baltık ülkesi Estonya'da bulunan Kihnu Adası'nda gündelik tüm işlerin tamamı kadınların kontrolünde. Bu nedenle yaklaşık 700 kişinin yaşadığı Kihnu aynı zamanda Kadınlar Adası olarak da biliniyor.

ERKEKLER BALIKTA
Dünyanın son anaerkil yaşam yerlerinden biri olan Kihnu Adası'ndaki erkekler yüzyıllardır tek bir işle meşgul. O da balıkçılık. Ancak özellikle geçmiş yıllarda denize açılan erkeklerin geri dönmesi aylar sürüyordu. Dolayısıyla Kihnu kadınları hayatlarını devam ettirebilmek için kolay, zor ayırt etmeden tüm işleri kendi başlarına yapmayı öğrendi. Günümüzde balık avlama süresi her ne kadar kısalmış olsa da geçmişten kalan kadınların adayı yönetme geleneği değişmedi. Kort isimli geleneksel kıyafetleriyle her gün Kihnu Müzesi'nde toplanan kadınlar, gündelik işlerin yanı sıra adada yapılması gereken bürokratik sorumlulukları da yerine getiriyor.

TURİZM BEREKETİ
Adanın çalışkan kadınlarının işleri aslında bunlarla da bitmiyor. Müzik ve dillerine oldukça düşkün olan kadınlar aynı zamanda adanın çocuklarına geleneklerini en ince ayrıntısına kadar öğretiyor. New York Times gazetesine konuşan Kihnu Müzesi Direktörü Maie Aav, "Estonya çevresinde 2 binden fazla ada var. Birçoğunda yaşam yok. Kihnu ülkenin yedinci büyük adası ve kadınların bolluğu ile ünlüyüz. 19'uncu yüzyıldan beri erkekler balık ve fok avlamak için denize açılıyor. Kadınların da toplumdaki önemi geçmişten günümüze artarak devam etti. Bu özelliğimiz sayesinde 2008 yılında UNESCO Soyut Kültürler Mirası Listesi'ne girdik. Aslında Kihnu'daki günlük hayat 100 yıl önceki ile neredeyse aynı şekilde sürüyor. Müzede her gün müziğimizi, dilimizi, danslarımızı gelecek nesle aktarıyoruz" diyor.

Son yıllarda ise Kihnu Adası'ndaki erkekler daha iyi iş imkanları için büyük şehirlere gitmeye başladı. Ada aynı zamanda yeni bir turizm merkezi haline dönüştü. Adanın çalışkan kadınları da bir yandan turist rehberliği yaparak kazançlarını artmanın yolunu buldu.

SAYGI İÇİN KAPILAR KÜÇÜK
Anaerkil yaşamın sürdürüldüğü ender yerlerden bir diğeri de Çin'de bulunuyor. Himalaya eteklerindeki Lugu Gölü çevresinde yaşayan Mosuo toplumunda da tüm yetki kadınlarda bulunuyor. Evlenme ya da boşanmanın da olmadığı bu toplulukta evlerin reisi anneanneler oluyor. Erkekler çocuklarının yetiştirilmesinde ya da başka işlerde söz sahibi olamıyor. Anneannelerin kaldığı odaların kapısı da evdeki diğer kapılara göre daha alçak yapılıyor. Böylece anneannenin yanına her giren saygıdan eğilmek zorunda kalıyor.

EN GENİŞ ANAERKİL TOPLUM
Dünya genelinde en geniş anaerkil topluluk olarak ise Endonezya'daki Minangkabau halkı kabul ediliyor. Sumatra tepelerinde yaşayan Minangkabau halkında erkekler eşlerinin evlerinde 'misafir' olarak kabul edilirken, çocuklar annelerinin isimlerini alıyor ve pirinç tarlaları kızlara miras kalıyor. 4.2 milyonluk bir nüfusa sahip Minangkabau etnik grubunun siyasi liderleri de yine kadınlar oluyor.

ERKEKLERE YASAK
Kenya'nın kuzeyindeki Samburu bölgesinde bulunan Umoja köyünde de kadınların hakimiyeti var. Hatta Umoja'da işler biraz daha ileriye götürülmüş durumda. Köye erkeklerin girmesi yasak. 1990 yılında İngiliz askerlerinin tecavüz etmesinin ardından aileleri tarafından dışlanan 15 kadının kurduğu köyde kadınlar kendi yaşam alanlarını kurdu ve hayatlarını erkekler olmadan sürdürüyor.