K-pop’un karanlık yüzü gençleri tehdit ediyor

Geçen yıl ekim ayında kızlardan kurulu K-pop grubu f(x)'in eski üyesi 25 yaşındaki Choi Jin-ri (sahne adı Sulli) intihar etti. Jin-ri yıllardır siber zorbalığa maruz kalıyordu. Bir ay sonra Japonya turnesini henüz tamamlamış olan K-pop şarkıcısı Goo Hara evinde ölü bulundu. Polis evde Hara'nın el yazısıyla bıraktığı notu buldu. Notta, Hara ne kadar çaresiz olduğunu anlatıyordu. Şarkıcı özel hayatı nedeniyle bulvar gazetelerinin manşetlerine taşınmış, sosyal medyada saldırıların hedefi olmuştu. Yine kasım ayında K-pop şarkısı Jung Joonyoung, bir kadına tecavüz etmekten altı yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tecavüzü videoya çektiği de ortaya çıktı. Aynı günlerde erkeklerden kurulu FT Island grubunun 30 yaşındaki eski üyesi Choi Jong-hoon da tecavüzden suçlu bulunup beş yıl hapis cezası aldı. Aralık ayında bu kez 27 yaşındaki oyuncu-şarkıcı Lee Jae-ho'nun cansız bedeni evinde bulundu. K-Pop yani Kore popu, Spotify'in verilerine göre 2014'ten bu yana dinlenme oranı yüzde 1800 artan bir müzik türü. Akılda kalıcı pop şarkıları, film karelerini andıran video klipler, kusursuz senkronize dans figürleri ve rengarenk kostümlerle desteklenen, bol sıfırlı rakamlarla ifade edilen çok büyük bir endüstri. Aynı zamanda müzik dünyasının en çok tartışılan yüzü.

DEPRESYON TABU OLARAK GÖRÜLÜYOR

Spot ışıkları altında, milyonlarca hayranın alkışları arasında yaşananlar buzdağının görünen yüzü. Görünmeyen yüzü ise fazlasıyla karanlık. Bir yanda Güney Kore'nin ataerkil, erkek egemen toplumsal yapısı diğer yanda endüstriye yeni idoller yetiştiren şirketlerin baskıcı tutumları... Bir de K-pop yıldızlarının kusursuz görünmeleri ve davranmaları için sürekli baskı yapan hayran toplulukları yani fandomlar var. Çok iyi organize olan bu topluluklar favori yıldızlarının listelerde yükselmesi için zamanlarını ve paralarını harcamaktan çekinmiyor. Ancak destekledikleri isim beklentilerini karşılamaz ya da onlara ihanet ederse bu kez de ibre tersine dönüyor ve onları acımasızca eleştirmekten çekinmiyorlar. Depresyon dahil zihinsel rahatsızlıklar ülkede tabu olarak görüldüğü için bu baskılar altında bunalan K-pop yıldızları için yardım istemek yerine yaşamlarına son vermek çare olarak görülebiliyor. Kimileri de alkol ve uyuşturucu batağına düşüyor.

ADETA AKVARYUMDA YAŞIYORLAR

K-pop gruplarını müzik piyasasına hazırlayan şirketlerden bahsetmiştik. Bu şirketler küçük yaşlardan itibaren eğittikleri şarkıcı adaylarına yönelik katı ve acımasız kurallarıyla ünlü. Örneğin grup üyelerinin flört etmeleri ve cep telefonu sahibi olmaları yasak. Az uykuyla uzun saatler çalışmak, sürekli prova yapmak günlük hayatlarının gerçeği... Sürekli sevimli görünmek ve kameralara gülümsemek zorunda kalan yıldızların hayatı günün her saati paparazziler tarafından izleniyor, her ayrıntısı kamuoyu ile paylaşılıyor. Genç yıldızlar da kusursuz hayatlar sergilemek için adeta bir akvaryumda yaşıyorlar.

AİLELERLE GÖRÜŞMEK YASAK

Bir de bu baskılara dayanamayıp bu hayatı terk edenler var. Onlardan biri de 2017'de dağılan Crayon Pop grubunun üyesi Way. Şu sıralar popüler bir YouTuber olarak hayatına devam ediyor. Ve her fırsatta K-pop endüstrisinin gerçeklerini tüm çıplaklığıyla anlatıyor. "Çok fazla fedakarlıkta bulundum. Ailemi, arkadaşlarımı uzun süre göremedim. Bu hayattan kaçmak istedim" diyor Way. İdollük yolunda ilerlerken ilk olarak davranışlarını değiştirmek zorunda kalmış. Sonra da şirketin isteğiyle diyete girmiş. "Belli bir saatten sonra yemek yememiz yasaktı. Bir şeyler atıştırmamıza bile izin verilmiyordu." Grubundaki diğer kızlar bir yılı aşkın süredir eğitim görmelerine rağmen Way iki aylık yoğun bir programa tabi tutulmuş. Üstelik ayaklarına bağladıkları beşer kiloluk ağırlıklarla...

"Bütün gün dans dersine katılmam gerekiyordu. Bacaklarımda morluklar oluştu, yaralar açıldı. Ağırlıkları çıkarmamıza izin vermiyorlardı. 'İleride bu ağırlıkları çıkardığınızda bir kuş gibi dans edeceksiniz' deniyordu." Şirketlerin ailelerle iletişim konusunda da katı bir tutum izlediklerini yine Way'in açıklamalarından öğreniyoruz: "Babam doğum günümde beni ziyaret etmek istedi ama izin vermediler. Eğer ailenizle gizli görüşürseniz ve bu ortaya çıkarsa gruptan atılıyordunuz. Dışarıya izinsiz çıkmamız yasaktı." Bu yüzden birçok K-pop şarkıcısı küçük, saklanması kolay cep telefonları alarak dışarıyla bağlantı kurmaya çalışıyormuş. K-pop yıldızlarının sanıldığı kadar çok para kazanmadıklarını da söylüyor Way: "Grup kurulurken yapılan masrafları geri ödememiz bekleniyordu. Kazandığımızın yüzde 60-70'ini şirket alıyordu. Ama iş masraflara gelince, yarı yarıya paylaşıyorduk." Way'i o yıllarda en çok zorlayan uykusuz geçen günler olmuş. Her saban 04.00'te kalkıp geceyarısı yurda dönen genç yıldız, ayakta durmakta zorlandığı günler olduğunu anlatıyor. Genç hayatları tehdit eden endüstrinin değişmesine yönelik baskılar ise son dönemde arttı. Hara'nın ölümünün ardından düzenlenen kampanyaya katılan 200 bin kişi siber saldırılarda bulunanlara karşı sert cezalar uygulanmasını istedi. Way'in de dediği gibi "Bir şeylerin değişmesinin zamanı geldi."

YÜKSELİŞİ SÜRÜYOR

Spotify, 2014 yılında K-pop'un ilk kez öne çıktığı K-pop Daebak çalma listesini yayınladı. O yıldan Ocak 2020 tarihine kadar olan verilere göre, K-pop'un Spotify çalma listelerindeki payı, yüzde 1800'den fazla arttı ve aynı çalma listesi bugün 2,4 milyon takipçiye sahip. 2014 yılından bu yana, K-pop şarkılar Spotify'da 134 milyar dakikadan fazla dinlendi.