İzin günü kabusa dönmesin

65 yaş üstü vatandaşlar bugün yine sokağa çıkabilecek. Ancak aylar sonra ilk kez geçen hafta sokağa çıktıktan sonra çoğunda eklem ve kas ağrıları başladı. Öyle ki birçoğu günlerce yataktan kalkamadı. Peki, bugün yine benzer ağrıları yaşamamak için neler yapmalılar? Dışarıda nasıl vakit geçirmeliler? Oluşan ağrılarla nasıl başa çıkacaklar? İşte tüm bu soruların cevabını Acıbadem Fulya Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı, Spor Hekimi Prof. Dr. Tolga Aydoğ ile konuştuk. Aydoğ insan vücudunun aktivitelerdeki ani değişmeleri sevmediğini söylüyor: "Uzun süre ara verdikten sonra tempolu uzun yürüyüş yapmak, yaşımızdan bağımsız olarak, vücudumuzu ciddi zorlayacaktır ya da aksine uzun süredir düzenli aktivite yapan birinin birden bire bu aktiviteleri kesmesi, tüm fiziksel kazançlarının zaman içinde azalmasına neden olacağı için, önerilmez. Genel anlamda vücudumuz hareketsizliğin getirdiği fiziksel özellikleri düzeltmek için iki-üç kat daha uzun süreye ihtiyaç duyar. Dolayısıyla bu duruma düşmemek için, hepimizin evde kaldığımız şu günlerde sürece koridorlarda sık sık ve olabildiğince yürümemiz, en azından vücut ağırlığı ile bir takım fiziksel aktivitelerle kendimizi dinç tutmamız gerekir. Burada en önemli husus, kişinin genel sağlığına ve kas-iskelet sistemine sorun yaratmayacak doğru egzersizlerin seçilmesidir. Her ne kadar genel anlamda yürüme ve vücut ağırlığı ile yapılan çömelme-kalkma gibi basit egzersizler çoğu insana katkı yapmasına karşın, daha önce gidilen doktorların yapmış olduğu öneriler veya yasaklar var ise bunlara mutlaka riayet edilmelidir."

KORİDORDA YÜRÜYÜŞ YAPIN
Peki, 65 yaş üstü vatandaşlar sokağa çıkıp geldikten sonra ağrı yaşamamak için neler yapmalılar? Ağdoğ, bu sorumu şöyle cevaplıyor: "Yaklaşık iki aydır evlerinde olan ve ciddi düzeyde aktivitesini azaltan birinin, iki aydan sonra verilen bir günlük izinde çok uzun süre yürüyüş, koşu yapması onları fiziksel olarak çok zorlayacaktır. Bundan kurtulmak için herkesin evlerinde temizlik, süpürge, bulaşık gibi ev işi dışında da egzersizlere devam etmesi önerilmektedir. Günden üç-dört kez, olabiliyorsa 10 dakika civarı koridorlarda yürüyüş yapılması, kişilere daha önce verilen egzersizler var ise onlara devam etmesi önerilir. Genel sağlık ve kas-iskelet durumunu bilmediğimiz bir kişiye basit bile olsa egzersiz önerilmesi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Egzersizlerine iki aylık sürede evlerinde devam eden kişilerin sokağa çıktıklarında sorun yaşamaları pek beklenmez."

AĞRI KESİCİLERE DİKKAT
Ağrılar başlayınca ilk yapılan şey genelde ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar kullanmak oluyor. Aydoğ'a gelişigüzel alınan bu ilaçların tehlikeli olup olmayacağını soruyorum: "Uzun bir süre evde hareketsiz kalıp, sonrasında sokağa çıkıp birçok fiziksel aktivite yaptıktan sonra ortaya çıkan ağrılar için ilaç kullanma özellikle yaşlılarda tercih edilmemelidir. Maalesef her ilacın bir takım yan etkileri vardır ve bu yan etkiler ileri yaşlarda azalan organ fonksiyonlarımız ve alınan birden çok ilacın birbiri ile etkileşmesine bağlı daha çok yan etkiye neden olabilir. Saf ağrı kesicilerin karaciğer; ağrı ve ödem giderici ilaçların ise mide, böbrek ve karaciğer başta olmak üzere birçok organımıza zarar vermesi söz konudur. Kas gevşeticiler ise uykuya meyil, dikkat dağınıklığına neden olabilir. Dolayısı ile öncelikle bunu yaşamamak için kişinin kendisine birden ciddi yüklenmemesi önerilir. Ama hareketin artmasına bağlı bacaklarımızda, diz, ayak bileği ve bacak kaslarında ağrı yaşanıyorsa ağrıyan bölgeye öncelikle 15-20 dakika süreli bir naylon torbanın içine konmuş buzu ince havluya sararak uygulamak ve bu uygulama ağrılarını azaltmıyorsa ilaç almadan önce kendilerini takip eden doktorla irtibata geçmeleri en doğru yol olacaktır."

PARKTA OTURUN TEMİZ HAVA ALIN
Aydoğ, dışarıda yapılacak en güzel şeyin temiz hava olduğunu belirtiyor: "Sokağa çıkmanın yasaklandığı dönemlerde evde egzersizine devam edenlerin sokağa çıktıklarında egzersiz yapmalarında hiç sorun olması beklenmezken, evde kısmen hareketsiz olan birinin yasağın kalktığı günlerde bolca yürüyüş ve egzersiz yapmasının ise ağrılar başta olmak üzere sorunlara yol açması mümkündür. Böyle kişilerin sokağa çıktıklarında uzun süreli egzersiz, yürüyüş yapmak yerine temiz hava alma, arkadaşları ile sosyal mesafeye uyarak görüşme, parkta oturma gibi ruhsal durumlarına katkı yapacak sosyalleşme faaliyetlerine çaba göstermeleri daha uygundur."