Türk askerine Mehmetçik denilmesine vesile olan kahraman Bigalı Mehmet Çavuş

Tarih 4 Mart 1915... Çanakkale'yi geçmek için İngilizlerin başını çektiği İtilaf Devletleri, kolayca kazanacaklarını düşündükleri savaş için Boğaz'a donanma gemilerini yığmıştı. 18 Şubat ve 25 Şubat'taki saldırılar başarısız olunca, başka çare düşünmeye başladılar. Planları arasında Seddülbahir ve Kumkale'deki Türk ordusuna ait topların tahrip edilmesi vardı. Bunun için Kraliyet Deniz Piyade Tümeni'ne bağlı iki deniz piyade bölüğü, çıkarma yapmak için görevlendirildi. Askerler sabah saat 09.40'ta bir direnişle karşılaşmadan Seddülbahir İskelesi'ne çıktılar.
İngiliz filosunun bombardımanı sonrasında Seddülbahir İskelesi'ne çıkan İngiliz askerleri burada herhangi bir direnişle karşılaşmayı beklemiyordu. Bir takım, tepeden tırmanarak köye doğru ilerlerken diğer takım ise Seddülbahir Kalesi'ne doğru gitti. Kalenin önünden köye doğru çıkan yol 27. Alay'a bağlı Bigalı Mehmet Çavuş komutasındaki müfreze tarafından tutulmuştu. Bazı askerler terk edilmiş köy evlerinin içine, bazı askerler ise kale yıkıntılarının arasına mevzilenmişti. Mehmet Çavuş'un emriyle yaylım ateşi başlayınca yukarıya doğru ilerleyen İngilizler, oldukları yere yatarak mevzi aldılar.

İşte Çanakkale Savaşları'nın ilk günlerinde yaşanan bu çatışma, bir kahramanın ortaya çıkmasına neden olduğu gibi Türk askerine Mehmetçik denilmesine de vesile oldu. Bigalı Mehmet Çavuş'tan bahsediyoruz. "Ben mangamla nöbette idim. Düşman gemileri sahili şiddetle bombardıman ettikten sonra çıkarma yapmaya başladılar. Bu esnada gizlendiğimiz yerden çıkarak yere yattık ve düşmana ateşe başladık. Düşman da yere yatarak bize ateş ediyordu. Birbirimize çok yakındık. Bir ara benim tüfeğimin mekanizması işlemez oldu. Hırsımdan tüfeği attım. Bunu gören bir düşman neferi ayağa kalkarak bana ateş etmeye başladı. Hemen istihkam küreğini çekerek üzerine atıldım. Kaç kişiyi vurduğumu hatırlamıyorum. Gözümü açtığım zaman kendimi sıhhiye çadırında buldum" diyerek anlatacaktı yıllar sonra o çatışmada İngilizleri nasıl durdurduğu.
İngilizler, Bigalı Mehmet Çavuş'un kurşunlar üzerine yürüyüp düşmanı püskürtmesi nedeniyle bir kez daha başarısız olup geri çekildi. Mehmet Çavuş ise yaralı arkadaşlarıyla birlikte Kanlıçeşme'de bulunan sargı yerine götürüldü. Akşam vakti Maydos Mıntıka Komutanı Yarbay Mustafa Kemal Bey, Kanlıçeşme sargı mahallinde yaralıları dolaştığı sırada Mehmet Çavuş'un kahramanlığından haberdar oldu. Üstlerine yazdığı raporda bu kahramanlığın ödüllendirilmesini talep etti. Haklı talebi kabul gördü. 7 Mart'ta Bigalı Mehmet Çavuş'un göğsüne kahramanlığının nişanesi olan Gümüş İmtiyaz Madalyası'nı Harbiye Nazırı Enver Paşa kendi elleriyle bizzat taktı.

O günlerde Bigalı Mehmet Çavuş'un kahramanlığı önce cephede siperler arasında, sonra İstanbul ve Anadolu'da, daha sonra da İttifak Devletleri arasında anlatılmaya başlandı. O artık Çanakkale Savaşları'nın ilk kahramanıydı. İyileşir iyileşmez tekrar cepheye koştu Bigalı Mehmet Çavuş. Savaş sırasında başka kahramanlıklar da gösterdi ve yine yaralandı.
1881'de Filibe'de doğan Mehmet Çavuş kıdemli bir askerdi aslında. Ailesi, Bulgaristan'da Türklere zulümler artınca Biga'ya göç edip buraya yerleşmişti. Mehmet Çavuş da burada evlenip daha oğlu kundaktayken 1902'de ilk defa asker olmuştu. Yıllarca süren askerliği sırasında çavuş olmuş, sonra da 1912'de başlayan Balkan Savaşı'nda görev almıştı. 1. Dünya Savaşı'nda seferberlik ilan edildiğinde 34 yaşındaydı. Savaşta 27. Alay'ın 3. Taburu'nda 10. Bölük'te ihtiyat çavuşu olarak görevlendirildi. 27. Alay da 'Maydos Müfrezesi' adıyla kıyı hattının muhafazasına memur edilmişti.

Bigalı Mahmet Çavuş Mondros Ateşkesi sonrası terhis olup yaşadığı Bahçeli Köyü'ne döndü. Mütevazı yaşamını burada sürdürürdü. Soyadı Kanunu çıkınca Tabakoğlu soy ismini aldı. Kendisine maaş bağlanma teklifini "Maaş falan istemem, alacak olsaydım daha önceden de alırdım. Ben para için savaşmadım, vatanım için savaştım. O parada tüyü bitmemiş yetim hakkı var. Ben o hakkı yemem"diyerek reddetti. 3 Şubat 1964'te de 83 yaşında köyünde yaşamını yitirdi. Lakin Çanakkale'de bir ruhun fitilini yakan asker olarak anıldı. Türk askerine Mehmetçik denmesine vesile oldu. Ama zamanla kahramanlığı unutuldu. Ta ki Çanakkale Muharebeleri Araştırmacısı Ömer Arslan'ın yazdığı Çanakkale Fedakarı Bigalı Mehmet Çavuş kitabına kadar. Arslan iğne ile kuyu kazar gibi Mehmet Çavuş'un izini sürüp sıkı bir araştırma yaparak kahramanın hikayesini detaylarıyla yazdı. Çanakkale Savaşları Gelibolu Alan Başkanlığı'nın yayımladığı kitap sayesinde de unutulan bir kahraman tekrar hatırlandı.
KİTAPLA BİRLİKTE BİR DE BELGESEL ÇEKİLDİ
Ömer Arslan'ın yazdığı kitap sonrası Bigalı Mehmet Çavuş ile ilgili kitabı referans alan bir de belgesel çekildi. Gökhan Tarkan'ın yönettiği, kitapla aynı adı taşıyan belgeselde Çanakkale Savaşları'nın ilk kahramanı Bigalı Mehmet Çavuş'un hikayesi ve Türk askerine onun adının verilmesinin hikayesi anlatıldı. Mehmet Çavuş'u da oyuncu Orhan Kılıç canlandırdı.

2. ABDÜLHAMİT DE NAZIM HİKMET DE ONA HAYRAN
Bigalı Mehmet Çavuş'un kahramanlık hikayesinin o dönem herkesi derinden etkilediğini de kitaptan öğreniyoruz. Savaş sırasında Beylerbeyi Sarayı'nda sürgün hayatı yaşayan 2. Abdülhamit o günlerde hususi doktoru olan Atıf Hüseyin Bey'e "Bakınız... (Çanakkale'ye) Biraz asker çıkarmak istemişler. Mehmet Çavuş isminde bir çavuş yararlılık göstermiş. Bizde böyle kahramanlar çoktur." demiş. Bu kahramanlıktan etkilenen bir diğer isimse Nazım Hikmet. Şair 13 yaşındayken 7 Mart 1915'te Mehmet Çavuşa! adlı bir şiir yazar. Hazım Hikmet'in 6 Mart tarihli gazetelerde okuduğu Bigalı Mehmet Çavuş'la ilgili haberlerden etkilenerek bu şiiri yazdığı tahmin ediliyor. Nazım Hikmet şiirinde "Vatan için ey kahraman/ Hayatına hor baktın/ Arslan gibi saldırarak/ Namertleri hep yaktın/ Kurşun bitip tüfeğin de kırılınca/ Düşmanına taş attın/ Bu besalet karşısında hangi kale düşmez ki/ Bu şecaat karşısında hangi düşman kaçmaz ki/ İşte senin düşmanın/ Tabii ki kaçacak/ Yine büyük Türk adı/ Dağlar taşlar aşacak" yazıyor.
MÜCADELE AZMİ HER ASKERİ ETKİLEDİ
Ömer Arslan Türk askerine Mehmetçik denilmesiyle ilgili çeşitli iddiaların olduğunu söylüyor. Bu iddiaları kitabında tek tek değerlendiren Arslan "Bigalı Mehmet Çavuş, Çanakkale Savaşı'nın ilk ve en meşhur kahramanlarından birisi oldu. Osmanlı vilayetlerinde onun adını duymayan kalmadı. Canını ortaya koyarak gösterdiği bu fedakarca kahramanlık, cephedeki tüm askerlere örnek oldu. Komutanlar, askerlerine hitap ederken Mehmet Çavuş'un bu kahramanlığını örnek gösterdiler. Onun gibi cesaret göstermesini öğütlediler. Mehmet Çavuş'un bu kahramanlığıyla Çanakkale'de yeni bir ruh uyanmış, din ve vatan uğruna düşmanla boğuşan her askerde yeni bir mücadele azmi ve bağımsızlık aşkı başlamıştı. Osmanlı, kaybettiği ruhunu Çanakkale'de yeniden bulmuştu. Dolayısıyla Mehmet Çavuş'un bu kahramanlığıyla birlikte Çanakkale'de büyük bir zafer kazanan Türk askerine Mehmetçik denilmeye başlanmış ve tarihi süreç içerisinde yaygınlaşmıştır" diyor.