Lüks modanın etikle imtihanı

Moda ve lüks sektöründe etik değerlerin sık sık bir kenara bırakıldığına dair haberler okuyoruz... Bu durum özellikle lüks sektörünün ön görülemez bir hızla büyüdüğü pandemi sonrası daha da artmış durumda... Dünyanın sayılı ve sınırsız para harcayan zenginlerini kendi markalarına bağlayabilmek için markalar akıl almaz adımlar atmaktan geri durmuyor...
Kimisi dikkat çekebilmek için yaptığı reklam kampanyalarıyla eleştiri oklarının hedefi oluyor, kimisi düşüncesiz bir şekilde malzeme tedarik ettiği ya da tasarım taklit ettiği için hapsi bile boylayabiliyor... Bunun son örneği kısa süre önce tüm yasaları ihlal ederek soyu tehlike altında bulunan ve ticareti tamamen yasak olan egzotik hayvanları derisini tasarımlarında kullanan Kolombiyalı tasarımcı Nancy Gonzalez oldu...

UYUŞTURUCU KAÇAKÇISI GİBİ
Gonzalez, nadir bulunan bir timsah türüne ve pitonlara ait derileri yasa dışı şekilde kullandığı için 2022 yılında ülkesi Kolombiya'da tutuklandı. Ve 14 ay hapis yattı. Bu derilerden yapılan çantaları ABD'de de satan 71 yaşındaki Gonzalez ardından da egzotik hayvan derisinden üretilen çantaları nedeniyle kaçakçılık suçlamasıyla Miami'de mahkemeye çıktı. Suçunu kabul eden Gonzalez 18 ay hapis cezasına çarptırıldı. Gonzalez'in ABD'nin vahşi yaşam yasalarını ihlal ederek, özel kuryeler aracılığıyla çantalarını ticari uçuşlarla üst düzey showroom'lara ve New York moda etkinliklerine taşıması nedeniyle ABD'ye iade edildiğinin altını çizen CNN televizyonu, "Gonzalez resmen uyuşturucu kaçakçılarının taktiklerini kullanmış" yorumunda bulundu. Konuyla ilgili olarak ABD'li savcı yardımcısı Thomas Watts-Fitzgerald "Her şey para için yapılıyor. Eğer bu davranıştan caydırmak istiyorsanız, sahadaki kişiyi değil, kokain kralını ararsınız" diye konuştu. Miami'de yargılandığı davada 18 ay hapis cezasına çarptırılan Gonzalez'in avukatları ise müvekkillerinin içinde bulunduğu süreç hakkında, "Yaşadığı üçüncü dünya ülkesindeki evinde eski bir dikiş makinesinde başlayan kariyerinin, arkadaşları için kemer tasarladığı günlerden Dior, Prada ve Gucci gibi markaları geride bırakan bir moda ikonuna dönüşen iki çocuklu, boşanmış, bekar bir kadın" diye konuştu.

SKANDALDAN GEÇİLMİYOR
* Vetements markası, 2020 ilkbahar-yaz koleksiyonunda yer alan ve üzerinde Arapça, İngilizce ve Fransızca "Lütfen ateş etmeyin" yazan tişört nedeniyle büyük tepki çekmişti. Bunun nedeniyse 1982 yılında İsrail'in Lübnan'ı işgali sırasında medya mensuplarının üzerlerinde aynı cümlelerin yazılı olduğu tişörtler giymesiydi. Defile sırasında Vogue Arabia sosyal medya hesaplarından "Biz Arapların neler yaşadığına dikkat etmeden, Ortadoğu coğrafyasının acısını bilmeden bizlere ürün satmaya çalışmak anlaşılır gibi değil" yazısı yayımladı.
* Geçtiğimiz yılın sonunda Prada, ırkçılık yüzünden en çok başı yanan modaevlerinden biri oldu. Modaevi çok popüler olan anahtarlıklarına siyahi, kırmızı dev dudaklı ve insanla-maymun arasında bir görüntüsü olan bir figür ekledi. Ve tabii ki binlerce kişi moda evine tepkilerini dile getirdi. Ünlü yönetmen Spike Lee, modaevinin başına siyahi bir tasarımcı geçene kadar bir daha asla bu markadan alışveriş yapmayacağını açıkladı. Bunun üzerine tüm anahtarlıklar satıştan çekildi. Ve kısa süre içinde çalışmalarına başlayan bir etik komitesi kuruldu. Komitede yönetmen Ava DuVernay ve sanatçı Theaster Gates gibi isimler de yer alıyor.
* Venezuelalı modacı Carolina Herrera 2020 Resort koleksiyonu nedeniyle çok tartışılmıştı. Koleksiyonda yer alan işleme, desen ve el işlemelerinin tamamen Meksika'nın belirli bir bölgesine ait kültürel miras içinde yer aldığını belirten Meksika hükümeti, koleksiyona ağır tepki göstermişti. Meksika Kültür Bakanı Alejandra Frausto modaevine bir mektup yazarak açıklama talep etmişti. Mektupta koleksiyonun üzerine açıklama yapılması ve elde edilen satış gelirinin yerel kabilelere bağışlanması istenmişti.