Ramazan sözlüğü

Ramazan
Ramazan, hicri takvime göre yılın 9'ncu ayı olup dinimizce kutsal sayılan aylardan biridir. Ramazan ayının kutsal sayılmasının sebeplerinin başında Kur'an-ı Kerim'in bu ayda indirilmiş olması gelmekte. Kur'an'da "bin aydan daha hayırlı" olarak nitelenen Kadir Gecesi bu aydadır ve bu ayda oruç tutulur. İtikâf, fitre, teravih namazı gibi ibadetler bu ayda yerine getirilir.
Kadir Gecesi
Kur'ân-ı Kerîm'in indirildiği mübarek gece Kadir Gecesi'dir. Kadir Gecesi'nin tam olarak hangi güne denk geldiği bilinemese de hadislerde bu gecenin Ramazan ayının son 10 günü içerisinde yer aldığı belirtilmiştir. Yaygın bir görüş olarak da Kadir Gecesi'nin Ramazan ayının 27.gecesine tekabül ettiği düşünülmektedir. Bir hadiste Kadir Gecesi'nin geçmiş bütün günahların affolduğu gece olduğu belirtilmektedir.
Sahur
Sahur, imsak vaktinden önce, oruca hazırlık amacıyla yenilen yemektir. Bir hadiste "Sahur yiyiniz çünkü sahur yemeğinde bereket vardır" buyurulmuştur. Peygamber Efendimiz sahur yemeğini çok önemsemiş, bir yudum suyla dahi olsa sahur yapılmasını tavsiye etmiştir.
İtikâf
İbadet etmek amacıyla camide bulunmak anlamına gelmektedir. İtikaf sırasında kişi zamanını namaz kılarak, Kur'an okuyarak, dini eserleri okuyarak ya da dua ederek geçirmelidir. İtikaf sırasında anlamsız konuşmalardan kesinlikle kaçınılmalıdır.
Mukabele
Mukabele, cami veya evlerde, Kur'ân'ın hatmedilmek üzere karşılıklı her gün biraz okunması manasına gelir. Mukabele geleneği Cebrâil (a.s.)'in Ramazan aylarında her gece Hz. Peygamber'in yanına gelmesi ve o zamana kadar indirilmiş olan ayetleri karşılıklı okuyarak tekrar etmeleri uygulamasıyla ortaya çıkmıştır.
Fitre (Fıtır Sadakası)
Fitre, temel ihtiyaçlarının dışında belli bir miktar mala sahip olan Müslümanların, kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları her kişi için vermeleri gereken sadakadır. Fitre fakirlerin bayram sevincine katılmasını sağlar. Fitre, kişiyi en azından bir gün için doyuracak bir miktarda olmalıdır. Peygamberimiz fitrenin, Ramazan Bayramı'nın birinci günü sabah namazıyla bayram namazı arasında verilmesini tavsiye etmiştir.
Oruç
Oruç, Allah'a kulluk niyetiyle tan yerinin ağarmasından güneş batana kadar kişinin kendisini orucu bozan davranışlardan sakındığı ibadet şeklidir. Peygamberimiz bir hadisinde "Kim iman ederek ve sevabını sadece Allah'tan umarak Ramazan orucunu tutarsa önceki günahları affedilir" buyurmuştur. Oruç İslam dışında diğer dinlerde de yer alan bir ibadettir. Bununla alakalı olarak Bakara Suresi'nin 183. ayetinde "Ey iman edenler! Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı" buyurulmaktadır.
İftar
İftar, orucu açmak demektir. İftar zamanı akşam ezanının okunmasıyla başlar. Bu vakitten itibaren oruç tutan kişi kendini alıkoyduğu işleri yapıp, yiyip içebilir.
Teravih Namazı
Teravih kelimesi Arapça'da "dinlendirmek, rahatlamak" anlamına gelen "terviha" sözcüğünün çoğul halidir. Teravih Namazı, yatsı namazı ile vitir namazı arasında kılınan namaza verilen isimdir ve Ramazan ayı boyunca kılınır. Teravih namazı genellikle camide kılınmakla birlikte, evde de kılınabilir.
Mahya
Ramazan aylarında birden fazla minareli camilerin iki minaresi arasına asılan ışıklı yazı veya resimlerin adıdır. Mübarek günlerde ve gecelerde kandil yakmak Müslümanlar arasında oldukça yaygın bir gelenekti. Mahya geleneği ise Osmanlı'ya özgü bir gelenektir ve bu sanat İstanbul'da ortaya çıkmıştır. İstanbul'da ortaya çıkmasının sebebi ise selatin camilerinin yani iki, dört veya altı minareli camilerin İstanbul'da olmasıydı. bu camiler minareleriyle mahya kurulması için oldukça uygundu.