AB süt kotası kalkarsa?

İlknur Menlik - Sabah.com.tr
imenlik@comart.com.tr
Avrupa Birliği (AB) Ortak Tarım Politikasında (OTP) reform öngören yeni düzenlemelerini geçtiğimiz ay sonunda karara bağladı. Avrupa Komisyonu, AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu, 26 Haziran'da OTP'nin reformu üzerinde politik bir anlaşmaya vardı.
Yeni reformlar, dört temel düzenlemeyi içeriyor. Bu düzenlemeler; Doğrudan Ödemeler, Pazar Yönetim Mekanizmaları, Kırsal Gelişim ve OTP'nin izlenmesine yönelik yatay düzenlemeleri kapsıyor. 2014-2020 yıllarını kapsayan reformlar için Çok Yıllık Finansal Çerçeve müzakereleri sırasında birtakım konular ise ayrı bir şekilde ele alınacak.
Avrupa Komisyonu'nun OTP reformlarına ilişkin bildirisinde süt kotalarının 2015'te kaldırılacağını bir kez daha vurguladı. Kotalar, daha önce belirlendiği gibi 31 Mart 2015 tarihi itibariyle son bulacak. Süt ürünleri açısından yapılan değişiklikler, OTP kapsamında Ekim 2012 itibariyle uygulamaya konulan Süt Paketi'ne Komisyonun teklifleri doğrultusunda eklenerek, çiftçilerin pazarlık gücünü artırmayı amaçlıyor. Bunun yanında Okul Sütü Uygulaması da uzatılıyor. Hayvan yemlerinde yağsız süt ve yağsız süt tozu kullanılması teşvikleri gibi pazar yöneliminin sadeleştirilmesi amacıyla bazı küçük veya kullanılmayan uygulamalar ise kaldırılacak.
Bu aybaşında Hırvatistan'ın katılımıyla 28 üyeye ulaşan AB, geçmişte de başvurduğu gibi, 31 Mart 2015'e kadar süt kotalarının kademeli olarak artırılması, üye ülkeler arasında kota transferine izin verilmesi veya kota tavanını aşanlara uygulanan cezaların indirilmesi gibi yatay uygulamaları devam ettirebilir. Bu sayede AB'nin, kota süresince nispeten ılımlı seyreden fiyatların, 2015'te kotaların kalkmasıyla bir anda dip yapması riskinin önüne geçmeyi hedefleyeceğini düşünüyorum.
AB'nin 2015'te kotaların kalkmasıyla süt üretiminin artacak olmasının, dünya süt ve süt ürünleri piyasasına fiyat düşüşü olarak yansıyacağı muhakkak. Bu global tüketiciyi sevindirirken, bazı ülke üreticilerini ise üzebilir. AB'nin süt kotalarını kaldıracak olması, bizi de yakından ilgilendiriyor. Tam üyeliğin ne zaman gerçekleşeceği konusunda belirsizlikler olsa da artık daha yakından izlememiz gereken bir sürece giriyoruz. Önümüzdeki dönemde ve kotaların kalkması sonrasında üreticimizin ve süt ve süt ürünleri sektörümüzün sıkıntı yaşamasını istemiyorsak, başta girdi maliyetlerinin azaltılması olmak üzere, ileriye dönük süt politikalarımızda gerçekçi bir yaklaşımı ortaya koymalıyız. Aksi takdirde sıkıntıya düşmemiz işten bile değil.