Formula 1 pilotu boynuna seyirci kulağına baktırsın!

Yarış tutkunları için beklenen gün geldi, çattı! Hız ve adrenalin tutkunu herkes bu hafta sonu Formula 1'le yatıp, Formula 1'le kalkacak. Peki izlerken o kadar kolay görünen Formula 1 için pilotlar nasıl hazırlanır, ne yer, ne içer? İşte bu sorulara Anadolu Sağlık Merkezi'nden Spor Hekimliği Doçenti, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Tolga Aydoğ cevap verdi. Aydoğ, Formula 1 pilotlarının yarış öncesi yaptığı egzersizleri ve hazırlanma dönemlerini şöyle anlattı:
Bundan 15 yıl önce pilotlar haftada iki gün spor salonunda vakit harcarken, ne isterlerse yiyorlardı. Son 15 yılda sporculara teknolojik destek veriliyor. Günümüzde takımların antrenman laboratuvarı bulunuyor. Burada sürücülerin yanı sıra test pilotlarına da sağlık testleri yapılıyor. Ekibin egzersiz düzeyi, kaslarının kuvveti, esnekliği ve beslenme alışkanlıkları gözden geçiriliyor. Buna göre de kişiye özel bir program çıkartılıyor.
KALBİ HIZLANDIRIYOR!
Normal insanın kalbi dinlenirken dakikada 60-80 arasında atarken, yarışlar sırasında bir pilotun kalp atım hızı yükselebiliyor. Eski pilot David Coulthard için bu değer dakikada 40 atımken, yarış esnasında 198'lere kadar çıkıyor. Aslında yarış anında nabzı bu kadar yükseltecek kas kasılması yokken artışın altında yatan ana nedenlerin başında stres ve aşırı sıcak yatıyor. Hiçbir sporda bu kadar ciddi süre ve konsantrasyon gerekmezken, araba yarışlarında bu konsantrasyon ciddi bir adrenalin salgısına ve yüksek kalp atım hızına neden oluyor. Dolayısı ile sporcular bu değerleri sorunsuz tolere edebilmek için yoğun koşu, bisiklet, kürek ve kayak gibi egzersizler yapıyor.
Antrenmanlarda asıl olarak kuvvet egzersizleri yer alıyor. Yarış sezonunda ise kazandıkları egzersiz düzeyini korumaya çalışıyorlar. Bu şekilde pilotlar bir yandan sezon sırasında fiziksel performanslarını en üst düzeyde tutarken, öte yandan aşırı kullanım yaralanmalarının da önüne geçmeye çalışıyorlar. Boyun, sırt, bel, omuz ve kolların bu anlamda ayrı bir yeri vardır.
EGZERSİZ ÖNEMLİ!
Kardiovasküler egzersiz için her pilotun tercihi ayrı olabiliyor. Kimi dağ bayır koşmayı, kimi pedal basmayı, kimi kürek çekmeyi tercih ediyor. Ama hemen her pilot zaman zaman, Formula 1 yarışının gerektirdiği özel durumları taklit edebilen, kendileri için özel tasarlanmış egzersiz salonlarında antrenman yapıyor. Tüm bunları yaparken de dayanıklılıklarını artırmaya çalışıyorlar. Ayrıca pilotlar, başarılarını direkt etkileyen özel koordinasyon ve reaksiyon zamanı egzersizlerini de yapıyorlar.
Tüm doktorlar, araba yarışları sırasında en ciddi yük altında kalan bölgeninboyun olduğunu söylüyorlar. 1.5 saatlik yarış süresince, boyun ve kafa koruyucusu ile birlikte pilotların kafa ağırlıklarının altı ya da yedi kilograma kadar çıktığı biliniyor. 2004 yılında yapılan bir çalışmada Formula 1 tarzı arabalarda yarışan pilotlarda boynun en sık yaralanan bölge olduğu ve bunun tüm yaralanmaların yüzde 34'ünü oluşturduğu biliniyor. Yarışlara katılmak için boyun kaslarının çok kuvvetli olması gerekiyor. Bunun için de yarış öncesinde pilotlar, fiziksel kondisyonda önemli bir süreyi boyunlarına ayırıyorlar.
Formula 1 pilotlarının beslenmesi ise diğer sporcular gibi oluyor. Mutlaka yeterli protein, karbonhidrat ve tabii ki sıvı tüketme şartı koşuluyor. Yarıştan önce bol karbonhidrat içeren makarna, ekmek gibi gıdalar ve yarış öncesi bol miktarda sıvı alınması öneriliyor. Pilotlar günümüzde yarıştan önce bir, yarış sırasında bir ya da iki, sonrasında da bir ya da iki litre sıvı alıyorlar.