Anne-baba kavgası bebeklerde gaz nedeni

Medical Park Bahçelievler Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hayri Gözlükgiller; birçok ailenin ortak sorunu olan bebeklerdeki gaz sancılarıyla ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Bebeklerde hangi dönemlerde gaz problemi ortaya çıkıyor?
Yenidoğan ve süt çocukluğu döneminde en sık rastlanan rahatsızlık 'infantil kolik'tir. Nedeni halen tam olarak anlaşılamamıştır ama aileyi ve hekimi sıkıntıya sokabilen bir durumdur. Gelişimi sağlıklı, 0-3 aylık bebeklerde en az üç hafta süreli, haftada üç günden ve günde üç saatten fazla görülen, nedeni tam olarak açıklanamayan biçimde huzursuzluk, ajitasyon ve ağlamaların olduğu bir tabloyla ortaya çıkar. Bebeklerin yaklaşık yüzde 40'ında görülen bu sendromda, ağlama nöbetleri özellikle öğleden sonra ve akşam saatlerinde olur.
Bebeğin kolik olduğu nasıl anlaşılır?
Gazlı bebeklerde klinik tablo hafif, orta ya da ağır olabilir. Hafif tipte, bebekte yalnızca akşamları nedensiz bir huzursuzluk söz konusudur. Orta ve ağır formdaki gaz krizleri ise tamamen sağlıklı bir bebekte; genellikle akşama doğru, yüzde kızarma ve kaşlarını çatma ile başlar. Ardından bacakların karna doğru çekilmesi ve şiddetli ağlama nöbetleriyle sonlanır. Birkaç dakika sonra aynı nöbet yinelenir. Bu biçimdeki nöbetler, yaklaşık iki-üç saat sürer ve bu tablo bağırsak guruldaması ve gaz çıkarımının ardından gelen sakinleşmeyle biter. Ağlamayı açıklayabilecek bir neden yoktur.

AİLEDEKİ GERİLİME DİKKAT!
Bebek kaçıncı ayda gaz sancılarından kurtulur?
Bu sendrom genellikle yaşamın ikinci haftasında başlar, gittikçe şiddetlenerek dördüncü ve sekizinci haftalarda pik yapar ve yavaş yavaş azalarak, üçüncü ayın sonunda kaybolur. Bebeklerin yüzde 47'sinde belirtiler üç ay içerisinde yok olur. Yüzde 41'inde altıncı aya kadar, geriye kalan yüzde 12'sinde ise 12'nci aya kadar sürer.
Bebekleri rahatlatmak için gaz giderici ilaçlar vermek doğru mu?
Bebeklerde özellikle gaz giderici kullanmadan önce bazı önlemler almak (yüz üstü yatırmak, masaj yapmak vb.) bebeği de aileyi de rahatlatabilir. Alınan tüm önlemlere rağmen başarılı olunamazsa, gaz giderici damlalar denenebilir. Yani bebek ağlar ağlamaz hemen gaz giderici ilaçlara sarılmak doğru bir hareket değildir.
ANNELER TATLIYA MOLA VERSİN
Annenin beslenmesi bebeklerinde gaza neden olur mu?
Evet. Emziren annelerin çoğunun yedikleri gıdalar, anne sütü alan bebekte koliğe neden olur. Örneğin; çikolata ve soğanın bebekte gaz yaptığı bilinen bir gerçektir. Ayrıca annelerin sigara içmesi ve aşırı kahve tüketimi de bebekte, hem gaz yapar hem de uykusuzluğa neden olur.
GAZLI BEBEK SAĞLIKLIDIR!
Bebeklerde görülen gaz sancıları bir hastalık mıdır?
Bebeklerdeki gaz sancılarını (infantil kolik) tedavi gerektirecek tıbbi bir sorun olarak değerlendirmemek gerekiyor. Anne ve babaları, bebeği uykusuz bırakır ama herhangi tıbbi bir zararı yoktur. Hatta gaz sancısı olan bebekler, sağlıklı bebeklerdir. Gelişimleri diğer bebekler gibi seyreder.
Ne zaman doktora başvurmak gerekir?
Gaz sancılarından bebeğe herhangi bir zarar gelmez. Ancak yine de bebeğin bir çocuk hastalıkları uzmanı tarafından muayene edilmesi gerekir. Bebekteki huzursuzluğun altında yatan neden araştırılmalıdır.
BİBERON YATAY TUTULMALI EMZİK KÜÇÜK OLMAMALI
Mama ya da anne sütü alan bebeğin beslenme sırasında hava yutması önlenmeli.
Bebek, anne sütü alıyorsa; meme başı, etrafındaki kahverengi alanla birlikte, olabildiğince geniş olarak bebeğin ağzına verilmeli ki, yanlardan hava yutmasın.
SIRTINA HAVLU KOYUN
Bebek mamayla besleniyorsa; biberon yatay değil dik tutulmalı. Böylece bebeğe sadece mama gider.
Biberonun emziğinin çok küçük veya çok büyük delikli olması bebeğin hava yutmasına neden olabilir.
Bazı inek sütlü mamalar, gaz yapabilir. Bebeğin doktoruna danışıp mama değişikliği denenebilir.
Bebeği; rahat, sakin ve gerilimden uzak bir aile ortamında bulundurmaya özen gösterin.
Bebeği mümkün olduğunca sessiz bir ortamda ve sakin bir şekilde emzirin.
Gaz sancısı tuttuğunda ve ağlamaya başladığında kucağınıza alıp, ninniler mırıldanarak ve sırtını ovarak sakinleştirin.
Bebeğin karnına ılık havlu koymak ya da yüzüstü yatırarak, sırtını okşayıp masaj yapmak da gazını çıkartmasına ve sakinleşmesine yardımcı olabilir.
Hafif bir müzik dinletebilirsiniz.
Ilık bir banyoyla rahatlatabilirsiniz.
NEFES TUTMAK ÇÖZÜM DEĞİLSE, HIÇKIRIKTAN KORKMAK GEREKİR!
Memorial İstanbul Hastanesi Gastroenteroloji ve Hepatoloji Bölümü'nden Uzm. Dr. Koray Tuncer, "Herkesin dönem dönem yaşadığı hıçkırık nöbetleri nefesi tutmakla ya da limon yemekle geçmiyorsa, bu durum beyin kanamasından böbrek yetmezliğine kadar pek çok rahatsızlığın bulgusu olabilir" diyor.
Hıçkırık neden olur?
Hıçkırık, göğüs ve karın boşluğunu ayıran diyafram kasının istemsiz kasılmaları sonucu oluşan bir durumdur. Bu kasın kasılmasını sağlayan frenik sinirin, bir şekilde uyarılması sonucu ortaya çıkar.
BEBEĞE LİMON VERİN!
Çok soğuk ya da sıcak yiyecekler hıçkırığa neden olabilir mi?
Kendiliğinden geçen hıçkırığın en sık nedenleri mide genişlemesi dir. Karbonatlı içecekler içmek, hava yutmak, aşırı yemek, sıcak ya da soğuk içecekler, soğuk duş yapmak, alkol almak, sigara, heyecan ve stres gibi ruhsal durumlar da hıçkırığa yol açabilir.
Hıçkırığı geçirmek için kese kağıdı ve naylon torba desteği önerir misiniz?
Mümkün olduğunca derin nefes alıp mümkün olduğunca nefesi tutmak hıçkırığın durmasına neden olabilir. Kese kağıdına ya da naylon torbanın içine üç-beş dakika nefes alıp, verilerek hıçkırığın geçmesi sağlanabilir. Amaç solunan havadaki karbondioksit miktarını artırmaktır. Zorlanıldığında bırakılmalıdır. Bir hıçkırık normal şartlarda en fazla 15-30 dakika sürer. Eğer hıçkırığınız daha uzun sürüyor ve sık sık tekrarlıyorsa, mutlaka çok yönlü olarak değerlendirmek gerekir.
Bebeklerin hıçkırması hastalık sayılır mı?
Hıçkırık nöbetleri yeni doğan bebeklerde sık görülen ve anne babaların endişe ettiği bir durumdur. Ancak bebeklerin hıçkırmaları çok doğaldır. Bebeğin emerken ister istemez gaz yutması, midenin şişmesine ve diyaframa baskı yapmasına neden olur. Bu durum da hıçkırığa neden olur. Bebeklerin hıçkırmalarını önlemek için emdikten sonra mutlaka gazlarının çıkartılması gerekir. Ayrıca bebek hıçkırdığında birkaç damla limon verilebilir.
HIÇKIRIK TÜMÖR HABERCİSİ BİLE OLABİLİR
Hıçkırık nedenlerinden biri mide genişlemesi olmakla birlikte, uzayan hıçkırıklar çeşitli hastalıkların bulgusu olabilir.
Merkezi sinir sistemi: Tümörler, enfeksiyonlar (menenjit, ensefalit), beyin kanaması, beyinde kanlanma azalması (iskemi), travma, arteriovenöz malformasyon, multipl skleroz (MS).
Metabolik nedenler: Böbrek yetersizliği, sık soluk alma (hiperventilasyon), elektrolit dengesizliği, toksik nedenler (alkol, ilaçlar), şeker hastalığı. Vagus ya da frenik sinirin her hangi bir düzeyde uyarılması...
Baş boyun: Kulakta yabancı cisim, guatr, kanser.
Göğüs boşluğu: Zatürre, akciğer zarında sıvı toplanması, akciğer kanseri, kalp krizi, kalp zarında sıvı toplanması, anevrizma, yemek borusunda daralma ve reflü.
Karın boşluğu: Diyaframaltı absesi, karaciğer büyümesi, safra kesesi iltihabı, mide kanseri, karın zarı iltihabı, pankreas iltihabı ve kanseri.
Cerrahi: Genel anestezi, ameliyat sonrası.
Psikojenik: Heyecan, stres ve sebebi bilinmeyen şekilde hıçkırık taklidi yapmak.