By-Pass ve stent kadında daha riskli

BSK Aydın Anka Hastanesi Kalp Sağlığı Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Berent Dişçigil, kadın ve erkek kalbi arasındaki farkları anlattı.
Kadın ve erkeğin damar yapıları birbirinden farklı mı?
Kadınların damarları, erkeklere göre daha incedir. Özellikle koroner by-pass ameliyatlarında gözlemlediğimiz koroner arter hastalığında yani kalbi besleyen damarlarda tıkanma olduğunda kalp krizi geçirilir.

KALP KADIN-ERKEK AYIRMAZ
Yani by-pass ve balon uygulamaları, kadınlara göre erkeklerde daha mı başarılı?
Kalbi besleyen koroner damarların çapı ortalama bir ile üç santimdir. Koroner by-pass ameliyatının riski, koroner damarın çapı ile doğrudan ilişkilidir. By-pass yapılan damarın çapı bir mm ise, ölüm riski yüzde 15'lere kadar çıkabilmekte, damar çapı üç mm ise risk yüzde bir düzeyindedir. Yani kadınlarda damar çapı daha küçük, dolayısıyla gerek by-pass ameliyatının gerekse stent uygulamalarının riski erkeklere kıyasla daha yüksektir.
Kalp hastalığının görülme oranı cinsiyete göre değişir mi?
Kalp hastalıklarının sadece erkeklerin hastalığı olduğuna dair bir yanlış düşünce var. Gerçekte kalp hastalığı, erkekleri etkilediği kadar kadınları da etkileyen bir rahatsızlıktır. Kalp ve damar hastalıkları, kadınlar arasında en sık görülen ölüm nedenleri arasındadır. Araştırmalar kadınların meme kanserini kendileri için daha büyük bir tehdit olarak gördüklerini ortaya koymuştur. Ancak kadınların kalp krizi yüzünden ölme ihtimali, meme kanserinden ölme ihtimaline kıyasla üç kat daha fazladır.
25 YAŞ ALTI TEHLİKEDE
Peki özellikle hangi yaştaki kadınlar risk altında?
Ben 25 yıllık hekimim. Bu 25 yılın 22'sinde kalp damar hastalarıyla ilgilendim. Üç yıl süre ile ABD'de kalp cerrahisi eğitimi aldım. Yani hem Türkiye'de hem ABD'deki kalp hastalarının özelliklerini karşılaştırma olanağı buldum. Son dönemde 25 yaşından genç kadınlarda kalp krizi görmeye başladık. Üstelik bazıları spor öğretmenliği yapan yani obez olmayan, fiziksel olarak aktif kişiler... Bu durum, son yılların önemli bir araştırma konusu... Metabolik sendromun östrojen azlığı ile birlikte olan bir şeklinin genç kadınlarda görülen kalp krizi riski ile ilgisi araştırılıyor.
Yaşlılık döneminde (60 yaşından sonra) kadınlarda kardiyovasküler hastalık geçirme riski erkeklere göre daha mı yüksek?
Kadınlar, hormonları sayesinde menopoz dönemine kadar koroner kalp hastalığına karşı erkeklere kıyasla daha korunaklıdır. Bu nedenle 50 yaşından önce kadınlarda koroner kalp hastalığı ortaya çıkması erkeklere göre daha düşük ihtimal. Fakat özellikle 60 yaşın üzerinde olan kadınlarda bu ara hızla kapanıyor.
KALP SAĞLIĞI İÇİN ÖNERİLER
Sigara içmeyin.
Fiziksel olarak aktif olun. Haftada en az beş gün ve her seferinde en az 30 dakika egzersiz yapın.
Meyve ve sebze ağırlıklı beslenin. Kepekli, az yağlı ve hatta yağsız gıdalar tüketmeye çalışın. Protein kaynağı olarak balık ve doymuş yağlardan fakir beslenin.
Kilonuzu koruyun. Vücut kitle indeksiniz 19 ile 25 arasında, bel çevresi 90 santimetrenin altında olsun.
Depresyon gibi ruhsal sıkıntılarınız var ise mutlaka yardım alın.
Kan basıncınızın kontrol altında olmasına özen gösterin. Normal kan basıncı 120 / 80 mmHg'dir.
ERKEKLERDE KÖTÜ KOLESTEROL YÜKSEK
Kadınlarda kalp rahatsızlığı meydana geldiğinde semptomlar daha mı güçlüdür?
Tıp dilinde 'vaskülit' adı verilen damar hastalığı, kadınlarda erkeklere kıyasla daha sık ve daha ağır şekliyle görülür. Bu damar hastalığı ile mücadele tıbbın en çok zorlandığı hastalık gruplarının başındadır.
Kalp rahatsızlığı teşhisi erkeklerde başarıyla teşhis ediliyor. Söz konusu kadınlar olduğunda da aynı başarı sağlanabiliyor mu?
Kan tahlili ile ancak kalp-damar hastalığı risklerini belirleyebiliriz. Kandaki kolesterol seviyesi de bu tahlillerden bir tanesidir. Ayrıca vücudumuzdaki pek çok hormonun da ana maddesidir. Yani vücudumuzda olması gerekir. Damar duvarında depolanan tipine kötü kolesterol, karaciğerde depolanana ise iyi kolesterol denir. Erkeklerde kolesterol daha çok kötü kolesterol, kadınlarda ise iyi kolesterol şeklinde depolanır.

YARIN: KADIN İLE ERKEK BEYNİ ARASINDAKİ FARK