Tansiyon hastalarına müjde

Yüzünüz tansiyon atakları nedeniyle kızarıyor mu? Kalbiniz sağlam ama kontrol altına alınamayan tansiyon sorununuz mu var? Yüksek tansiyonun bazen böbrek üstü bezlerinden kaynaklandığını söyleyen Prof. Dr. Serdar Tezelman soruları yanıtladı:
Yüksek tansiyon, her zaman kalp hastalığıyla mı bağlantılıdır?
Hipertansiyon nadiren de olsa böbrek üstü bezlerinin aşırı hormon salgılaması sonucunda da ortaya çıkabilir. Aldosteron hormonunun yükselmesi, Conn Sendromu denilen bir tabloya yol açar ve yüksek tansiyon gelişir. İkinci tablo da 'feokromositoma'dır. Bunda da katekolaminler aşırı salgılanır. Hipertansiyon atakları; bazen karna dokunma veya çarpma sonucunda oluşan hormon deşarjına bağlı olarak karşımıza çıkabilir. Böbrek üstü bezinden kaynaklanan hipertansiyon, tüm yüksek tansiyon nedenlerinin sadece yüzde 1'ini oluşturur.
YÜZDE 90'I İYİ HUYLU
Böbrek üstü bezinde sorun olduğunu nasıl anlarsınız?
Bu tip hastalarda 30 mmHg gibi çok yüksek değerlere ulaşan tansiyon atakları, yüzde kızarma ve çarpıntı görülür. Kanda metanefrin hormonunun yükselmesiyle teşhis konulur. MR ile böbrek üstü bezlerindeki kitleler tespit edilebilir.
Bu hastalar nasıl bir yöntemle tedavi ediliyor?
Bu tip hastaların hipertansiyonu, hastalıklı organın laparoskopik yöntemle alınması ile düzelir. Tek delikten yani göbekten uygun aletleri yerleştirmek suretiyle veya geleneksel yöntemle yapılabilir. Vakaların yüzde 90'ı iyi huyludur.
TİROİD KANSERİ OLABİLİR
Tiroid ile benzerliği var mı?
Aralarındaki benzerlik; her iki bezin de hormon salgılamalarıdır. Ancak bazı hastalarda tiroid medüller kanseri görülmektedir. Bu hastaların yüzde 50'sinde ise feokromositoma gibi, yani tansiyon yüksekliğine sebep olan adrenal tümörler de saptanabilir.
HASTALARIN KARINDAN MUAYENESİ TANSİYON ATAĞINA NEDEN OLABİLİR
Laparoskopik yöntem her hastaya uygulanabilir mi? Bu operasyonun ardından tansiyon ilacı kullanmak tarih mi olacak?
Tansiyon ilacı tarih olacak demek yanlış olur çünkü bu tip lezyonlar yüksek tansiyon nedenlerinin sadece yüzde 1'ini oluşturur. Yüzde 99'un sebebi farklıdır ve bununla kardiyolojiyi ilgilendirir. Ancak böbrek üstü bezine bağlı hipertansiyon varsa, hastalık operasyonla tamamen düzelir. Hasta, ölümcül olabilecek tansiyon ataklarından kurtulur. Bu hastalar ciddi tehlike altındadır. Örneğin; bizim karnını muayene etmemiz bile yasaktır çünkü hormon deşarjına bağlı olarak tansiyon atakları olabilir.
AMELİYAT ÖNCESİ ÖZEL HAZIRLIK DÖNEMİ VAR
Bu ameliyatın öncesinde ve sonrasında nelere dikkat etmek gerekiyor?
Bu ameliyatların böbrek üstü bezi ameliyat deneyimi olan cerrrahlar tarafından yapılması gerekir. Özellikle hormon salgılanan vakalarda, ameliyat öncesi hastaya özel ilaçlarla farklı bir hazırlık yapılır. Bu hazırlıklar, ameliyat sırasında veya sonrasında oluşabilecek ölümcül komplikasyonları önler. Örneğin; ön hazırlıksız yapılan feokromositoma ameliyatı; ani tansiyor ataklarına ve bunun sonucunda beyin kanamasına neden olabilir. Bazen de ameliyat sonrası kontrol edilemeyen düşük tansiyona veya böbrek üstü bezinin yetersiz çalışmasına da yol açabilir. Ameliyatta böbrek üstü bezi zarının parçalanmamasına da dikkat edilmeli.
SEZEN AKSU'NUN HASTALIĞI DEĞİL
Bu hastalık, Sezen Aksu'nun hastalığı mı?
Hayır, değil. Kendisinde sanıyorum böbrek üstü bezi yetmezliği saptanmış. Basından izlediğim kadarıyla kendisine kortizon tedavisi uygulanmış. Kortizon yüklemesi yan etki olarak böbrek üstü bezlerinde fonksiyon kaybına yol açabilir. Sezen Hanım'da böyle bir klinik durum söz konusu olmuş ve tedaviyle düzeltilmiştir.
OPERASYONLA GÖVDESEL OBEZİTE DE TEDAVİ EDİLİYOR
Böbrek üstü bezi ameliyatı ile birlikte, tansiyon dışında başka hastalıklar da tedavi edilebilir mi?
Böbrek üstü bezleri; kortizol, androjenler, cinsiyet steroidleri gibi hormonları da salgılar. Kortizolun aşırı salgılanması Cushing Sendromu denilen duruma neden olur. Bu sendrom, gövdesel obeziteye yol açar. Yani kollar ve bacaklar incedir ancak hastaların gövdesi şişmandır. Yüzleri 'aydede yüzü' şeklindedir. Kıllanma artmıştır ve ense aşırı yağlanma sonucunda kalınlaşmıştır.
SORUNUN TUZLU YEMEKLE BİR İLGİSİ YOK
Ameliyattan sonra tansiyon yükseliyorsa bu, operasyonda bir hata yapıldığını mı gösterir?
Bu tamamen farklı bir sorundur. Tansiyon sonuçta herkeste yükselebilir. Her tansiyon yüksekliği de böbrek üstü bezi ile alakalı değildir.
Tuzlu yemek, böbrek üstü bezini etkiler mi?
Hayır, kesinlikle etkilemez.