MS hastalığı ile yaşamak

Geçen sene 21 yaşındaki nişanlıma, MS teşhisi konuldu. Sosyal yaşantısında karşısına çıkabilecek engeller neler ve onları nasıl aşabiliriz? D.N./Manisa
Tüm dünyadaki 2.5 milyon MS hastasının asıl problemi; tam olarak sizin sorduğunuz bu sorudur. İlaç teknolojisi ile artık hastalığın seyri yavaşlamış, hatta ataklar ortadan kalkmaya başlamıştır. Fakat hastaların günlük yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli olan çevresel düzenlemelerin yeterli olmaması, onların önünde dağ gibi bir engel oluşturmaktadır. Çünkü MS olgularının yüzde 70'i; 20-40 yaşları arasında ortaya çıkar ve bu kişilerin çoğu, tanı konduğu sırada çalışmaktadır.
ESNEK ÇALIŞMA SAATİ
İş yerlerinde MS hastaları için birtakım düzenlemelerin yapılması gerekir; esnek çalışma saatleri, düzenli molalar, gerektiğinde yıllık izin alma özgürlüğü, kariyer planının hastalığa göre yapılması gibi... Ev içi düzenlemelerle ilgili de hasta derneklerinden yardım alınabilir.

Tuzluğu kaldırmak yetmez
Yüksek tansiyon nedeni ile tuzu azaltmam önerildi. Ben de sofradan kaldırdım. Doğru mu yaptım? D.L./Iğdır
Eğer size düşük tuzlu diyet önerilmişse, sofradan tuzu kaldırmak bir fayda sağlamaz. Çünkü günlük alınan tuzun ancak yüzde 13'ü sofra tuzundan gelir. Geri kalan yüzde 32 ekmekten, yüzde 55 ise yemekten alınır.
TUZSUZ EKMEK YİYİN
Tuz tüketimi günde 6 gramı aşmamalıdır. Ülkemizde ortalama günde 16 gram tuz tüketildiği göz önüne alınırsa; sofradan tuzu kaldırarak bu miktar, ancak 14 grama düşürmüş oluruz. O nedenle ek olarak; tuzsuz ekmek yemeli, pişen yemeği belirgin derecede az tuzlu yapmalı ve tuzu çok yüksek olan peynir, zeytin, konserve gibi gıdalardan uzak durmalısınız.

Cepte cüzdan, bacakta ağrı
Sağ bacağıma giren ağrı, araba kullanırken beni rahatsız ediyor. Ne yapmalıyım? Y.S./Konya
Buradan yaşadığınız sorunun nedenini söylemek mümkün değil ama ben olsam; eğer varsa, arka cepteki cüzdanı çıkarırdım. Arka cepte taşınan cüzdan; siyatik sinir üzerine baskı yaparak belde ve kalçada ağrıya, hatta bacağa da vuran ani sancılara yol açabilir. Hele bir de cüzdan şişkinse; oturuşu da bozarak bel kaslarında spazma zemin hazırlayabilir. O nedenle arabaya binerken cüzdanı torpidoya koymanız çok daha doğru olacaktır.