Çocuk 7 yaşına kadar anneci sonra babacı oluyor

Çocuk Gelişim Uzmanı Şenay Yılmaz; anne-babasıyla sağlıklı ilişkileri olan, özgüveni yüksek çocuklar yetiştirmenin yollarını anlattı...
Bir çocuğun anneye bağımlılığı nereye kadar normaldir?
Bebek dünyaya geldiğinde, annesinin kalp ritminden ses tonuna kadar her şeyi tanıyarak dünyaya gelir. Hiç tanımadığı bir yerde tanıdığı şeye sığınması kadar normal bir şey yoktur. Başlarda temel gereksinimlerin karşılanmasından dolayı, tamamen bağımlı bir ilişki yaşanır. Zamanla ve aşamalı olarak o bağ koparılmaya başlanmalıdır. Özellikle yemek yeme, çorabını çıkarma ve tuvalet alışkanlığı gibi becerileri, yaşı geldiğinde kazandırmak gerekir. Sadece temel gereksinimlerde değil; sosyal ve duygusal olarak da bu kopuş aşamalı olarak sağlanmalıdır. Anne-baba olmadan odada 5-10 dakika oynamak, farklı bir yerde kalmak ve okula başlamak ilk aşamalardır. Eğer çocuk 4 yaşına geldiği halde halen yemeğini kendi yemiyor, tuvaletini söylemiyor, her yere annesiyle beraber gitmek istiyor ve yalnız yatamıyorsa; bu bağımlılık sorunu olduğuna işaret eder.

OKULA GİTMEYE ZORLANMAMALI
Anaokuluna yeni başlayan çocukların nasıl yönlendirilmesi gerekiyor?
Bu konuda uzmanlar ikiye ayrılıyor. Bir kısım uzman; 'Çocuk bunun kural olduğunu bilmeli, ağlasa da okula başlaması gerektiğini kabul etmeli' şeklinde bir tutum önerir. Buna göre, ilk bir haftadan sonra anne uzaklaştırılır. Bu dönemde ağlamalarına kulaklarınızı kapatın ve bunu kabullenmesine yardımcı olun. Diğer uzmanlar ise "Hayır, çocuğun isteyerek ve zorlamadan okula başlaması sağlanmalı" diyor. Tecrübelerime dayanarak söyleyebilirim ki; eğer çocuk okula hazır değilse, zorla başlatılmamalı. Çocuğun önce anneden kopmayı öğrenmesi, kendine güvenmesi sağlanmalı ve aşamalı olarak anaokuluna başlatılmalı. Anne ve baba arasında ayrılık yaşandığı durumlarda da, okulu reddetme, ayrı kalamama, uyku sorunları ve kaygı gibi durumlar ortaya çıkabilir.
Okul fobisiyle anneye bağımlılık arasında ilişki var mı?
Okulu reddetmenin altında yatan nedenleri araştırmak gerekiyor. Yapılan araştırmalar; aşırı korumacı anne babaların çocuklarında okul fobisi ya da fobik durumların görülme olasılığı yüksek. Fobi adından anlaşılacağı üzere korkuyu ifade eder. Kendini güvende hissetmeyen çocuk korkar. Onu bu korkudan uzaklaştıracak ilk şeye sarılır. Bu da genel de anne olur. Çocuk okuldayken annesinin başına bir şey geleceğini düşünür. Eğer ona bir şey olursa bu dünyayla nasıl baş edeceğini bilememenin korku ve kaygısını yaşar. Bu da okul fobisine döner. Beraberinde de tırnak yeme, çiş kaçırma, tırnak etlerini koparma gibi sorunları getirir.
Annenin çocuğuna bağımlılığı çocuğu nasıl etkiler?
Genelde kaygılı anneler, "Ya çocuğun başına bir şey gelirse, düşerse, yaralanırsa, üzülürse?" diye düşünür. Bu korkular da çocuğuna daha fazla sarılma ve onu kollama içgüdüsüne döner. Bir süre sonra da bu bağımlılığa döner. Hep şunu söylerim; "Bağımlı çocuk yoktur, bağımlı ebeveyn vardır." Aslında anne de, o simbiyotik bağı koparamaz. Nasıl çocuğun aşamalı olarak özgürleştirilmesi gerekiyorsa, annenin de özgürleşmesi gerekli. İki tarafından birbirine güven vermesi gerekli. Güven görmek isterseniz, önce güven vermelisiniz.

BABANIN İMAJI GÜVEN VERMELİ
Babanın çocuğun güven gelişimindeki rolü nedir?
Babalar, bu konuda biraz daha geride kalıyor. Çocuk 6-7 yaşına kadar anneci, 7 yaşından sonra daha babacı oluyor. Daha çok yaşamının ilk yıllarında annenin onun ihtiyaçlarını karşılaması, babaya olan ihtiyacını azaltıyor. Ancak yapılan araştırmalar; çocuğun özgüveninin yerinde olmasında babanın da büyük yeri olduğunu gösteriyor. Baba; çocuğun gözünde aileyi koruyan, zor işleri başaran, güçlü bir imaj çizerse çocuk kendisini güvende hisseder.