Ağrı ameliyatın geciktiğinin sinyalini verir

Ergenlik dönemindeki genç kızlar, yaz mevsiminde omuriliklerindeki eğrilik nedeniyle estetik kaygılar yaşayabiliyor. Bunun sonucunda ailelerine ameliyat olma konusunda baskı kurabiliyorlar. Peki hekimler estetik kaygı nedeniyle operasyon isteğine nasıl yanıt veriyor? Acıbadem Maslak Hastanesi'nden Prof. Dr. Ahmet Alanay, soruları yanıtladı...
Ergenler ameliyat olmak istediğinde nasıl bir yol izleniyor?
16-17 yaşına gelen gençler, omurgalarındaki eğrilik ameliyat gerektirecek boyutta olmasa bile düzeltilmesini talep edebiliyor. Sadece estetik kaygılar nedeniyle ameliyat yapmıyoruz. Ameliyatı ciddi boyuttaki eğriliklerde tercih ediyoruz. Ergenlik döneminde ameliyatı, eğrilik ilerlediği ve 40 dereceye ulaştığı takdirde öneriyoruz. Büyümesini henüz tamamlamamış çocuklarda bu derecenin üzerindeki eğrilikler erişkin çağda da artacaktır. Bu durumda başka bir tedavi seçeneği kalmıyor.
Ameliyatın amacı ne?
Amaç; omurgadaki deformiteyi düzeltmek ve daha da artmasını engellemek. Omurgadaki eğriliğin ilerlemesini durdurmak, yaşamın ilerleyen yıllarında ağır skolyozun (70-80 dereceden daha ileri olan eğrilikler) yol açacağı nefes alma güçlüğü, kalp sorunları, kas zayıflığı ve şiddetli ağrı gibi sağlık sorunlarını önlüyor.

CERAHİ FÜZYON
Ameliyat kararı ne zaman alınmalı?
Ameliyatı, skolyoza ait ağrılar ortaya çıkmadan önce öneriyoruz. Erişkinlerdeki büyük ve sert eğriliklerle kıyaslandığında, çocuk veya ergendeki küçük ve esnek eğrilikleri düzeltme imkanı daha kolay oluyor. Bu sayede ergenin hareket kısıtlılığı en az seviyeye düşüyor.
Kaç tip ameliyat var?
Eğriliğin ilerlemesinin durdurulması ve düzeltilmesi için uygulanan standart tedavi cerrahi füzyondur. Bu işlemde omurların birbirine kaynatılması amaçlanıyor.
Peki nasıl uygulanıyor?
Ameliyat; sırt veya ön/yandan yapılan bir kesiyle gerçekleşiyor. Bu işlemde; çubuk, vida veya teller, eğrilik olan omurlara takılıyor
ERKEN TANI sayesinde DÜMDÜZ BİR OMURGAYA KAVUŞMAK MÜMKÜN
Ameliyat ile omurga dümdüz olabiliyor mu?
Cerrahi tedaviyle dengeli ve mümkün olduğunca düzgün bir omurga hedefleniyor. Hasta ne kadar gençse, omurlar ne kadar küçük ve esnekse eğriliği düzeltme imkanı da o kadar artıyor. Eğrilik 70 derecenin üzerindeyse, konulması gereken vida sayısı artıyor. Gelişen teknikler sayesinde şiddetli olgularda bile eğrilikler yüzde 70 oranında düzeltilebiliyor. Eğer erken tanı konmuşsa bu oran yüzde 100'e kadar yükseliyor.
10 YAŞ ALTINDA TERCİH EDİLMEZ
Füzyon işlemi, ergenin boyunun uzamasını önlüyor mu?
Füzyon; omurgayı düzeltilmiş pozisyonda tutmanın ve skolyozun ilerlemesini engellemenin yanı sıra omurganın o noktasındaki büyümeyi de durduruyor. Büyümenin durması; 10 yaş altı çocuklarda akciğer, göğüs kafesi ve omurilik kanalının gelişimini etkileyebiliyor. Bu yüzden küçük çocuk skolyozlarının cerrahi tedavisinde mümkün olduğunca füzyon işleminden kaçınıyoruz.
BEŞ GÜNDE TABURCU OLUP ÜÇ AYDA SPORA BAŞLIYOR
Ameliyat sonrası hastaların günlük hareketleri kısıtlanıyor mu? Spor yapmak veya dans etmek mümkün oluyor mu?
Omurganın füzyon ile kaynatılan kısmı artık esnek olmuyor. Bu durum sırt omurlarında ciddi bir sorun oluşturmuyor. Ancak bel omurları daha esnek bir yapıya sahip. Eğer bu alanda eğrilik varsa, füzyon işlemi hareketi bir miktar kısıtlıyor. Ayrıca sıkça karşılaştığımız hem sırt, hem de belde oluşan çift eğriliklerde de, hareket biraz kısıtlanabiliyor. Bu nedenle mümkün olan en az sayıda bel omurunu kaynatmak için çaba sarf ediyoruz. Hatta bazı durumlarda sırttaki eğriliği düzeltip beldeki omurlara dokunmuyoruz. Her durumda da ergenler günlük yaşamlarını kolaylıkla sürdürebiliyor. Profesyonel sporcular olamasalar da basketboldan voleybola, yüzmeden paraşüt atlamaya kadar her türlü sporu yapabiliyorlar.

Hasta günlük yaşantısına ne zaman dönebiliyor?
Hastalar ameliyat sonrasında ertesi gün ayağa kalkıyor. Beş günde taburcu oluyor ve üç haftada okula dönebiliyor. Hatta üç ay sonrasında koşu ve yüzme, altıncı ay sonrasında ise diğer sporları yapmalarına izin veriliyor.