Sağlıklı bir yaşam için soya tüketilmeli

Soyada; diğer baklagillerde de bulunan birçok besleyici bileşenler arasında iki ana izoflavon çeşidi genistein ve daidzein vardır. Bu bitki bazlı bileşenler (fitoöstrojen), yapı olarak insan vücudundaki östrojene benzer. Tofu, soya sütü ve soya eti gibi yüksek oranda soya proteini taşıyan ürünlerde genistein oranı da yüksektir. Soya ile ilgili bilgiler şöyle:
Araştırmalar; soyada bulunan genisteinin meme, prostat ve kolon kanserine karşı etkili olduğunu gösteriyor. Ayrıca kalp hastalığının yanı sıra osteoporoz tedavisinde ve menopoz belirtilerinin azaltılmasında önemli rol oynuyor. Soya; lösemi, karaciğer ve akciğer kanserlerinin de tedavisinde de kullanılıyor.

KORUYUCU ETKİSİ BULUNUYOR
Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışma; genisteinin meme kanseri tümörlerini yüzde 74 azalttığı görüldü.
Bir başka araştırma ise; genisteinin, hormona bağlı kanserlerin gelişmesinde koruyucu olabileceğini ortaya çıkardı.
Göğüs kanserinde olduğu gibi, prostat kanseri hastaları arasında da soya ürünü kullananların daha düşük oranda olduğu görüldü. Batı diyeti uygulayanlar ve vejetaryenler; makrobiyotikler ve bitkisel kökenli tipik Japon diyeti alanlara göre prostat kanserine daha çok yakalanıyor.
ÖSTROJEN ORANINI DEĞİŞTİREBİLİR
Araştırmalar; soya izoflavonlarının, testosteron ile östrojenlerin üretim, konsantrasyon, metabolizma ve atılımını değiştirip dokuları etkilediklerini gösteriyor. Bitkisel östrojenler, yüksek östrojenli ortamlarda bu hormonun etkilerini durdurabilir. Östrojeni düşük ortamda ise östrojenin etkisini artırabilir.
Genistein ile ilgili çalışmaların sonuçları ümit verici ama herhangi bir hastalığın tedavisi ya da korunmasında tek başına kullanımını önerebilmek için yeterli kanıt bulunmuyor. Ayrıca kanserden korunma ile ilgili olarak genistein ya da soya ürünleri için oluşmuş bir doz da belirlenmemiştir.
Son dönemde GDO'lu ürünler arasında bulunan soyanın önümüzdeki 10 senede ne derece sağlıklı olabileceği ise tartışmaya açıktır.
TOKSİT ETKİSİ YOK
Genisteinin bilinen bir toksisitesi bulunmuyor ama bazı çalışmalar protein tozu şeklindeki genisteinin yüksek miktarda kullanılmasının göğüs dokusunu uyardığını gösteriyor.
Hormona bağlı kanser riski taşıyanların; östrojenik özellikleri nedeniyle soya kullanırken dikkatli olmaları gerekiyor.