Anne sütü yetersizse...

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Eda Balanlı; anne sütünün bebek beslenmesindeki önemi ve yetersizliği durumunda nasıl bir yol izlenmesiyle ilgili bilgiler verdi...
Anne sütü, süt çocuğu için en uygun besindir, doğumdan sonraki ilk altı ayda bebeğin tüm gereksinimlerini karşılar. Anne sütü; bebeği pnömoni, orta kulak iltihabı, menenjit, ishal gibi bulaşıcı hastalıklardan korur. Beyninin daha iyi gelişmesini sağlar.
Bebek ağlayınca anneler sütlerinin yetmediği endişesine kapılabilir, mamaya veya erken dönemde ek besinlere başlayabilir. Bu durumda süt yapımı azalır ve bebekler anne sütünden yeterince yararlanamaz. Oysa hemen her kadın; iki bebeğe yetecek kadar süt üretme kapasitesine sahiptir.
Eğer bebek emdikten sonra bir-iki saat uyuyorsa, emerken yutma sesi geliyorsa, emzirirken diğer memeden de süt geliyorsa, günde altı-yedi kez bezini ıslatıyorsa, doğumdan sonraki 10-15. günlerde doğum kilosuna ulaştıysa ve ayda en az 500 gram alıyorsa anne sütü yeterli demektir.

ANNE STRESLİ BİR YAŞAMDAN UZAK DURMALI
Süt yapımının hızlanması için bebeğin sık aralarla ve doğru teknikle emzirilmesi gereklidir. Aşırı gergin ve boşaltılamayan memelerde süt yapımı durur. Bu nedenle bebeğin emmediği zamanlarda göğüslerin elle ya da bir süt pompası ile sağılarak boşaltılması gerekir. Bebeğin 24 saat içinde 8-10 kez beslenmesi, düzenli olarak her iki memeyi de emmesi; süt yapımını artırır. Ayrıca annenin fiziksel yorgunluk ve stres gibi süt yapımını olumsuz etkileyen faktörlerden kaçınması da önemlidir.
İdeali bebeklerin doğumdan sonraki ilk altı ayda yalnızca anne sütü ile beslenmesidir. Bu durumun sağlanamadığı koşullarda; anne sütünün yerini tutmasa da anne sütüne yakınlaştırılmış hazır mamalar kullanılabilir.
İnek sütü, 1 yaşından küçük bebeğin sindirim sistemine uygun olmaması nedeniyle çeşitli işlemlerden geçirilerek anne sütüne en yakın biçime dönüştürülür ve bu şekilde bebek mamaları üretilir. İlk altı ayda kullanılan mamaların protein içerikleri anne sütüne olabildiğince yakındır. Bebek mamaları her ne kadar anne sütüne benzetilmeye çalışılsa da; aradaki en büyük fark, bu mamalarda anne sütünde olan antikorların bulunmamasıdır.
İNEK SÜTÜ ALER JİSİ OLANA ÖZEL MAMA VERİLİR
En sık kullanılan mamalar; inek sütü bazlı mamalardır. Anne sütüne göre protein konsantrasyonu farklıdır. Başlıca protein olarak beta-globulin, karbonhidrat olarak anne sütüne benzer şekilde laktoz içerirler.
Soya proteinli mamalarda; inek sütü proteini ve laktoz bulunmaz. Laktoz intoleransı gibi durumlarda kullanılır. İnfantil kolik veya atopik egzama gibi durumlarda rutin kullanımı önerilmez. Kanıtlanmış inek sütü alerjisi olan hastalarda genellikle soya proteinine karşı da hassasiyet vardır. Bu nedenle bu mamalar yerine hidrolize protein veya sentetik amino asit içeren mamalar önerilmelidir.
MAMA, ANNE SÜTÜNDEN DAHA ŞEKERLİ OLMAMALI
Yenidoğan bebek için en uygun süt, annesinin sütüdür. Bu nedenle inek sütünden yapılan mamaların kullanılması; sık enfeksiyonlar, gaz sancıları, kabızlık, alerjik sorunlar, kusma gibi birtakım sorunlara neden olabilir.
Mama içeriğinin ve olası yan etkilerinin kutu üzerinde ayrıntılı olarak belirtilmesi, güvenilir firmalar tarafından üretilmiş olması, anne sütünden daha şekerli olmaması ve tanıtımında öne sürülen verilerin bilimsel çalışmalara dayanması gereklidir. Eğer bebekte özel bir sindirim sorunu veya bebeğin alerjik durumu varsa; o zaman doktor tarafından önerilecek mama tercih edilmelidir. Ayrıca erken doğmuş veya düşük doğum ağırlıklı bebekler için de özel mamalar vardır.
Mama ile beslenmede kontrol annede olduğundan öğün miktarının ve sıklığının doğru ayarlanması önemlidir. Örneğin bir-iki haftalık bir bebek günde yedi-sekiz kez 50-70 ml. mama tüketebilirken, 2 aylık bir bebeğin günde beş-altı kez 110-180 ml. mama tüketmesi beklenir. Mamalar kutularında belirtilen ölçülere göre hazırlanmalıdır.