Tabağınızı yaz sebzeleriyle doldurun

Gaziantep SEV Amerikan Hastanesi Diyabet Merkezi Koordinatörü Dahiliye Uzmanı Dr. Derya Aydın; diyabet hastalığıyla ilgili bilgiler verdi ve uyarılarda bulundu:
Şekerli yiyecekler ve tatlılar, diyabetli bireyde kan şekerini yükseltir. Diyabetli olmayan bireyde ise aşırı tatlı tüketimi; obezite ve karaciğer yağlanması gibi sorunlara yol açarak ileride diyabet açısından risk yaratır.
Diyabet hastalığında dengeli beslenme esastır. Diyabetli hastalarda beslenme planı; kişinin bireysel özelliklerine (cinsiyet, yaş, kullandığı ilaç veya insülin tedavisi vb.) göre farklılık gösterir. Bu nedenle diyabetli hastanın beslenme programı mutlaka bir diyetisyen tarafından oluşturulmalı ve hastaya diyetiyle ilgili kapsamlı bir eğitim verilmeli.

TABAĞI SEBZE ile DOLDURUN

Diyabetli bireyin kan şekeri mutlaka dengelenmeli. Bunu da ancak tedavilerini uygulayarak ve beslenme düzenine hakim olarak yapabilir. İyi bir kan şekeri kontrolü için; kişi diyetinde önerilen besinleri, önerilen miktarlarda ve önerilen zamanlarda tüketmeli. Yemek saatlerini aksatmamalı; çünkü öğün düzeni, kan şekeri kontrolünde çok önemli rol oynar.
Baharın gelmesiyle birlikte patlıcan, domates, yeşil biber, salatalık, yeşil soğan gibi sebzeleri görmeye başladık. Lifle dolu olan bu sebzelerde daha az kalori bulunuyor. Tabağınızı sebzeyle doldurursanız daha az karbonhidrat ve doymuş yağ tüketirsiniz.
Diyabet hastalığına asıl zemin hazırlayan; rafine toz ve kesme şekerdir. Toz ve kesme şeker kullanılarak yapılan yiyecekler ve tatlılar pankreası yorar. Diyabete davetiye çıkarmamak için rafine şekerleri çok az tüketmeli, meyve şekeri ve süt şekeri gibi doğal şekerleri tercih etmeliyiz.

PATATES ÖLÇÜLÜ YENMELİ

Diyabet hastaları, bahar ve yaz aylarında pazarları ve marketleri dolduran patlıcan, domates, bezelye gibi sebzelerden bolca yararlanabilir. Ancak patates, mısır ve bezelye gibi nişastalı sebzelerde diğerlerinden daha fazla kalori bulunmaktadır. Bu nedenle bunlar daha az tüketilmelidir.

PATLICANı KIZARTMAYIN

Domates, salatalık, yeşil biber, yeşil soğan, maydanoz ve nane gibi yeşillikleri öğünlerinizde bol miktarda tüketebilirsiniz. Yemeklerde, yağsız olmak koşuluyla salatadan bol miktarda yiyebilirsiniz. Patlıcan, yağı çok çeken bir sebze olduğundan kızartma olarak pişirmekten kaçınmak gerekir.

DONDURMAYI BİR TOP YİYİN

Çoğumuz için yazın vazgeçilmezlerinden olan dondurma; kaliteli protein içermesi, A vitamininden zengin olması, yüksek oranda kalsiyum ve fosfor içermesi ve birçok tatlıya göre daha az kalorisi nedeniyle sağlıklı bir yiyecektir. Peki diyabet hastaları dondurma tüketebilir mi? Kan şekeri kontrol altına alınmış ve aşırı kilolu olmayan diyabet hastaları; doktorlarının ve diyetisyenlerinin önerileri doğrultusunda, ayda bir-iki defa, bir top sade veya meyveli dondurma tüketebilir.
GÜNLER ARTIK İYİCE UZADI SPOR YAPMA VAKTİ GELDİ
Baharla birlikte havalar ısınmaya başladı. Diyabet hastaları bol bol spor yaparak bu günleri avantaja dönüştürebilir. Spor yapan şeker hastalarının kan şekeri daha düşük seyretmektedir.
Düzenli spor yapan şeker hastalarının, hemoglobin A1c denilen üç aylık şeker ortalamalarında düşüşler olmaktadır. Çünkü egzersiz, kanda yüksek olan şekerin dokulara girmesine ve hücre içerisinde kullanılmasını artırmaya neden olmaktadır. Şeker kullanılır hale gelince de kanda glukoz yani şeker seviyesi düşer.
Egzersizin bir diğer faydası da insülin etkinliğini ve dokuların insüline cevabını artırmasıdır. Yani sporla; hem insülin direnci azalmakta, hem de şekerin dokular tarafından kullanılması artarak, kan şekerinin düşmesi gerçekleşmektedir.
TEMMUZ VE AĞUSTOS'TA AÇIK HAVADA SPORA MOLA
Temmuz ve Ağustos gibi sıcakların aşırı olduğu aylarda, açık havada spor diyabet hastaları açısından sakıncalı olabilir. Özellikle kalp ve damar hastalıklarının eşlik ettiği diyabet hastaları, bu aylarda saat 11.00 ila 16.00 saatleri arasında açık havaya çıkmamaya özen göstermelidir.
Sıvı alımları artırılmalıdır. Dışarıdayken yanlarında mutlaka su bulundurmalı ve susamasalar bile sık sık su içmelidirler. Egzersiz sırasında ve sonrasında su içilmelidir. Aşırı terleme durumunda doğal maden suyu tüketilebilir.
BAHARDA SPORU AÇIK HAVADA YAPIN
Diyabet hastaları baharda açık havada egzersiz yapmalı. Günlerin uzamasıyla spor yapmak daha keyifli olacaktır. Kış aylarında genellikle kapalı mekanlarda yapılan egzersizler, bahar ve yaz aylarında yerini açık havada yapılan yürüyüş, bisiklete binme gibi aktivitelere bırakır. Oksijeni bol doğanın içerisinde yapılan bir yürüyüş; hem stresi azaltarak, hem de vücudun şekeri kullanmasına yol açarak kan şekerini düşürecektir. Açık havada yapılan sporlar, kişinin moralini yükselterek kendine güvenini artırır. Sporla endorfin hormonu salgılanması artarak, kişinin stresi azalır. Tempolu yürüyüş, bisiklete binme ve yüzme; diyabet hastalarına önerdiğimiz sporlardır.
DİYABETİ K ÇOCUKLAR YE MEKTE N İKİ SAAT SONRA SPOR YA PMALI
Diyabetik çocuklarda yaz aylarında artan aktiviteyle kan şekerinde düşmeler görülebilir.
Diyabetik çocuklar, genellikle tip 1 diyabetli olup insülin tedavisi almaktadır. Bu nedenle özellikle yaz aylarında bazı küçük önlemlerin alınmasında fayda vardır.
Öncelikle diyabetik çocuklar egzersizi aç karnına yapmamalı. En uygun zaman yemekten iki saat sonrasıdır. Aç karnına ya da öğünlerden önce yapılacak egzersizde, hipoglisemi (kan şekerinde ani azalma) oluşma riski vardır.