20 kilo olan çocuğun çantası iki kilo olmalı

Uzmanlar; okul çocuklarının kullandığı sırt çantalarının, ergonomik olması, doğru şekilde kullanılması halinde güvenli ve yararlı olduğunu söylüyor. İSOM Tıp Merkezi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Ergun Açıksöz, çocukların bel sağlığını korumanın yollarını anlattı...
Çocuklarda bel ağrıları görülüyor mu?
Çocuklarda bel ağrısının nadir gözlenen bir problem olduğu düşünülmesine rağmen; yapılan araştırmalar bu sıklığın yüzde 30'lara kadar yükseldiği gösteriyor. Bel ağrısı kızlarda daha fazla görülüyor. Jimnastik, bisiklet, tenis, voleybol gibi dönme, geriye ve öne eğilmeyi gerektiren sporlar da bel ağrısına neden olabilir.
Çocuklarımızın bel sağlığını nasıl koruyabiliriz?
Okul çocuklarında bel ağrısı ve korunmaya gereken önem verilmiyor. Eğitim politikaları yapıcıları, okul yöneticileri, öğretmenler, aileler ve çocuklar eğitilmeli. Ayrıca okul çevresinde ve mobilyalarda ergonomik düzenlemeler yapılmalı. Düzenli egzersiz ve yüzme gibi sportif aktiviteler, ebeveynler ve eğitimciler tarafından özendirilerek çocukların sağlıklı bir birey olarak gelişimleri desteklenmelidir.
OMURGA EĞRİLİĞİ OLABİLİR
Sırt çantaları beli nasıl etkiliyor?
Amerika'da 1996'dan beri okul çocukları arasında sırt çantasına bağlı zorlanma ve yaralanmalarda yaklaşık yüzde 300 artış olduğu bildiriliyor. Okul çocuklarında sırt çantaları ergonomik olarak tasarlanmışsa ve doğru şekilde kullanılıyorsa; güvenli ve yararlıdır. Aksi halde sırt çantası, okul çağında bel ağrısının en sık nedenleri arasındadır. Sırt çantaları hem doğrudan mekanik yüklenmeyle, hem de duruşu (postürü) bozarak bel ağrısına neden oluyor. Duruş bozukluğunu, omurga eğriliğinin (skolyoz) solunum sistemi ve kalp-damar sistemi üzerinde de olumsuz etkileri vardır.
Sırt çantası nasıl olmalı ve nasıl kullanılmalı?
Sırt çantaları ve içindeki ağırlıkların toplamı, vücut ağırlığının yüzde 10-15'inden az olmalı; yani 20 kilo olan çocuğun çantası iki kiloyu geçmemeli.
Ağırlık uygun dağıtılmalı; daha ağır eşyalar bele daha yakına konmalı.
Sırt çantaları uzun süreli taşınmamalı.
Sırt çantasının geniş ve destekli omuz askıları, bel desteği, bel kemeri bulunmalı.
Sırt çantası, her iki omuzdan asılarak düzgün taşınmalı.
Çantanın taşınma düzeyi kalça veya bel kemeri bölgesinde olmalı.
Çanta, bel kemeriyle sabitleştirilmeli.
Çocuklarda bel ağrısı neden olur?
Çocuklarda bel ağrısının başlıca nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:

FİZİKSEL NEDENLER:
Uygun olmayan sırt çantası.
Uzun süreli ve uygun olmayan pozisyonda bilgisayar kullanımı.
Okuldaki masa, sandalye yüksekliğinin çocuğa uygun olmaması.
Vücudun yanlış pozisyonlarda kullanımı (öne eğilerek kambur oturma, ağırlık kaldırma ve taşıma).
Hareketsiz yaşam.
PSİKOSOSYAL NEDENLER:
Yalnızlık duygusu.
Aile ve yakınlarla iletişim sorunu.
Anneyle iletişimde güçlük.
Çocuklarda bel ağrısının koruyucu tedavisi nasıldır?
Koruyucu tedavide birinci basamak; istirahat, ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlardır. Eğer bu tedavi yeterli gelmezse, çocuklarda fizik tedavisi uygulanabilir. Başlangıçta oluşan ağrı ve hassasiyet yatıştıktan sonra, gergin pelvik kaslara gevşetme ve bel-karın kaslarını güçlendirme egzersizlerine başlanır.

AŞIRI FİZİKSEL AKTİVİTELER ZARARLIDIR
Çocuklarda bel ağrısını önlemek için şunlara dikkat edilmeli:
Doğru duruş ve vücudu kullanış alışkanlıkları kazandırılmalı.
Uygun sırt çantası kullanımı sağlanmalı.
Taşınılan yük miktarını azaltmak için okulda dolaplar olmalı.
Bilgisayar kullanırken vücut doğru kullanılmalı. Sandalye, monitorun yüksekliği, uzaklığı, klavyenin, mouse'un yeri kullanıcıya uygun olmalı. Bilgisayar uzun süreli kullanılmamalı.
Okuldaki masanın, sandalyenin yüksekliği, ölçüleri çocuğa uygun olmalı.
Teneffüslerde fiziksel aktivite yapılması teşvik edilmeli.
Aşırı spor ve aşırı fiziksel aktivitelerden, omurgada yıpranma nedeniyle bel ağrısı ve fıtığına yol açabildiğinden sakınılmalı.
Ebebeynler, çocuklarının omurgasına bakarak bir eğrilik, kamburluk olup olmadığını kontrol etmeli.

BİLGİSAYAR KULLANIRKEN DİKKATLİ OLMALI
Bilgisayar kullanımının bel sağlığına olumsuz etkileri nelerdir?
Çocuklar ve ergenlerde bilgisayar kullanımının hızla artması bazı kazanımlar getirirken, fiziksel ve psikososyal sorunlara da yol açıyor. Öncelikle boyun ve omuzlar, daha sonra sırt ve bel etkileniyor. Ağrı, hareket kısıtlılığı, duruş bozukluğu yanında sosyal izolasyon, algılama sorunları, anksiyete gibi psikolojik sorunlar ve hareketsizlik nedeni ile obezite oluşabiliyor. Bilgisayar ekipmanının tasarımı yetişkinlere göre yapıldığından, çocuğa uygun pozisyonun sağlanması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.