Varis nasıl geçer? İşta varisi geçirmenin yolları

VARİS NEDİR?

Bacaklarda derinin hemen altındaki toplardamar genişlemelerine varis denir. Bacaklarımızdaki toplardamarlar kirli kanı yer çekiminin tersi yönünde temizlenmesi için akciğerlere ve kalbe taşıyan damarlardır. Bu damarların içinde yukarı doğru akımın sağlanabilmesini kolaylaştıran ve aşağıya doğru kanın toplanmasını engelleyen kapaklar vardır. Bacak kaslarının çalışması ve kan bu kapakların yardımı ile tek yönlü olarak yukarı ilerler. Ancak kapaklarda hasar oluştuğunda kanın yer çekimi ile aşağı yönde basınç oluşturması ile yüzeysel toplardamarlarda varisler oluşur.

Ayakta uzun süre hareketsiz olarak durma, genetik yatkınlık ve bayan hastalarda fazla kilolar varis hastalığı için risk faktörü olarak kabul edilmektedir. Toplumda sıklığı %20 ile 40 arasında olduğu belirtilen varisler yaşam kalitesini etkileyen önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Varis Hastalığı nedeni ile gün içinde giderek artan bacak ağrısı, bacaklarda çabuk yorulma ve ağırlık hissi olur. Hastalarda semptomları rahatlatmak için öğleden sonra oturma ve bacaklarını yukarıya kaldırma isteği görülebilir.

Gözle görülür varis olmadan da bu şikayetler görülebilir. Tedavi edilmediğinde ilerleyerek pıhtı oluşumlarına neden olabilir. Daha ciddi seviyelerdeki varis hastalarında deride renk değişikliği ve yaralar oluşabilir. 60 yaş üstü yetişkinlerin %1'inde varis hastalığına bağlı yaralar görülmektedir. Mutlaka önemsenmeli ve tedavisi ihmal edilmemelidir.

Toplardamardaki kapakların hasarı ve aşağı yönlü basınç artışı (Venöz Yetmezlik) farklı büyüklüklerde varisler oluşturur. Bilimsel makalelerde farklı sınıflamalar olmakla birlikte kabaca 3 tüp varis vardır.

• 1. Büyük varisler: Deriden bariz çıkıntı yapan, çapları 4-15mm arasında değişen varislerdir.
• 2. Orta boy varisler: Deriden hafif çıkıntı yapan, yeşil renkli, çapları 2-4 mm arasında değişen varislerdir.
• 3. Kılcal varisler: Deriden çıkıntı yapmayan, çapları 1-2mm den küçük olan kırmızı-mor renkli varislerdir

VARİSE BAĞLI GELİŞEN ŞİKAYETLER NELERDİR?

• Ağrı: En sık rastlanan yakınmadır. Genellikle dizlerin aşağısında tüm bacağı etkilen ağrı oluşturur. Ağrı bir tek noktada ise varise bağlı olma ihtimali azdır. Genellikle yürümek gibi bacak kaslarını çalıştıran egzersizlerle,ayağı yükseltmekle ya da varis çorabı giymekle azalır.
• Ayak şişliği: Özellikle ayak bileği bölgesindedir. Dizin yukarısında pek şişlik olmaz. Bir tek noktada şişlik olmaz. Ayakta genel bir şişlik oluşur.
• Yorgunluk: Özellikle çok uzun süre ayakta kalındığında normal insanlardan daha belrigin yorgunluk oluşur.
• Ayaklarda ağırlık hissi: Bazı insanlarda sanki ayaklara ağırlık bağlanmış gibi bir his vardır.
• Yanma ya da sıcaklık hissi: Yine diz altında belirgindir. Ayak tabanında fazla olur. Toplardamarlar sıcak havalarda daha belriginleştiği için yazın yanma hissi daha fazlalaşır. Yine aynı sebeple soğuk suyla yıkamak ayakları rahatlatır.
• Bacaklarda kramp: Özellikle geceleri, yatınca olur.
• Kaşıntı: Sadece varis olan bölgelerde olur.
• Uyuşma: Özellikle ayak parmaklarında olur.
• Huzursuz bacak: Varis hastalarında oldukça seyrek görülür.

VARİSE BAĞLI ŞİKAYETLER:

• Sabahları az, günün ilerleyen saatlerinde daha fazladır.
• Yakınmalar genellikle bacağın diz altı kısmında belirgindir.
• Akşam bacakları yükseltme ihtiyacı olur.
• Bacağı yükseltmekle ayaklar rahatlar
• Varis çorabı giymekle de şikayetler azalır.
• Sıcak havalarda daha belirgin soğuk havalarda daha azdır.
• Yürümekle azalır, uzun süre ayakta kalmak ya da oturmakla (hareketsizlikle) artar.

VARİS NASIL GEÇER?

Varisin tedavisinde ilk olarak sebebini bulmak zorundayız. Her ne sebepten oluyorsa önlem alarak tedaviye başlanması gerekmektedir. Tıpta varis için farklı tedavi yöntemleri vardır.

• Kompresyon tedavisi; varisi olan kişiye özel yapılmış bir çorap giydirilir. Bu çorap varis çorabı adı altında kolayca bulunabilir. Varisin olduğu yere baskı yaparak genişleyen kısımları daraltır ve kapakçıkların tam kapanması sağlanır.
• Lazerle tedavisi; genelde küçük kılcal damarlardan oluşan varisler için uygulanır. Lazer ışını ile damar içindeki kan ısıtılır ve kurutulur. Büyük varisler için de kullanılmaya başlanan bu yöntem ülkemizde birkaç merkezde yapılmaktadır.
• Ameliyat; Dikiş atılmasına gerek kalınmadan sorunun olduğu damara dışarıdan müdahale edilmesidir. Günümüzde pek uygulanmamakta ve lazer tedaviye yerine vermiş durumdadır.
• İğne ile; Toplar damara batırılan bir iğne ile içeri damar yüzeyini aşındıran bir madde verilir. Madde verildikten sonra vakum uygulanılarak damarın çeperlerinin yapışması sağlanır. Yapışan bu damar zamanla görevini yitirir ve kan akışını diğer damarlara devrederek varisi ortadan kaldırır.