Bu kış çay ve buğu sizi rahatlatacak

Havalar iyice soğudu. Çevremiz soğuk algınlığı veya nezleye yakalanmış, hapşıran, öksüren kişilerle dolu. Otobüste, alışveriş merkezlerinde, diğer kapalı mekanlarda hasta olduğu halde gezen ve dolayısıyla etrafa mikrop saçan insanlar var. Modern çağın hızlı temposu, bu hastalıklara yakalananlara evde üç-beş gün dinlenmeye müsaade etmiyor. Dolayısıyla, hem basit bir soğuk algınlığı veya nezle uzun sürüyor, hem de bu rahatsızlıklardan korunmak pek mümkün olmuyor. Türk Fitoterapi Derneği Başkanı Prof. Dr. Ekrem Sezik, soğuk algınlığı ve nezleyi kolay atlatmayı sağlayacak tarifler verdi: "Size hasta olmadan veya soğuk algınlığına yakalandıktan sonra rahatlamak için hazırlayabileceğiniz bir çay tarifi veriyorum. Ben buna 'kış çayı' diyorum. Bu çayda kullanılan bitkileri aktarlardan almayın. Aktarlarda çuval veya kutular içinde, kaç yıllık olduğu ve depolarda beklerken üzerinde hangi canlıların gezdiği belli olmayan bitkiler satılıyor. Her derde deva olanların yanında, soğuk algınlığı gibi günlük rahatsızlıklar için de bitki karışımları satılıyor. Karışımlardaki bitkilerde hangi pestisitler, herbisitler ve ağır metaller var; hiçbiri kontrol edilmiyor. Bunun yanında, yanlış bitkiler de satılıyor. Her yıl aktarlarda satılan bitkileri toplayıp kontroller yapıyoruz. Birkaç örnek vermek istiyorum. Papatyaların hiç biri hakiki papatya (Mayıs papatyası) değil. Papatyaya benzeyen bitkiler. İçlerinde karaciğerin bozulmasına sebep olabilecekler bile var. Melisa yaprakları limon kokan bir başka bitkinin yaprakları. Ökaliptus yaprakları ise kimyasal yapısı farklı olduğu için kullanılmaması gereken bir başka ökaliptus ağacının yaprakları.... Dolayısıyla bilinen firmaların poşet çaylarını kullanmanızı tavsiye ediyorum. Bunun sebebi, nasıl hazırlandıklarını, üretim yerlerini, hammadde olarak kullanılan bitkiler veya bitki kısımlarında sağlık için gerekli analizlerin yapıldığını bilmem ve kalitelerine güvenmem. Dolayısıyla ben de gönül rahatlığı ile size bu tavsiyeyi yapabiliyorum.
KIŞ ÇAYININ HAZIRLANIŞI
Ihlamur (1 poşet), papatya (1 poşet), adaçayı (1 poşet), karanfil (4-5 adet), tane karabiber (4-5 adet), zencefil (2-3 ince dilim), bir tutam kekik, orta boy bir elmanın kalın soyulmuş kabuğu; en az yarım litre sıvı alabilecek bir cam veya porselen demliğe konur. Parça iyi kalite tarçın varsa, küçük bir kabuk tarçın parçası da ilave edilebilir. Üzerine 80 derece civarında beş-altı su bardağı su ilave edip 15-20 dakika kadar çay gibi demlenir, süzülüp içilir. Tatlandırıcı olarak fincana bir-iki kaşık bal ilâve edilebilir. Bu çayı; göğüs yumuşatıcı, balgam söktürücü ve rahatlatıcı olarak kullanabilirsiniz.
GARGARA
Gargara olarak sentetik maddelerden hazırlanmış olanların yerine çok basit ve kolay bir gargara tavsiye edeceğim. Adaçayı ile günde dört-beş defa gargara yapın. Adaçayının antibakteriyel ve antiviral etkileri var. Porselen bir kupaya bir poşet adaçayı (çok iyi kaliteli bitki hatta kendi topladığınız da olabilir) konur. Üzerine 80 derece civarında su ilave edilip 10 dakika kadar beklenir. Kupanın üzeri kapalı olmalıdır. Yoksa adaçayındaki uçucu yağın etkili maddeleri uçar, etki azalır. Adaçayı çıkarılıp bu sıvı ile gargara yapılır. Sıvının ılık olmasına dikkat ediniz, yoksa boğazınız yanar. Gargara yapıldıktan sonra en az bir saat herhangi bir şey yiyip içilmemelidir. Her sefer taze hazırlanan bu çay ile günde beş-altı defa gargara yapılabilir. Boğaz ağrısı ve yanmasına iyi gelir."
AFRİKA SARDUNYASI
Soğuk algınlığı veya nezle başlarken, tavsiye edebileceğim en iyi ürün Afrika sardunyası (Pelargonium sideoides) kökünden hazırlanmış damla şeklindeki bir preparat. Dozu prospektüsünde günde üç defa 30'ar damla şeklinde ama benim tavsiyem günde üç defa 40 damladır. Üç gün bu şekilde kullanıp dördüncü günden sonra günde üç defa 30'ar damla şeklinde devam edip şişenin tamamının bitirilmesi gerekir. Hazırlamak için bir kahve fincanı suya çözeltiyi damlatıp içmeniz yeterli. Afrika sardunyası kök tentürünün soğuk algınlığında hastalık belirtilerini gerilettiği ve süreyi kısalttığını gösteren çok sayıda bilimsel çalışma bulunmaktadır. Belirtiler geçtikten sonra, kullanmaya devam edilince bağışıklık sistemi üzerindeki pozitif etkilerden de yararlanmak mümkün oluyor.
IHLAMUR
Avrupa İlaç Kurumu, ıhlamurun geleneksel olarak soğuk algınlığının ve stresin belirtilerini hafifletici olarak kullanılabileceğini kabul etmiştir. Dolayısıyla, ıhlamur içmek için hastalanmayı beklemeyiniz. Günde birkaç kupa ıhlamur içilmesinde yarar var. Bilhassa akşamları... Ihlamur keyif için kullanıldığında, içindeki maddelere karşı direnç geliştiğini veya gelişebileceğini gösteren hiçbir yayın yok. Genel kitaplarda da böyle bir bilgi bulunmuyor. Aksine stresi azalttığından keyif için ıhlamur çayının içilmesi tavsiye edilmektedir. Gönül rahatlığı ile ıhlamurun keyfini çıkarın.
BURUN SPREYİ
Soğuk algınlığı ve nezlede, mikroorganizmalar buruna yerleşip ürüyor ve sizi rahatsız ediyor. Uçucu yağlar bitkilerin kokusunu veren değişik maddelerin karışımıdır ve antimikrobiyal etkileri vardır. Nane ve ökaliptus yağlarının etkili maddelerini taşıyan burun spreyi üç gün süreyle, günde iki-üç defa kullanıldığında, uçucu yağların yerel antimikrobiyal etkisinden yararlanılıyor. Yalnız, bu spreyi başınızı dik tutarak uygulayınız. Başı geriye atıp uygulama yapılınca bazı sıkıntılar doğabiliyor.
BUĞU
Buğu yapmak amacıyla küçük bir tencereye kaynar su konur, üzerine uygun miktar buğu preparatından ilave edilir. Baş, büyükçe bir havlu ile kapatılır, beş dakika kadar ağız ve burundan nefes alınır. Günde iki-üç defa yapılabilir. Hem buharın, hem de uçucu yağların etkisiyle daha rahat nefes alacaksınız. Uçucu yağların karışımı olan buğular eczanelerde bulunmaktadır. Eczacınızdan bu tip bir buğuyu isteyip kullanabilirsiniz.