Emeklilik bir dönemi kapatırken yepyeni bir dönemin başlangıcıdır. Kimi 50 yaşından sonra, kimi 65'inde uzun yıllar alıştığı düzenden ve üretme işinden ayrılır. Bu durum aslında maddi olduğu kadar manevi bir değişimdir ve pek çok kişide travma yaratır. Yeni döneme ayak uydurmak; yaşamın getirdiklerine kendini kaptırıp koyvermemekle mümkündür. Emekliliği yeni bir yaşama açılan kapı olarak düşünmek, pozitif etki yaratır. Check-up ve Sağlıklı Yaşam Uzmanı Dr. Eren Eroğlu anlattı:
KARBONHİDRATA DİKKAT
Beslenmede çeşitlilik büyük önem taşıyor. Meyve ve sebzeleri, tahılları ihmal etmeyin. Eğer özel bir sağlık probleminiz yoksa, çoğu uzmanın önerdiği gibi yüksek karbonhidratlı, düşük yağlı ve daha çok sebzelerden oluşan bir diyet yapın. Bu görüşte olanlar, kalorinin yüzde 50 ile 60'ının karbonhidrattan sağlanması gerektiğini söylüyor.
TAM TAHIL TÜKETMEK ÖNEMLİ
Her insan günde 25-30 gram gıdalardan alınan lif tüketmelidir. Bunlar sadece sebzelerde bulunur. Tam tahıllar iyi bir lif kaynağıdır ve bağırsak sağlığı için önemlidir. Ayrıca bol miktarda vitamin ve mineral de içerir.
KAFEİNDEN UZAK DURUN
Günlük 1.5 ile 2 litre sıvı almak hem vücudu, hem de enerjiyi üst düzeyde tutmak için gereklidir. Ancak bunları kafeinsiz sıvılardan temin etmek önemlidir.
YAĞI AZALTIN
Sağlıklı yaşam için bir miktar yağ gerekir. Ancak bir gram yağ, 9 kalori içerir. Bu nedenle karbonhidrat ve proteinlerle karşılaştırılan yağ, kilo alımının başlıca sebebidir. Günlük beslenmede kalorinin yüzde 30 ya da daha aşağısı yağlardan alınmalıdır. Bunun ancak yüzde 10'u doymuş yağlardan gelmelidir. Doymuş katı yağlar daha çok kırmızı ette, kümes hayvanlarının derisinde, tam yağlı süt ürünlerinde ve tereyağında bulunur. Bunlar yerine doymamış yağdan zengin sıvı yağları tercih edin. Çoklu doymamış yağ içeren Omega 3 özellikle derin deniz balıklarında bulunur ve kanda pıhtı oluşmasını azaltır.
Bisiklet binin
Egzersiz programınızı düzenli ve basit tutun. Yürüyün, koşun ya da bisiklete binin. Yoğun ya da orta düzeyde spor yapın. Haftanın her günü ya da iki günde bir fiziksel egzersize zaman ayırın. Bunlar yaşınıza ve sağlık durumunuza uygun olmalıdır. Böylece mevcut kronik hastalıklarınızı iyiye doğru taşırken olabileceklerden de kendinizi korursunuz. Örneğin günde 30 dakika hızlıca yürümek, size bu faydayı sağlar. Buna ek olarak yapacağınız basit ağırlık çalışmaları, germe-açma egzersizleri, fonksiyonel durumunuzu daha iyiye götürecektir. Mümkünse haftanın her günü değilse de iki günde bir bu egzersizleri yapın; faydalı olacaktır. Yapılacak egzersizin; koşmak, yürümek, bisiklete binmek gibi mutlaka bir tarifi olması gerekmez. Buna karşılık saatte 6 km hıza eş gelecek şekilde bir tempoda olması gerekir.
KENDİNİZİ İHMAL ETMEYİN
Kilonuzu yaşınıza ve fiziğinize uygun düzeyde tutun: Fazla kilo; şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kronik kalp hastalığı, safra kesesi hastalığı ve uyku apnesi gibi hastalıklara davetiye çıkarır. Kilo, sigaradan sonra önlenebilir en önemli ölüm riskidir.
Aklınızı çalıştırın: Zamanla yakın hafıza azalırken reaksiyon zamanı da uzar ve yeni şeyler öğrenmek daha uzun sürer. Ancak yeni yetenekler kazanmak ve eskileri sürdürmek mümkündür. Bunun için üç anahtar vardır: Düzenli fiziksel aktivite, kuvvetli sosyal ilişkiler ve yeteneğe güvenmek.
Sigara içmeyin: Günde bir paket sigara içen kişi içmeyene göre dört kat daha fazla kalp yetmezliği riski taşır. Sigara içenlerin kansere yakalanma riskinin yüksek olduğu biliniyor. Ama hiçbir zaman geç değildir. Sigarayı bıraktıktan beş yıl sonra kalp krizi geçirme riski içmeyenlerle aynı seviyeye iner. Geçmişte ne kadar içildiğinin önemi yoktur. 15 yıl sonra ise kanser riski de düşer.
Alkolden kaçının: Günde bir bardak şarabın belirgin bir zararı olmasa da yüksek miktarda tüketilen alkol vücudun her organına zararlıdır. Alkol bağımlılığından karaciğer hastalığına hatta kansere kadar pek çok hastalığa sebep olabilir.
Fazla güneşten uzak durun: Koruyucu hücreler ve pigmentler yaşla beraber azaldığı için orta yaş üzerinde gözler ve cilt, güneşin zarar verici etkisine daha hassas hale gelir. Her ne kadar günde 10-15 dakika güneş D vitamini için gerekliyse de fazla güneş altında kalmak cilt kanseri riskini artırır.
Stresten kurtulun: Araştırmalar; stres ve endişenin bağışıklık sistemini bozduğunu ve hastalıklara olan eğilimi artırdığını ortaya koymuştur. Meditasyon, yoga ya da fiziksel egzersizle stresten kurtulmak mümkündür.