Miyomlar tıkayıcı taneciklerle yok ediliyor

Beyindeki anevrizmadan bacak damar tıkanıklıklarına, varisten kansere kadar pek çok hastalığın, atardamardan girilerek ya da dondurma, yakma gibi yöntemlerle girişimsel tedavisi miyomlarda için de rahatlıkla uygulanabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Onkoloji Merkezi'nden Girişimsel Radyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Saim Yılmaz, miyomların girişimsel yolla tedavisi hakkında bilgi verdi...
Miyomlar hangi durumlarda tedavi gerektirir?
Miyomlar büyüme eğiliminde değilse ve büyümüyorsa, hastanın yaşı menopoza yakınsa ve miyomlar şikayet yaratmıyorsa tedavi olmak gerekli değildir. Düzenli takip yeterli olur. Ancak, hastaların önemli bir kısmında ağrı, sık idrara çıkma, adet kanamasında artma ve kansızlık gibi şikayetler vardır ve bu durumda tedavi gereklidir. Bazı hastalarda, aralıklarla çekilen ultrason ya da MR'larda miyomlarda büyüme görülebilir. Bu hastalarda henüz şikayet olmasa bile büyüyen miyom ileride şikayete yol açacağından tedavi uygulamak gerekebilir.

RADYOLOJİ UZMANLARI YAPAR
Miyomların tedavisi için hangi girişimsel yöntemler uygulanmaktadır?
Miyom tedavisinde günümüzde kullanılan ameliyatsız tedavi yöntemleri; miyom embolizasyonu, perkütan ablasyon ve Hayfu'dur. Bu tedaviler ultrason, anjiyo, tomografi ve MR gibi cihazlar kılavuzluğunda minimal invaziv işlemler yapan girişimsel radyoloji uzmanları tarafından uygulanmaktadır.
Miyom embolizasyonu nasıl uygulanır?
Miyom embolizasyonunda amaç, besleyici damarlarını tıkayarak rahim içindeki tüm miyomları öldürmektir. Bunun için, hastaya kasıktan anjiyo yapılarak rahim damarlarına çok ince bir kateter yerleştirilir ve miyom damarlarını tıkayıcı tanecikler verilir. Besleyici damarları tıkanan ve canlılığını kaybeden miyomlar gittikçe küçülür, neden olduğu şikayetler de giderek kaybolur. Embolizasyon tedavisinde; rahim içindeki miyomlar ölür, sağlam rahim dokusu canlılığını korur.
Miyomları öldürmek için verilen tanecikler hasta için zararlı mı?
Embolizasyon işleminde, kasıktan girilerek rahmin iki atardamarına ince kateterlerle tıkayıcı tanecikler verilmektedir. Bu taneciklerin çok büyük bir kısmı miyomlar tarafından bir 'sifon' gibi emilir. Dolayısıyla tıkayıcı tanecikler miyomların beslenme yolunu keser. Miyomlar kansızlığa dayanamaz ve ölür. Bu taneciklerin küçük bir miktarı normal rahim dokusuna da ulaşabilir. Ancak normal rahim dokusu kansızlığa dayanıklıdır. Bunun yanında yalnızca taneciklerle tıkanan damarlardan değil aynı zamanda vajina ve yumurtalıklardan da beslendikleri için miyomlar ölürken rahmin normal dokusu sağlıklı bir şekilde kalır. Bu tanecikler tıpta yaklaşık 50-60 yıldır kullanılan, emniyetli ve vücut için herhangi bir zararı olmayan özelliktedir.
Tanecikler nasıl uygulanıyor?
Tanecikler, sofrada kullanılan tuz büyüklüğündedir ve bunlar sıvı ile karıştırılır. Bu sıvının özelliği damarları boyamasıdır ve böylece taneciklerin doğru yere gidip gitmediğini bu renklenme sayesinde tespit edebiliriz. Yaklaşık bir saatlik bir uygulama olan embolizasyon sonrası miyomlar artık ölmüştür ve büyüme, herhangi bir belirti ya da şikayete yol açma riskleri kalmamıştır. Ancak ölü olan ve rahim içinde bulunan miyomlar hastada bir miktar ağrıya yol açabildiği için hastalar en az iki gün hastanede kalır. İki gün sonunda taburcu olur ve normal yaşamına devam edebilir.
CİLTTEN İĞNE İLE GİRİLEREK MİYOM YAKILIYOR
Ciltten iğne ile girilerek miyom yakılıyor Miyom tedavisinde kullanılan bir diğer ameliyatsız tedavi yöntemi; perkütan ablasyondur. Kanser tedavisinde, özellikle de karaciğer ve akciğerdeki tümörlerin tedavisinde sıklıkla uygulanan bu teknik, rahim miyomlarında da kullanılmaktadır. Bunun için, ultrason kılavuzluğunda ciltten özel bir iğne ile miyom içine girilir ve radyofrekans ya da mikrodalga enerjisiyle miyom yakılarak öldürülür. Canlılığını kaybeden miyom gittikçe küçülür ve miyoma bağlı şikayetler de kaybolur. Perkütan ablasyonda miyomlar teker teker yakılarak tedavi edildiğinden, ancak az sayıda ve iğne ile erişilebilecek miyomlar bu yönteme uygundur.
MİYOM TEDAVİLERİNİN HAMİLELİĞE ETKİSİ
Histerektomi yapılan hastalarda rahim ve genellikle yumurtalıklar alındığından hamilelik şansı ortadan kalkmaktadır. Miyomektomide ise hasta hamilelik şansını devam ettirir ancak ameliyat sırasında zorunlu olarak histerektomi yapılma ihtimali vardır. Ameliyatsız tedavilerden perkütan ablasyon ve Hayfu'nun genel olarak hamileliği etkilemediği düşünülmektedir. Ancak her iki yöntemde de işlem sırasında rahim iç yüzeyinin korunmasına dikkat edilmelidir. Embolizasyonda ise, ilk zamanlar bu tedavinin hamilelik şansını azaltabileceği düşünülmüşse de son yıllarda yapılan çalışmalar embolizasyon ve miyomektomi olan hastalarda hamilelik ve sağlıklı doğum yapma oranlarının benzer olduğunu göstermiştir.