Güneş çarpması neden olur? Belirtileri nelerdir?

Bu durumda vücudun ısı-düzenleyici sistemi görevini yapamaz hale gelir. Vücut normal sıcaklığına dönebilmek için yeterli miktarda ısı kaybedemez ve vücut sıcaklığı organları tahrip edebilecek derecede çok yüksek seviyelere çıkar.Güneş çarpması genelde 40 derecenin üstündeki havalarda ortaya çıkar. Ama çocuklar, yaşlılar ve hastalar daha dayanıksız oldukları için 40 derecenin altındaki sıcaklıklar da, onlar için tehlike oluşturabilir.

Güneş Çarpmasının Nedenleri:

Sıcak bir ortamda insan vücudu deri yüzeyine doğru kan akışını artırarak, terleyerek ve sıcak havayı soluk verme yoluyla dışarı atarak kendisini fazla ısıdan kurtarır. Bu mekanizmalar bazı durumlarda tam olarak görevini yapamaz duruma gelebilir ve ısı nedenli belirtilerden dolayı, tedavi olunmadığı zaman güneş çarpması kaçınılmaz hale gelebilir.

Kan sıcaklık seviyesi normal aralığının üzerine çıktığında beyindeki bir kontrol merkezi (hipotalamus) dolaşım sistemine kan dolaşımını artırmak ve özellikle derideki kan damarlarını genişletmek için bir sinyal gönderir. Genişleyen kan damarlarından daha fazla kan akmasıyla kandaki fazla ısı daha soğuk olan dışarıya doğru atılır. Bu, kanı soğutmak için yeterli olmazsa ter bezleri buharlaştıkça deriyi soğutan ter üretmeye başlar.

Fakat hava sıcaklığı çok yüksek olursa kanın deri yüzeyine yakın damarlarda dolaşımıyla yeterli soğuma sağlanamaz ve vücut sıcaklığı artar. Vücut, kaybettiğinden daha fazla ısı üretmeye başladığında merkezi vücut ısısı sıcak bitkinliğine ya da güneş çarpmasına neden olabilecek tehlikeli seviyelere çıkabilir.

Güneş çarpması genellikle çok yüksek sıcaklıklara maruz kalındığında görülür. Örneğin; yaz aylarında hiç alışık olunmayan seviyelerdeki sıcak ortamlarda çalışırken güneş çarpması ihtimali yüksektir. Nemli hava da ayrıca terlemeyle sağlanan soğutma mekanizmasının etkisini azaltıcı bir faktördür. Kalın giyinmek, çok yemek yemek ve fazla alkol tüketmek de güneş çarpmasını tetikler.

Güneş çarpması belirtilerinin temel nedeni su miktarından ziyade tuzun bileşenleri olan sodyum ve klor kaybıdır.

Güneş çarpmasının belirtileri şunlardır:

Sıcak ve kuru cilt

Terleyememe

Cilt önce kızarır daha sonra soluk ve morumsu bir renk alır

Normalden daha hızlı bir soluk alıp verme

Hızlı nabız atması

Vücut sıcaklığının hızlı bir şekilde 40 derece ve üzerine çıkması

Baş ağrısı

Kas krampları

Açılmış göz bebekleri

Tutarsız konuşmalar, çevreyi tanıyamama, şaşkınlık, agresif konuşma ya da davranışlar, ajitasyon ve halüsinasyonlar

Uyuklama ya da sersemlik hali

Havale geçirme

Bilinç kaybı