Bebek ilk günlerde kilo kaybeder, endişelenmeyin

Yenidoğan bebeğiniz, ilk bir ay içinde fiziksel açıdan önemli gelişimler yaşar. Peki bu süreçte onun neler yaşadığını ve neler yapabildiğini biliyor musunuz? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hayri Gözlükgiller, yenidoğan özellikleri ve yenidoğan bakımıyla ilgili bilgiler verdi:
1. HAFTA
Bebeğinizle yeni bir hayata başladıktan sonra bebeğinizin reflekslerini anlamaya başlayacaksınız. Bu haftada bebeğiniz ani ve aşırı tepkilere bütün vücudu ile tepki verir. Yanağını okşadığınızda emmeye başlayabilir. Başını döndürebilir, ellerini ve kollarını hareket ettirebilir.
Çoğunlukla yeni hayata alışmaya çalışan bebeğiniz sıklıkla uyur ve dengesini pek sağlayamaz. Bu nedenle bebeğinizi tutarken baş bölgesini destekleyici şekilde taşımaya dikkat edin.
48 SAATTE İLK DIŞKISINI YAPAR
Yenidoğan bir bebeğin vücut ağırlığı ortalama 3 bin 200 gramdır (2500-4000 gram). Doğumu takip eden ilk günlerde vücut sıvısının azalmasına bağlı olarak vücut ağırlığında yüzde 5-6 oranında azalma olur. Bu durum normal olduğu için anne-babaların panik yapmaması gerekir.
Bebeğin dışkısını ilk 48 saat içerisinde yapması beklenir. Bebeklerin birçoğu mekonyum denilen koyu yeşil, yapışkan dışkıyı ilk 24 saat içinde yapar. Anne sütü alan bebeğin dışkısı üçüncü ve dördüncü günlerde parlak, altın sarısı renge dönüşür.
2. HAFTA
Bebeklerde görülen hareketler hâlâ ilk hafta ile aynıdır ve refleks seviyesindedir. Yine bebeğiniz aniden gelen sese karşı irkilebilir ve tepki verebilir.
Anne sütünü emen bebeğiniz artık meme ucunu yakalamaya çalışır.
Acıktığında ya da altı kirlendiğinde yardım istemek için ağlar ancak anne sesine karşı duyarlı olduğundan sakinleşebilir.
3. HAFTA
Bebeğiniz üçüncü haftasında yüzükoyun yatarken başını kaldırmaya çalışır. Dengesini sağlamak ister ve vücudunu, kucağında tutan kişinin vücuduna göre ayarlamaya çalışır.
Kollarını ve bacaklarını oyun amaçlı olarak uzatır.
Işık ya da herhangi bir nesneye bakarken gözlerini yanlara çevirebilir.
Bu dönemde bebeğiniz göbek bağını düşürebilir, göbek bağını kuru tutmaya ve enfeksiyon kapmamasına dikkat etmeniz gerekir.
4. HAFTA
Bebeklerde doğumla birlikte işitme mevcuttur. İşitme kaybı varsa, bu erken dönemde tedavi edilmediğinde, konuşma ve dil gelişimi zarar görebilir. İşitme kaybı, en yaygın görülen doğumsal sorundur. Bu oran, işitme kaybının geç tanısının ciddi sonuçlar doğurabileceğine işaret eder. Ülkemizde sağlık kuruluşlarında doğan tüm bebeklere işitme testi yapılır.
Bebeğiniz artık bu haftada sinirli ya da sakin gibi birtakım sesleri ayırt etmeye başlar ve farklı tonlarda sesler çıkarabilir.
Parmaklarını açtığında nesneleri ve parmaklarınızı tutabilir. Ancak kavradığı objeleri düşürür.


İLK AŞI ANNE SÜTÜ
Bebek ilk bir ayda nasıl beslenmeli?
Anne sütüyle beslenme, en doğal beslenmedir. İlk altı ay anne sütüyle beslenen bebek, altıncı aydan sonra uygun ek gıdalara geçilebilir. Öte yandan emzirmeye en az 2 yaşına kadar devam edilmesi gerekir. Anne sütüyle beslenen bebeklerin su dahil başka bir gıdaya ihtiyacı yoktur. Hazır mamayla beslenmeye doğal olmayan beslenme denir. Hazır mamalar, genellikle inek sütünden elde edilir. Dolayısıyla anne sütüyle mukayese bile edilemez.
Memeden gelen ilk süt olan kolostrum (ağız sütü), faydasız ve gereksiz olduğu düşünülerek bazı anneler tarafından sağılıp atılır. Oysa ki kolostrum, bağışıklık sistemini güçlendirici maddeler içerdiği için bebeğin ilk aşısı olarak kabul edilir.
Bebeğin biberonla beslenmesi ya da bebeğe emzik verilmesi, anne memesini tutmasını ve emmesini olumsuz etkiler. Tıbbi bir engel olmadığı sürece, anneler doğumdan hemen sonra emzirmeye başlamalı ve yakınları, emzirme konusunda anneye cesaret vermelidir.
Emzirme sıklığı ve süresi, bebeğin isteğine göre ayarlanmalıdır. Yani patron bebektir. Şunu kabul etmeliyiz ki; hiçbir kadının doğumdan sonra memelerinden bol süt gelmez. Bebek emdikçe memelerden süt gelir. Dolayısıyla doğumdan hemen sonra sütün gelmesi için bebek sık sık emzirilmelidir. En az iki-üç saatte bir emzirilmeli, bebek daha sık isterse daha da sık emzirilmelidir.
Bazı bebekler 10 dakika emip memeyi bırakırken, bazıları saatlerce memede kalmak ister. Bebek için emmek; sadece karnını doyurma değil, aynı zamanda bir rahatlama yöntemidir.
Genellikle bir memede 15 dakika kalmak bebek için yeterlidir fakat daha fazla emmek istiyorsa bunun sakıncası yoktur. Bir saatten fazla süreyle memede kalıyorsa, annenin meme uçlarında sızlama olabilir. Ayrıca bebek meme emmeyi uyumak için bir yöntem olarak kullanıyorsa bu da sakıncalıdır. Bebek, uyumak için meme emmeye bağımlı olabilir ve bu durum da anneyi bunaltıp yorar ve bebek başka türlü uyuyamaz.
DOKTOR KONTROLÜNÜ İHMAL ETMEYİN
Uzman hekim, doğumdan sonra bebeğin detaylı muayenesini yaparak varsa sağlık sorunlarını tespit eder. Sağlıklı bir bebek, doğumdan bir-iki gün sonra eve gönderilir. Genellikle beşinci günde bebek kontrol için tekrar çağrılır.
Doğum sonrası ilk günlerde bebeklerin bir miktar kilo kaybetmesi normaldir. Bu kontrolde bebeğin tartıdaki kilosuna bakılır, böylece anne sütünün bebeğe yetip yetmediği konusunda fikir edinilir. Ayrıca yenidoğan sarılığı olup olmadığı, göbek bağının durumu, geçmiş dört-beş gün içinde başlamış olabilecek her türlü sorun da gözden geçirilir. Anne, iletmek istediği sorunları ve endişeleri anlatır. Bebeğin topuk kanı alınır, doğumda yapılmadı ise ilk aşısı yapılır.
TIRNAKLARINI UYURKEN KESİN
Yenidoğan bebekler, ellerini ve kollarını hareket ettirirken yüzlerini çizebilirler. Buna bağlı olarak, bebeğin yüzüne veya vücuduna zarar vermemesi için ya bebeğin tırnaklarının kesilmesi ya da bebeğe eldiven takılması gerekir. Bebeğin tırnaklarını kesmek için en uygun olduğu zaman, uyuduğu zamandır. Bebeğiniz, uyurken ellerini hareket ettiremeyeceği için tırnak kesimini daha kolay yapabilirsiniz. Tırnak kesimi sırasında, tırnağın çok fazla derin olmayacak ve sivri kenar kalmayacak şekilde düz olarak kesilmesi daha sağlıklıdır.