Posadan zengin yağdan fakir beslenin

Yapılan araştırmalara göre, bir insanın ömrü boyunca kolon kanserine yakalanma riski yaklaşık yüzde 5.5. Türkiye'de ve özellikle batı ülkelerinde oldukça yaygın hale gelen kolon kanserinde en büyük tehdidi, toplumun konuyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmaması oluşturuyor. Liv Hospital Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Fatih Ağalar, kolon kanserinden korunmada tarama yöntemlerinin ve beslenmenin önemini anlattı…
GENETİK YATKINLIK ÇOK ÖNEMLİ
Toplumda her bireyin kolon kanserine yakalanma oranı aynı değildir. Pek çok kanserde görüldüğü gibi kolon kanserine yakalanma oranı da yaşlanma ile birlikte artar. Kolon kanserinin ortaya çıkmasında genetik faktörler diğer kanserlere göre daha fazla etkili oluyor. Yaklaşık yüzde 90'ı ise kalın bağırsaktaki polipler (iyi huylu tümörler) nedeniyle başlıyor. Bazı ailevi kolon ve rektum kanseri sendromlarında hastalığın oluşma oranı o denli yüksektir ki; bu aile bireylerinde, kılavuzların önerdiği zaman ve şekilde, koruyucu olarak kalın bağırsağın çıkarılması işlemi gerekir. Kolon kanserinin önlenmesi açısından düzeltilebilir risk faktörleri içinde aşırı kilolu olmak, aşırı alkol tüketimi, sigara kullanımı, proteinden zengin diyetler, fazla miktarda kırmızı et tüketimi ve sedanter yaşantı gibi faktörler sayılabilir. Bu risk faktörleri düzeltildiğinde, kolon kanserine yakalanma riski azalacaktır.
GİZLİ KAN TESTİNİ YAPTIRIN
Kolon kanseri taramasında en kolay yöntem; dışkıda gözle görülemeyecek kadar az miktardaki kanın saptanması için yapılan gizli kan testidir. Ancak bu yöntem her polipi ya da kanseri yakalayamayabilir. Bu nedenle daha güvenilir başka testlerle birlikte kullanılması gerekir. Daha ileri bir yöntem olan sigmoidoskopi ise bağırsağın makattan itibaren son 60 santimlik kısmının optik cihazla incelenmesi anlamına geliyor. Daha riskli bireylerde ise tüm kalın bağırsağın incelendiği kolonoskopiden yararlanılıyor. Kolonoskopi; kalın bağırsak içindeki lezyonları ve patolojileri ortaya koymada büyük yarar sağlayan ve altın standart kabul edilen bir yöntemdir. Normal riskli bireylerin 40 yaşından itibaren yılda bir dışkıda gizli kan testi, 50 ile 70 yaş arasında olanların ise her beş yılda bir sigmoidoskopi yaptırılması öneriliyor.
POLİPLER TEMİZLENEBİLİR
Kansere dönüşme riski yüksek olan poliplerin temizlenmesi ve uygun aralarla izlemek, kolon kanserinden korunmada önem taşıyor. Bugün 60 yaş üzerindeki insanların yaklaşık yüzde 40 ile 50'sinde polipe rastlanıyor ve bu oran yaşla birlikte artıyor. Risk grubundaki bir kişide eğer tarama kolonoskopisinde bir veya birkaç küçük polip varsa, kolonoskopi düzgün yapıldıysa ve polipler tamamen alındıysa, bu hastanın riski toplumdaki ortalama riskle aynı düzey yani yaklaşık olarak yüzde 5.5 oluyor.
KONTROLLER SIKLAŞTIRILABİLİR
Ailesinde genetik yatkınlık bulunanlarda, örneğin yakınlarında kalın bağırsak kanseri veya kalın bağırsak kanseri ile genetik ilişkili olabilen meme, rahim, yumurtalık, tiroid kanseri olanlarda, kolonoskopik taramaya başlama yaşının daha erken olması ve kontrollern daha sık yapılması nerilebilmektedir.
KOLON KANSERİ TEHLİKELİ Mİ?
Erken teşhisin çok önemli olduğu kolon kanseri, belirti vermeyen ve yavaş ilerleyen bir kanser türü. Özellikle 50 yaş ve üzerindeki kişilerde görülen bu kanser, erken teşhisle tedavi edilebiliyor. Kolon kanseri, dünyada kinci ya da üçüncü sıklıkta görülen kanserler arasında yer alıyor. Kolon kanserinin belirtileri şunlardır:
Kansızlık
Ele gelen kitle
Rektal kanama
Dışkıda kan
Büyük abdest çapında incelme
Büyük abdest düzenin değişmesi
Tuvalete gidip rahatlayamama
15 günden uzun süren karın ağrısı