Her gün 26 diyaliz hastası hayatını kaybediyor

Organ nakillerinin sayısının organ bağışının yetersizliği nedeniyle az olduğunu söyleyen Prof. Dr. Murat Tuncer ile 8-14 Mart Böbrek Sağlığı Haftası için bir araya geldik.
Medicana Sağlık Grubu Organ Nakli Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Tuncer, böbrek nakli ile ilgili son rakamları paylaştı…

Organ naklinin diyalize göre avantajları nelerdir? Hiç diyalize girmeden nakil olan hastalar daha mı şanslı?
Organ nakli hastaları hem yaşam süresi, hem de yaşam kalitesi açısından diyaliz hastalarına göre daha avantajlıdır. Her yaş grubunda böbrek nakli hastaları diyaliz hastalarına göre üç kat daha uzun yaşarlar. Diyaliz hastaları her istediklerini yiyemez ciddi bir diyete tabidirler. Her istediklerini içemez, çoğu sıcak yaz aylarında günde bir-iki bardak suyla idare etmek zorundadır. Diyaliz hastaları genelde haftada üç gün dört saat makineye bağlı olduklarından rahatça iş bulamaz, çalışamazlar. Çocuk sahibi olmakta zorlanırlar. Önceden diyaliz merkezi randevusu ayarlamadan her istedikleri yere tatile gidemezler. Organ nakli hastaları ise aynı yaşta sağlıklı bir bireyin yaptığı her şeyi yapabilir. Kısaca eksikleri yoktur, fazlaları vardır.

DİYALİZ MERKEZİ HASTA YOLLAMAZ
Size diyaliz merkezlerinden nakil için hasta gönderilir mi? Yoksa rekabet nedeniyle, diyaliz merkezleri hastalarının nakil olmasına karşılar mı?
Ülkemizde iş yoğunluğu ve rekabet gibi sebeplerle ne yazık ki diyaliz merkezleri hastalarını nadiren canlı böbrek nakline yönlendirmektedir. Ülkemizde 60 binin üzerinde diyaliz hastası olmasına rağmen kadavradan organ bekleme listesinde sadece 22 bin hasta bulunuyor. Bu durum kadavra için hastaların pek yönlendirilmediğini göstermektedir.
Türkiye'nin en büyük organ nakli merkezini kurdunuz. Neden böyle bir oluşuma ihtiyaç duydunuz? Ekibiniz kaç kişi? Hedefleriniz nelerdir?
Ülkemizde halen günde 26 diyaliz hastası hayatını kaybediyor. Buna rağmen son dönem böbrek yetmezliği tanısı alanların yüzde 92'si diyalize yönlendirilirken ancak yüzde 8'i organ nakli şansı bulabiliyor. Organ nakline gönül vermiş bir hekim ve ekip olarak Medicana Sağlık Grubu'nun İstanbul'daki üç merkezinin güçlerini birleştirerek, kalite ve güven unsurlarını ön planda tutan, dünyanın en büyük organ nakli merkezini kurmak hayaliyle yola çıktık. Ekibimizde halen üç nefroloji uzmanı, yedi genel cerrahi uzmanı ve koordinasyonda yedi uzman yer alıyor. Hasta değerlendirme, hazırlık ve takipleri aynı ekip tarafından benzer kalite standartlarında gerçekleştiriliyor.
Medicana Sağlık Grubu çatısı altında çalışmalarımıza insan hayatı kurtarmak adına ve kaliteli hizmet sunmak maksadıyla devam ediyoruz. Organ bekleyen veya organ nakli olmuş tüm hastaların başvurabilecekleri bir referans merkezi olmayı hedefliyoruz.

SORUN EĞİTİM EKSİKLİĞİ
Türkiye'de neden kadavra bulunamıyor? Bu sorun ne zaman çözülür? Yoğun bakımda hayatını kaybedenlerin ailelerine sorulmadan organlarının kullanılması ülkemizde uygulanamaz mı?
Ülkemizde kadavra vericili organ naklinin halen istenilen rakamlara ulaşamamasının temel nedeni eğitim eksikliğidir.
Hayattayken organ bağışında bulunmuş bireylerin ailelerine sorulma prensibinden vazgeçilmesi kadavradan organ naklinin önünü açabilecek bir yenilik olacaktır.

AVRUPA'DA ÖNDE GELEN ÜLKEYİZ
Türkiye, böbrek naklinde nerede? Türkiye'de yılda kaç böbrek nakli yapılabiliyor? Aslında ne kadar yapılması lazım?
Türkiye, canlı böbrek naklinde Avrupa'nın en önde gelen ülkelerinden biridir. Ancak kadavra vericili nakillerde ne yazık ki son sıralardayız. Ülkemizde yılda 3 bin civarında böbrek nakli yapılıyor. Diyalizde yılda 9 bin civarında vatandaşımızı kaybettiğimize göre hedef olarak 9 bin böbrek nakli yapmalıyız.

SANATÇILAR VE SPORCULAR TOPLUMU ETKİLİYOR
Ünlü şarkıcı Selena Gomez arkadaşının böbreğini aldı ve dikişlerinin fotoğrafını çekip paylaştı. Böyle güzel haberler organ nakline olumlu katkı sağlıyor mu?
Selena Gomez, Sean Elliot, Alonzo Mourning ve lvan Klasnıç gibi ünlü sanatçı ve sporcuların böbrek nakli olması, toplumun böbrek nakli konusunda duyarlılığının artmasını sağlar.

ANNELER VE KADIN EŞLER ÇOK DAHA CESUR

Organ vericisi olmak kolay mı? Bir insan, organlarını bağışlayabilmek için ne kadar zamanlık bir hazırlık sürecinden geçmelidir?
Tek böbrekli olmakla çift böbrekli olmak arfasında bir fark yoktur. Verici ameliyatları, kapalı yöntem ve 3-4 cm'lik bir kesi iziyle tamamlanmakta, hastalar operasyon sonrası iki-üç gün tabucu edilmektedir. Bilimsel olarak organ vericiliğine uygunluk için en az üç günlük bir tetkik süreci gereklidir.
Kaçıncı dereceye kadar akrabalar kurula girmeden organ vericisi olabilir?
Yasalarımıza göre dördüncü dereceye dek akrabalar (hasta ve eşinin anne, baba, çocukları, kardeşleri, amca, hala, dayı, teyze ve bunların çocukları) birbirlerine etik kurula girmeden direkt böbrek verebilirler. Diğer yakınları ise ancak etik kurullardan onay alındıktan sonra verici olma şansını bulabilirler.
En çok kimler hiç sorgulamadan böbrek vericisi oluyor?
En çok böbrek verenler sırasıyla anneler, eşler, babalar ve kardeşlerdir. Eş nakillerinde ise kadınlar, verici olma konusunda erkeklere ezici bir üstünlük kurmaktadırlar. Görüldüğü gibi bu konuda da kadınlar daha fedakar ve cesurdur