Karabasan nedir? Uyku felci nedir?

Uykuya dalma ve uykuyu sürdürme sırasında beyinde bazı fizyolojik değişiklikler meydana gelmektedir. Düz bir çizgiden ziyade sarmallar halinde devam eden bir uyku süreci oluşmaktadır. Her bir sarmal yaklaşık 90 dakika sürerken aynı zamanda biri biterken diğeri başlamaktadır. Sarmallar REM ve Non-REM uykularından oluşmaktadır. Uyku felci, REM uykusu sırasında ortaya çıkmaktadır. Beyin uyurken vücut kasları da uykudadır uyuyan bir insanın kolunu kaldırıp bıraktığınızda kolu düşer çünkü kaslar aslında felç konumundadır. REM uykusu sırasında beyin bazen birden uyanır fakat bu uyanma kaslarda olmaz.

Kaslar felç durumunda kalır ve beynin uyanıklığına eşlik edemez. Uyanan kişi sanki vücudunun üzerinde biri oturmuş veya ağırlık çökmüş gibi hisseder. Uyanan birey sanki vücudun üzerinde biri oturmuş ya da ağırlık çökmüş gibi hisseder aslında o anda olan durum kişinin kaslarını kıpırdatamaması sonucu hissettiği felç durumudur. Beyni uyuyan kişi bedeni ve kasları tam olarak uyanmadığından hareket edemez, konuşamaz çoğu zaman bunu yaşayan kişiler korkuya ve endişeye kapılırlar. Uyku felci birkaç dakika sürebileceği gibi birkaç saniye de sürebilir.

Olağandışı durumlarda uyku felcinin 4-5 saat sürdüğü de ifade edilmektedir. Uyku felcine bazen halüsinasyonlar da eşlik edebilir bu halüsinasyonlar işitsel, dokunsal ya da görsel olabilir. Uykuya geçişi sağlayan REM-non-REM döngüsünü bozmayan derin uyku kalitesini düzene sokan ilaçlar tedavide kullanılır. Kesinlikle bu ilaçları sosyal çevre yorumları ya da internet tavsiyesiyle temin etmek doğru olmayan bir tutumdur.

İlaçların etkileri ya da yan etkileri oldukça subjektif bir şekilde kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bu nedenle hiçbir ilaç uzman önerisi ve kontrolü dışında kullanılmamalıdır. Antidepresanlar tek başına uyku bozuklarının tedavisinde yer almazlar fakat altta yatan depresyonu tedavi ettiklerinden uyku bozukluklarını giderebilirler.

Karabasan neden gelir?

Karabasan olarak da bilinen uyku felci uykuya dalmadan önce bedenin geçici olarak hareket edememe durumudur. Uzmanlara göre uyku felci normal olarak karşılanırken dini açıdan korkulan bir durumdur. Karabasan diye tarif edilen durumda kişinin bilinci açıktır, kişi kollarını ve bacaklarını hareket ettiremediği gibi sesini de çıkartamaz.

İşte bu durum fizyolojik olarak REM uykusu sırasında oluşan geçici felçtir. Metobolizma uykuya geçtiğinde beyin tarafından, kaslar geçiçi felç durumuna getirilir bunun nedeni rüya görürken kolların ve bacakların hareket etmesini engellemek, bireyin kendisine zarar vermesini engellemektir.

Uyku felci beyin REM durumundan tamamen uyanık duruma geçse de beden felcinin devam etmesi durumunda oluşur.

Bireyin bilincinin açık olup hareket edememe durumu kişinin içinde bulunduğu durumu karabasan olarak nitelemesine neden olur.