Yumurta; yüksek besleyici değeri, tok tutma özelliği ve kalori içeriğinin düşük olması nedeniyle özellikle kahvaltı sofralarımızın vazgeçilmezidir. Diyetisyen Merve Bahçekapılı, yumurtanın faydalarını GÜNAYDIN okurları için anlattı…
Bir yumurta yaklaşık 75 kilokalori, 6 gram protein ve 5 gram yağ içerir. İçerisinde A, B, D, E grubu vitaminler, demir ve çinko bulunur. Beyin gelişimi için gerekli olan kolinin en önemli kaynaklarındandır.
Yumurta, anne sütüne en yakın kaliteli protein kaynağımızdır. İçerisindeki proteinler yüzde 100 oranında vücutta kullanılabilir. Bu nedenle örnek protein olarak kabul edilmiştir. İçerdiği örnek protein sayesinde yağsız vücut kütlemizin korunmasına ve uzun süre tok kalmamıza yardımcı olur. Yüksek kalitedeki proteini ve düşük karbonhidrat miktarıyla, kan şekeri dengesine yardımcıdır.
GÜNDE 1 TANE TÜKETİLMELİ
Yumurtada bulunan yağın üçte biri doymuş, geri kalanı ise doymamış yağ asitlerinden oluşur. Yumurta sarısının kolesterol içeriği yüksektir, ancak içerisindeki doymamış yağ asitlerinin yüksek olması ve lesitin içermesinden dolayı kan kolesterolünü yükseltici etkisi yağlı et ve süt ürünlerine göre daha azdır. Yani bilinenin aksine sağlıklı bireylerde günde bir adet yumurta tüketilmesi kalpdamar hastalık riskini artırmaz.
Yumurta, her mevsim tüketilebilen, kolay ulaşılabilir, ucuz ve sağlıklı olması sebebiyle beslenmemizde önemli bir yere sahiptir. Protein kalitesi yüksek olduğu için bebek ve çocukların her gün bir adet yumurta tüketmesi yararlıdır. Sağlıklı bireyler, et tüketmedikleri günlerde, haftada üç-dört adet, kalp-damar hastaları ise haftada bir-iki adet yumurta tüketebilir.
Yumurta sevmeyenler için farklı tariflerle yumurta tüketiminin artırılması gerekir. Sebzeli omlet, menemen, krep gibi yumurta kullanılarak yapılan yemek çeşitleri alternatif olarak tüketilebilir. Yumurtanın besin değerini artırmak için; yumurta tükettiğimiz öğünde C vitamininden yüksek olan maydanoz, domates, taze sıkılmış meyve suları veya bol limonlu salatalar tüketilmelidir.
|Protein kalitesi yüksek olduğu için çocukların her gün bir adet tüketmesi gereken yumurta, kolesterolü yükseltmez. Domates, maydanoz ve meyve suyu ile besin değeri daha da artar
10-12 DAKİKA HAŞLAYIP SOĞUK SUDA SOĞUTUN
Yumurta, çiğ olarak veya tam pişmemiş olarak tüketilmemeli. Çünkü yeterince pişmeyen yumurtanın hem sindirimi zordur, hem de mikroorganizmaların bulaşma olasılığı yüksektir. Sahanda yumurta yapılırken, akışkan kıvam katılaşıncaya kadar pişirmemiz gerekir.
Yumurta haşlanırken toplam 10-12 dakika ocakta kalmalı ve su kaynamaya başladıktan sonra ocağın altı kısılmalıdır.10-12 dakikadan sonra kaynar sudan çıkardığımız yumurta soğuk suya konarak soğutulmalıdır. Yumurtanın pişmiş olduğunu akının ve sarısının tamamen katılaşması ile anlayabiliriz. Taze yumurtalar haşlandıktan sonra daha zor soyulurlar.
Yumurta haşlama süresi uzarsa, hızla soğutulmazsa veya bayat ise, sarısının etrafında demir-sülfür halkası olarak adlandırılan yeşil bir halka meydana gelir. Bunun sonucunda yumurta sarısın içerisinde bulunan demirden yararlanmamız engellenir. Doğru yöntemlerle pişirilmediği zaman besin değerinde kayıplar yaşanır ve gıda zehirlenmelerine sebep olabilirler.
YUMURTA ALIRKEN VE SAKLARKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Yumurta satın alınırken üretim tarihi ve son kullanma tarihi kontrol edilmelidir. Yumurtaların temiz olmasına, kabuklarının kırık veya çatlak olmamasına ve yumurtaların buzdolabı dışında bulunmamasına dikkat edilmelidir.
Taze yumurta kırıldığında, yumurta akı ve sarısı birbirine karışmaz ve yumurta sarısı daha yüksek konumda bulunur.
KARTONUYLA DOLABA KOYUN
Yumurta kabuğu normal şartlarda bakterilerin içeriye geçişine izin vermez fakat kabuğunun kırık olması, yüksek sıcaklık ve nem gibi durumlarda içeriye mikroorganizma geçişleri mümkün olmaktadır. Bu, sağlığımız için risk oluşturan bir durumdur.
Yumurta satın aldıktan sonra eğer hemen tüketilmeyecekse buzdolabında orijinal kartonlarıyla saklanmalı ve 1-2 hafta içinde tüketilmelidir.
Yumurta yıkandığında doğal koruyucu tabakasını kaybedeceğinden yıkanmadan saklanmalı ve kullanılacağı zaman mutlaka yıkanmalıdır.
DIŞARIDA BEKLETMEYİN
Yumurta içeren yemekler iç sıcaklıkları en az 70 oC olacak şekilde pişirilmelidir. Yumurtalı yemekler veya pişmiş yumurtalar daha sonra tüketilmek üzere buzdolabında 2-3 gün içerisinde tüketilecek şekilde saklanabilir. Ancak tüketilmeden önce sıcaklığı tekrar 70 oC olacak şekilde ısıtılmalıdırlar.
Özellikle yaz aylarında yumurta içeren yemekleri 2 saatten fazla dışarıda bekletmemeliyiz. Dışarıda uygun olmayan koşullarda bekletilen bu yemekler, gıda zehirlenmelerine sebep olabilir.?