Hanta virüs nedir, Türkiye'de var mı? Çin'deki yeni virüs: Hanta virüs belirtileri nelerdir, nasıl bulaşır?

Fareler ve bazı kemirgenlerin taşıyıcı olarak farklı canlılara bulaştırdığı hanta virüsü, Çin'de bir kişinin hayatını kaybetmesine sebep oldu. Tüm dünyanın Corona virüsüne karşı verdiği mücadele sırasında yaşanan bu olay, yeni bir salgın ihtimaline karşı alarma geçilmesine sebep oldu. Hipertansiyon, akciğer ödemi böbrek yetmezliği gibi hastalıklara sebep olarak ölümcül sonuçlar doğurması muhtemel hanta virüsü, geçtiğimiz yıllarda Arjantin'de 9 kişinin ölümüne sebep olmuş, ülkemizde ise Bartın'da görülmüştü. Peki hanta virüsü nedir, nasıl bulaşır?

HANTA VİRÜSÜ NEDİR?

"Hantaan yada hanta" virüs olarak adlandırılan etken Bunyaviridae grubunda yer alan tek sarmallı bir RNA virüsüdür. İlk olarak 1976 yılında Kore'de izole edilmiş ve Seul virüsü olarak adlandırılmıştır. Hanta virüs insanlarda böbrek tutulumu ile seyreden dolaşım ve solunum sistemini etkileyen farklı klinik tablolara neden olmaktadır. Hastalık değişik bölgelerde, farklı klinik formlar ve tablolarla seyreder. Hanta virüs'ün doğadaki başlıca kaynağı kemiricilerdir (özellikle fareler). Etken, hayvanların vücutlarında hastalığı neden olmadan uzun süre kalmaktadır. Virüsü taşıyan hayvanların idrarlarında virüs bir seneye kadar saptanabilmektedir. İnsanlara bulaş, virüsü taşıyan hayvanların ısırması (salya, tükürük) veya idrar (sulara bulaşması yoluyla) ve tükrük gibi çıkartıların deri ve mukozalardan girmesi (enfekte materyalin batması vb.) ile olabilir.

Tükrük, idrar gibi maddelerle enfekte olmuş havadaki partiküllerin solunması ile de hastalık bulaşabilmektedir. Yapılan epidemiyolojik araştırmalar bulaşın daha çok solunum yolu ile olduğunu göstermektedir. Hastalık 20-50 yaş grubunda daha çok erkeklerde ve sıklıkla ilkbahar ve sonbahar aylarında görülmektedir. Çiftçiler, askerler, liman işçileri gibi kemiricilerle teması yüksek olan şahıslarda daha sık görülmektedir. Hanta virüs laboratuar enfeksiyonlarına da yol açabilmektedir. Hanta virüs enfeksiyonlarında Andes virüsü haricinde insandan insana geçiş yoktur.

HANTA VİRÜSÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hantavirüs enfeksiyonları damar çeperlerinin hasar gördüğü viral bir hastalıktır. Damar geçirgenliğinin artması ve trombositopeni sonucu hemorajik (kanamalı) belirtilerle seyredebilir. Hipertansiyona, akciğer ödemi, böbrek yetmezliği ve şoka kadar gidebilen ölümcül bir tabloya yol açabilir.

Erken belirtiler: Yorgunluk, ateş, kalça, sırt, omuz gibi büyük kas gruplarında ağrıyı içerir. Ayrıca baş ağrısı, baş dönmesi, karın ağrısı, ishal, kusma, bulantı gibi belirtiler görülebilir.

Geç belirtiler: Hastalığın başlangıcından 4-10 gün sonra, Hantavirüs Pulmoner Sendromu tablosu gelişir. Akciğer ödemi ve buna bağlı olarak öksürük, nefes darlığı gibi geç bulguları görülür. Hantavirüs Pulmoner Sendromu tablosu gelişmişse, Oliguri (idrar miktarında azalma) ve böbrek yetmezliği gelişir.

Nadiren kulak ağrısı, boğaz ağrısı gibi belirtiler de görülebilir.