Antibiyotik ishal yapar mı? Antibiyotik sonrası ishale ne iyi gelir?

Bakterileri öldüren ilaçlardan biri olan Antibiyotikler 50 yılı aşkın süredir birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. İnsanları tedavi etmek amacıyla kullanılan antibiyotiklerin nadirde olsa bazı yan etkileri olmaktadır. Halk arasında sıvı dışkılama olarak bilinen ishal, en yaygın yan etkilerden biridir. Antibiyotikler enfeksiyona neden olan bakterileri öldürürken aynı zamanda sindirim sisteminde bulunan iyi ve kötü bakterilerin dengesini bozabilir. Bu durum antibiyotik ishaline neden olur. Antibiyotiğe bağlı ishale Clostridium difficiale ishali veya psödomembranöz enterokolit denmektedir.

İSHAL NEDİR?

İshal, gün içinde genellikle normalden daha sık sayıda, gevşek ve sulu dışkının çıkarıldığı bağırsak hareketleridir. İshal kısa ömürlüdür, genellikle birkaç gün devam eder ve herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymadan kaybolur. İshal uzun süreli ya da kalıcı olabilir.

İSHAL BELİRTİLERİ NELERDİR?

İshal genellikle tıbbı bir müdahale olmadan kendiliğinden düzelse bile; ishalin birkaç günden daha uzun sürmesi, susuzluk, şiddetli karın veya makat ağrısı, kanlı veya siyah renkli dışkı ve 39 derecenin üzerinde ateş gibi belirtileri gösteren yetişkin bireylerin doktora görünmeleri gereklidir. İshalin belirtileri arasında en önemlileri;

• Gevşek ve sulu dışkıdır
• Karın krampları
• Karın ağrısı
• Ateş
• Dışkıda kan
• Dışkıda mukus
• Karın bölgesinde şişkinlik
• Mide bulantısı ve çok aniden gelen acele tuvalete çıkma hissi de ishal belirtileri arasında yer almaktadır.

ANTİBİYOTİK İSHAL YAPAR MI?

Antibiyotikler çeşitli hastalıkların tedavisinde yıllardır kullanılmaktadır. Şimdiye kadar sayısız insan hayatını kurtaran antibiyotiklerin nadirde olsa bazı yan etkileri görülmektedir. Bu yan etkilerden biri de uzun süreli olabilen ishal gelişimidir, buna antibiyotiğe bağlı ishal denmektedir. Antibiyotiğe bağlı ishalin tıp dilindeki adı Clostridium difficiale ishali veya psödomembranöz enterokolit olarak bilinir.

ANTİBİYOTİĞE BAĞLI İSHAL NE KADAR SÜRER?

Antibiyotik ishali, antibakteri ilaçlarının (antibiyotikler) mide bağırsak yolundaki iyi ve kötü bakteri dengesini bozduğu zaman meydana gelir. Antibiyotik tedavisi tamamladıktan sonra, antibiyotik ishali 2 gün sonradan 6 hafta sonraya kadar sürebilir.

BEBEKLERDE ANTİBİYOTİK İSHAL YAPAR MI?

Antibiyotiklerin diğer ilaçlardan farklı olarak çocuğun sonraki yaşamını etkileyebilecek yan etkileri bulunmaktadır. Antibiyotikler zararlı bakterilerin yanında bağırsaklarda yaşayan faydalı bakterileri de öldürebilirler. Bu da bağırsak florasında bozulmaya, sindirim ve bağışıklık sisteminde zayıflamaya yol açabilir. Bu nedenle ishal, bebeklerde antibiyotik alerjisinin en sık görülen belirtilerinden biridir. Sindirim sisteminde meydana gelen rahatsızlıklar da ishalin yanı sıra, mide bulantısı ve ağrısı gibi yan etkilere sebep olmaktadır. Antibiyotik alerjisi ishale yol açtığı takdirde bebeğin sık sık emzirilerek sıvı kaybının önlenmesi gerekmektedir. Antibiyotik ishali 1 hafta kadar sürebilmektedir. Ancak bebeğin durumu kötüleşirse vakit kaybedilmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

ANTİBİYOTİK NEDEN İSHAL YAPAR?

Herhangi bir bakteri enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılan antibiyotikler zararlı bakterilerle birlikte yararlı bakterilerin de yok olmasına sebep olabilmektedir. Antibiyotikler, kötü niyetli bazı bakterilerin vücutta fazlaca çoğalmasına ve iltihaplandıran toksinlerin üretilmesine zemin hazırlamaktadır. Bağırsak florasının antibiyotikler tarafından bozulması ishale ve hatta kolite yol açabilmektedir.

ANTİBİYOTİK İSHAL YAPARSA BIRAKILMALI MI?

Eğer değişik nedenlerle antibiyotik tedavisi alınıyorsa ve bu tedavi sırasında ishal başlarsa ilacı derhal bırakmak en önemli davranıştır. İshal yapan antibiyotiğin kesilmesi genelde normal bağırsak florasının tekrar yerleşmesini sağlamaktadır.

ANTİBİYOTİK BİTTİKTEN SONRA ETKİSİ NE KADAR DEVAM EDER?

Antibiyotiğin etki edebilmesi için kullanmaya başladıktan sonra en az 48-72 saat geçmesi gerekir. Bununla beraber her antibiyotiğin etkisi aynı değildir, bazı antibiyotikler daha geç de etki edebilir. Hasta kişinin bağışıklık durumu, enfeksiyonun şiddeti de antibiyotiklerin etkisini etkileyen faktörlerdir. Antibiyotik tedavisi tamamladıktan sonra, antibiyotik ishali ise 2 günden 6 haftaya kadar etkisini sürdürebilir.

ANTİBİYOTİK İSHALİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Kötü niyetli bazı bakterilerin vücutta fazlaca çoğalmasına ve iltihaplandıran toksinlerin üretilmesine zemin hazırlayan Antibiyotikler ishale yol açmaktadır. Antibiyotik nedenli ishal tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:

• Antibiyotik ishalinin tedavisinde ishal ilaçları kullanılmalıdır. İshal kesici ilaçlar bağırsakta toksin tutulumunu arttırır.
• Probiyotiklerde var olan laktobasilius adlı bakteri bağırsağın normal flora yapısını oluşturur.
• Cerrahi yöntemler (Kolektomi) sadece yüzde 5'lik orandaki hastalara uygulanır.