Covid-19'da umut veren tedaviler!

Bilimsel araştırmaların son durumunu değerlendiren Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Füsun Öner Eyüboğlu 'Molnupiravir' ilacını, etkilerini ve güncel araştırma sonuçlarını paylaştı. Prof. Dr. Eyüboğlu, "Ayakta tedavi edilen hastalar üzerinde 26 Kasım tarihinde güncellenen çalışmaya bin 433 hasta katıldı.

Elde edilen sonuçlarına göre Molnupiravir'in özellikle ağır hastalık gelişimi için ileri yaş, diyabet, kardiyak hastalık, obezite gibi riskli hasta gruplarında hafif ve orta şiddetteki Kovid-19 aşamasında uygulanması sonucunda hastane yatış gereksinimi ve ölüm riskini yüzde 30 azalttığı raporlandı" dedi. Ağızdan hap şeklinde alınan Molnupiravir'in günde iki kez ve 5 gün boyunca kullanıldığını belirten Prof. Dr. Eyüboğlu, "Molnupiravir ile yapılan ilk çalışmalarda, üçüncü günde virüs izolasyonunun yüzde 16.7'den yüzde 1.9'a gerilediği görüldü.

Prof. Dr. Füsun Öner Eyüboğlu

Çalışmalar PCR pozitifliğinin veya semptomların ilk 5 gününde olanlar ile sınırlandırıldı. Faz-2 çalışmaları 'hastanede yatan' ve 'ayaktan tedavi edilen' hastalar olmak üzere iki kolda gerçekleştirildi. Yatan hasta çalışmasına dahil edilen, genellikle semptom süresi daha uzun olduğu belirtilen 304 hastada klinik yarar gözlenmemiş ve bu kolda çalışma sonlandırıldı. Ayakta tedavi edilen hastalar üzerinde yapılan çalışmanın 26 Kasım tarihinde güncellenen ve bin 433 hastadan elde edilen sonuçlarına göre Molnupiravir'in özellikle ağır hastalık gelişimi için ileri yaş, diyabet, kardiyak hastalık, obezite gibi riskli hasta gruplarında hafif ve orta şiddetteki Covid-19 aşamasında uygulanması sonucunda hastane yatış gereksinimi ve ölüm riskini yüzde 30 azalttığı raporlandı" dedi.

PAXLOVİD

Pfizer firması tarafından üretilen Paxlovid ilacının Eylül ayında başlayan Faz-1 çalışması sonuçlandı ancak henüz yayınlanmadı. İlacın tek başına veya ve ritonavir ile kombine şekilde kullanılabileceğinin belirtildiğini ifade eden Türk TORAKS Derneği Başkanı Prof. Dr. Bahriye Oya İtil, ilacın çalışma sonuçlarını şöyle açıkladı: "Ayaktan tedavi edilen yüksek riskli ve belirti veren 3 bin Kovid-19 hastası üzerinde gerçekleştirilmesi planlanan Faz-2 ve Faz-3 çalışmalarının ilk sonuçları Aralık ayında açıklanacak. Düşük riskli ancak belirtileri olan 1140 hasta ile virüse maruz kaldıktan sonra koruyucu anlamda ilaç verilen 2634 hastanın incelendiği çalışmalar devam ediyor. Çalışmanın ara sonuçlarına göre ise hastaneye yatırılmamış, yüksek risk grubundan Kovid-19'lu yetişkinde plaseboya kıyasla hastaneye yatış veya ölüm riskini yüzde 89 oranında azalttığı bildirildi. Plasebo alan hastalardan 10 kişi hayatını kaybederken, Paxlovid alan hastalarda ölüm rapor edilmedi. İlaç için FDA'e acil kullanım onay başvurusu yapıldı. Paxlovid'in fiyatı Molnupiravir'e göre çok daha anlamlı biçimde düşük ve ağır hastalık riski yüksek gruplarda hastaneye yatışı ve ölümü engellemek açısından Kovid-19 tedavisinde kullanıma girmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor."

Prof. Dr. Bahriye Oya İtil

MONOKLONAL ANTİKOR TEDAVİLERİ

Hastalığı geçirmiş kişilerde gelişen antikorların bulunduğu plazmanın hastalığa yeni yakalanan kişilere transfer edilmesi ile gerçekleştirilen bu tedavi hastalığın ilk çıktığı zamanlardan beri uygulanıyor. Prof. Dr. İtil, "Kovid antijenlerine özgü monoklonal antikorlar laboratuar ortamında gen mühendisliği aracılığıyla geliştirilip çoğaltılıyor. Diğer ilaçlara ve aşılara göre oldukça hızlı üretilebiliyor ve genelde damar yoluyla uygulanmakta olup, cilt altı ve kas içi uygulanabiliyor. Bu tedavinin en önemli avantajı uygulamadan hemen sonra enfeksiyona karşı etkin bir koruma sağlayabilmeleri. Ancak bu etkinlikleri antikorların belli bir ömre sahip olması nedeniyle haftalar veya aylar içinde azalabiliyor. Aşılarda ise uygulamadan sonra koruyucu bağışıklığın sağlanabilmesi için birkaç hafta beklemek gerekiyor" dedi.

TÜRKİYE VE AVRUPA'DA DURUM NASIL?

- Molnupiravir İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu tarafından onaylandı. Bu onay hafif, orta veya ağır şiddetteki Kovid-19 hastalarından en az bir risk faktörü gösteren hastaların kullanımını kapsıyor.

- EMA (European Medicine Agency yani Avrupa İlaç Ajansı) Avrupa Birliği'nde artan vakalar ve ölümler nedeniyle acil durum kullanımı için olumlu tavsiye verdi. İlacın kullanımı için 19 Kasım 2021'de AB'de de onay verildi.

- Molnupiravir'i üreten ilaç şirketi FDA'e de (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) başvuru yaptı. ABD, Kasım ayının başında 1,4 milyon doz ilaç siparisi verdiğini açıklamıştı ancak ilacın kullanımı için FDA'in de "Acil Kullanım Onayı" vermesi gerekiyor.

- Ülkemizde ise Molnupiravir'in Türkiye'de üretimi ve kullanılması için çalışmaların başladığı ve "Sağlık Bakanlığı Covid-19 tedavi rehberi"ne ekleneceği 24 Kasım'da Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından belirtildi.