Kan Kanseri Belirtileri Nelerdir? Kan Kanseri (Lösemi) Belirtileri Nasıl Anlaşılır ve Semptomları Neler?

Farklı türleri bulunan löseminin belirtileri, hastalığın türüne göre değişmekle birlikte genel belirtiler, ateş ve gece terlemeleri, baş ağrısı, kolay yaralanma ve kanama, kemik ve eklem ağrıları, halsizlik, lenf bezlerinin şişmesi olarak sayılabilir.

LÖSEMİ BELİRTİLERİ

Tüm kan hücreleri gibi lösemi hücreleri de kanla birlikte tüm vücutta dolaşır.

Lösemi belirtileri, lösemi hücrelerinin sayısına ve vücudun hangi kısmında yoğunlaştığına göre değişebilmektedir.

Kronik lösemi hastalarında herhangi bir belirti görülmeyebilir. Belirtileri hiç veya hafif olduğu için kronik lösemi çoğunlukla rutin kan testi sırasında tespit edilen bir kanser türüdür.

Akut lösemi ise, kişiyi doktor muayenesine gitmeye zorlayacak kadar şiddetli belirtilere yol açabilir. Lösemi hücreleri beyni etkilediyse baş ağrısı, kusma, zihin karışıklığı, kas kontrolünün zayıflaması gibi belirtiler görülebilir.

Lösemi hücreleri vücudun diğer bölgelerini de etkileyerek sindirim sorunlarına, böbrek rahatsızlıklarına, akciğer ve kalp sorunlarına yol açabilir.

Sık görülen lösemi belirtileri aşağı yukarı tüm kaynaklarda şu şekilde sıralanmaktadır.

1) Şişen lenf bezleri. Lösemi nedeniyle boyun ve koltuk altında bulunan lenf bezleri şişebilir. Bu şişlikler genelliklere ağrıya neden olmaz.

2) Ateş ve gece terlemeleri.

3) Halsizlik ve güçsüzlük.

4) Kolay yaralanma, kolay morarma ve kanama. Bu belirtilere diş eti kanaması, ciltte morluklar ve küçük kırmızı noktalar eşlik edebilir. Burun kanaması görülebilir, adet dönemleri arasında kanama yaşanabilir veya yoğun adet kanaması yaşanabilir.

5) Karın bölgesinde rahatsızlık hissi ve şişlik. Bu dalağın veya karaciğerin şişmesinden kaynaklanabilir.

6) Nedeniz kilo kaybı.

7) İştahsızlık.

8) Kemik ve/veya eklemlerde ağrılar.

9) Anemiye bağlı olarak görülen soluk ten, nefes darlığı, kalp çarpıntısı, baş dönmesi.

10) Testislerin şişmesi.

11) Göz ağrıları ve görme sorunları.

Lösemi belirtileri ile ilgili önemli nokta, bu belirtilerin başka hastalıklar (enfeksiyon, yetersiz beslenme gibi) nedeniyle de ortaya çıkabileceğidir.

Lösemi, sadece doktor muayenesi ve gerekli testler yapıldıktan sonra belirlenebilir. Bu nedenle yukarıdaki rahatsızlıkların birini veya bir kaçını yaşıyorsanız nedenini kesin olarak öğrenebilmek için bir doktora görünmeli ve gerekli testleri yaptırmalısınız.

LÖSEMİ NEDİR?

Lösemi kan hücresi üretimini etkiler. Kemik içinde bulunan, kan hücrelerinin üretildiği kemik iliğinde başlar.

Sağlıklı bir insanda kemik iliği, vücudun enfeksiyonlara karşı koruyan beyaz kan hücrelerini (akyuvarlar), oksijeni vücut geneline taşıyan kırmızı kan hücrelerini (alyuvarlar) ve kanın pıhtılaşmasını sağlayan pıhtı hücrelerini (trombosit) üretir.

Lösemide ise kemik iliğinde anormal beyaz kan hücresi üretilmeye başlar ve bunlara "lösemi hücreleri" adı verilir. Bu anormal yapıdaki beyaz kan hücreleri, normal beyaz kan hücreleri gibi çalışmaz ve normalde olduğu gibi üremeleri durmaz.

Zaman içinde lösemi hücreleri normal kan hücresi sayısını geçer ve lösemi belirtileri olarak gösterilen anemi, kanama ve enfeksiyonlar artmaya başlar.

Lösemi hücreleri kan yoluyla lenf bezlerine sıçrayarak diğer organlara ulaşabilir, vücudun çeşitli bölgelerinde şişlik ve ağrılara neden olabilir.

LÖSEMİ TÜRLERİ

Lösemi, etkilediği beyaz kan hücresine ve ne kadar hızlı ilerlediğine bağlı olarak farklı türlere ayrılmaktadır.Akut lösemi hızlı gelişir ve belirtileri kısa zamanda görülmeye başlar. Kronik lösemi ise daha yavaş ilerler ve yıllarca hiç bir belirtiye neden olmadan gelişebilir. Akut ve kronik lösemi kendi içinde, hangi beyaz kan hücresini etkilediğine göre 2'ye ayrılmaktadır.Eğer lenfosit adı verilen beyaz kan hücreleri anormal olarak ürüyorsa buna "lenfoblastik lösemi", myelosit adı verilen beyaz kan hücreleri anormal olarak ürüyorsa "miyelogenöz lösemi" adı veriler. Bu 4 ana lösemi türü dışında daha az görülen tüylü hücre lösemisi, kronik miyelomonositik lösemi ve juvenil miyelomonositik lösemi adında farklı lösemi türleri de bulunmaktadır. Yetişkinlerde en sık görülen lösemi türleri, kronik lenfositik lösemi ve akut miyeloid lösemidir. Çocuklarda ise akut miyelojenöz lösemi (AML) ve miyeloid lösemiler daha çok görülmektedir.

LÖSEMİ NEDENLERİ NELERDİR?

Löseminin kesin nedeni bilinmemektedir ancak, bazı durumların lösemi riskini artırdığı bilinmektedir. Bu durumlara "risk faktörü" denir ve risk faktörleri şu şekilde sıralanmaktadır.

1) Radyasyona maruz kalmak.

2) Bazı kimyasallara maruz kalmak.

3) Başka bir kanser için kemoterapi tedavisi görmüş olmak.

4) Down sendromu ve diğer genetik sorunlar.

5) Sigara kullanmak.

6) Bazı kan hastalıkları.

LÖSEMİ TEŞHİSİ NASIL KONUR?

Doktorunuz kişisel ve aile bireylerinizle ilgili tıbbi geçmişiniz hakkında bilgi aldıktan sonra fiziksel muayene yapacaktır. Fiziksel muayene sırasında özellikle şişen lenf bezleri, dalak ve karaciğer bölgesi elle kontrol edilir. Beyaz kan hücresi sayısının belirlenebilmesi için tam kan sayımı istenir. Tam kan sayımında trombosit ve kırmızı kan hücresi sayıları da ölçülmektedir. Löseminin kesin teşhisi için kemik iliğinden örnek alınarak (biyopsi) laboratuvar ortamında incelenir. Biyopsi sırasında ağrıyı hafifletmek için lokal anesteziyle örneğin alınacağı bölge uyuşturulur. Löseminin belirlenmesi için yukarıdaki testlere ek olarak kişinin kromozom yapısının laboratuvar yöntemleri ile incelenmesi olan sitogenetik ve lenf bezleri ile göğsün incelenmesine yarayan röntgenler istenebilir.

LÖSEMİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Akut ve kronik lösemi için pek çok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Tedavinin başlangıç aşamasında hedef, kanserin neden olduğu belirtilerin kontrol altına alınmasıdır. Tedavi planı kişinin durumuna göre değişebilmektedir. Doktor löseminin türü, kişinin yaşı, genetik özellikleri ve genel sağlığına bağlı olarak tedavi planını belirleyecektir. Tedavi sürecinde kemoterapi, radyoterapi, kan nakli yöntemlerinden biri veya bir kaç tanesi bir arada kullanılabilir. Kemoterapi ve radyoterapinin yan etkilerine karşı yardımcı tedaviler uygulanabilir.