Epilepsi nöbeti geçirene soğan koklatmayın

Her yıl 26 Mart'ta, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerdeki insanlar mor giymeye ve epilepsi farkındalığını desteklemek için etkinlikler düzenlemeye davet ediliyor. Türk Epilepsi ile Savaş Derneği de dün epilepsi hastalığıyla ilgili bilinçlendirmek ve damgalamaya son vermek için 'Mor Alarm'ı çaldı. Epilepsi, tarihin bilinen en eski hastalıklardan biri olmasına rağmen hâlâ yeterince anlaşılmıyor ve hastalar toplumsal ön yargılarla karşılaşıyor. Türk Epilepsi ile Savaş Derneği Başkanı Prof. Dr. Nerses Bebek, halk arasında 'sara' olarak bilinen epilepsi hastalığıyla ilgili önemli bilgiler verdi.

1 MİLYON EPİLEPSİ HASTASI VAR
Prof. Dr. Bebek, epilepsinin kısa süreli beyin fonksiyon bozukluğuna bağlı ve beyin hücrelerinde geçici anormal elektrik yayılması sonucu ortaya çıkan bir nörolojik hastalık olduğunu belirterek, "Bugün Türkiye'de yaklaşık 1 milyon epilepsi hastası var" dedi.

BU HASTALARI DAMGALAMAYIN!
Prof. Dr. Bebek, epilepsi hastalığıyla ilgili bilgi eksikliğine dikkat çekerek, şunları söyledi: "Epilepsi Farkındalık Araştırması'na göre, toplumumuzun yüzde 58'i epilepsi hastalığını tanımlayamıyor. Yüzde 40'ı ise epilepsi hastalığının nöroloji uzmanları tarafından tedavi edildiğini bilmiyor. Bilmediklerimizden korkuyoruz ve bu korku da hastalara yönelik ön yargıyı besliyor. Epilepsi hastaları toplumda hâlâ 'evlenemez, çalışamaz, okuyamaz, başarılı olamaz' gibi yanlış mitlerle damgalanıyor. Oysa epilepsi, doğru tedavi ve destekle yönetilebilen bir hastalık. Bu nedenle herkesi 'Mor Alarm' çağrımıza kulak vermeye ve epilepsi hakkında bilinçlenmeye ve ön yargıları geride bırakmaya davet ediyoruz."

NÖBET GEÇİREN KİŞİYE DOĞRU İLK YARDIM
Araştırmaya göre, ülkemizde 34 milyon kişi epilepsi nöbeti geçiren birine nasıl müdahale edeceğini bilmiyor. Prof. Dr. Bebek, hepimizin günlük hayatımızda, yolda, iş yerinde ya da okulda epilepsi nöbeti geçiren biriyle karşılaşabileceğimizi vurgulayarak, doğru ilk yardım bilgisinin öğrenilmesinin toplumsal bir sorumluluk olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Bebek, epilepsi nöbeti geçiren bir kişiye nasıl yardım edilebileceğini şöyle sıraladı:
Sakin olun ve hastayı güvenli bir yere yatırın.
Hastanın hareketlerini durdurmaya veya engellemeye çalışmayın.
Gözlük takıyorsa gözlüğünü çıkartın. Üzerinde kravat, kemer gibi sıkı giysileri varsa giysilerini gevşetin.

Rahat nefes alması için yana doğru yatırıp, ağız salgılarının dışarı akmasını sağlayın, solunum yolunu açık tutun.
Ağzı kapalıysa, dişlerini sıktıysa açmaya çalışmayın. Dişlerinin arası açıksa; kazağınızın kenarı, tahta kaşığın ucu, çantanızın ya da kemerinizin deri kısmı gibi hastanın dişlerine zarar vermeyecek bir maddeyi dişlerinin arasına boğazını tıkamadığınızı kontrol ederek yerleştirin.
Nöbet sırasında; soğan ya da kolonya koklatmayın. İlaç veya su içirmeye çalışmayın. Bunlar solunum yoluna zarar verebilir.
Hastanın üzerinde epilepsi hastası olduğunu gösteren ve sizi yönlendiren bir kart olup olmadığına bakın.
Nöbet sırasında bireyin hareketlerini dikkatli izleyip, doktor ve hasta yakınlarına bilgi verin.
Nöbetin süresini takip edin ve bitmesini bekleyin.
Hasta 5 dakikadan uzun süren bir nöbet geçiriyorsa, acil yardım çağırın.

HER YAŞTA ORTAYA ÇIKABİLİR
PROF. Dr. Bebek, toplumun yüzde 49'unun epilepsinin herkes için bir risk oluşturduğunu düşünmediğini de belirterek, şöyle dedi: "Yüzde 42'si ise epilepsinin sadece belirli yaş gruplarında görülebileceğini sanıyor. Oysa epilepsi hastalığı kadın-erkek fark etmeksizin her yaşta ortaya çıkabilir. Basit bir kafa travması, doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması, inme, beyin iltihabı, menenjit veya ışın tedavisi gibi durumlar epilepsiye neden olabilir. Bu yönüyle herkesin bir gün epilepsi hastası olma riski bulunuyor. O yüzden bu hastalığı ve hastaları ötekileştirmektense anlamaya çalışmamız çok önemli."