Pazartesi 06.07.2009
Son Güncelleme: Pazartesi 06.07.2009
Son Güncelleme: Pazartesi 06.07.2009
Köşk'teki masada bekleyen sekiz tez
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün, askere sivil yargı yolunu açan yasayla ilgili kararını bugün netleştirmesi bekleniyor. Asker ve hükümet, Köşk'e 4'er temel tez içeren görüşlerini sundu
Meclis'ten geçmesinin ardından Türkiye gündemine oturan ve Köşk-Hükümet-Genelkurmay arasında temas trafiğine neden olan, askerlere sivil yargı yolu açan düzenlemede düğüm çözülüyor. İstanbul programını iptal ederek Ankara'ya dönen Gül, konutuna geçtikten sonra asker ve sivil kanadın görüşlerini masaya yatırdı. Gül'ün, yasayla ilgili kararını bugün açıklayabileceği belirtilirken, Cumhurbaşkanlığı kaynakları "Bugün kararını verecek gibi görünüyor. Olmazsa süreç en fazla 1-2 gün daha uzar" yorumu yaptılar. Çankaya Köşkü'ne sunulan hükümet ve askeri kanadın görüşlerinde 4 tez çarpışıyor. Bu görüşler şöyle:
HÜKÜMET:
1- Anayasaya aykırı değil: Anayasada askeri mahkemeler için, "Aker kişilerin; askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" hükmü bulunuyor. Hükümet ise düzenlemede öngörülen suçların askerlikle ilgisi bulunmadığı görüşünde.
2-Özel tanımlı suçlarla ilgili düzenleme: Hükümet, eski DGM'nin görev alanı kapsamındaki anayasal düzene karşı suçlar da dahil özel tanımlı suçlarla ilgili düzenleme yapıldığını savunuyor. Bunun AB uyum süreci ile bağlantı olduğunun altını çiziyor. Askeri mahkemelerden hukukçu olmayan subay üyelerin çıkarılmasının bir süreç olduğu görüşünü işliyor.
3-Uyuşmazlık mahkemesi kararları bu yönde: Hükümet, sivil ve askeri yargı arasındaki görev uyuşmazlıkları halinde Uyuşmazlık Mahkemesi'nin verdiği kararlara da işaret ediyor. Bu kararlar da sivil yargıyı işaret ediyor.
4- AİHM kararları: Hükümet, AİHM'nin, konuya ilişkin kararlarından da örnek gösteriyor.
ASKERİ KANAT:
1- Anayasaya aykırı: Genelkurmay'a göre, yasa değişikliği Anayasa'ya aykırı. Çünkü "askeri mahalde" işlenen suçlara bakmakla yükümlü kurum olarak askeri mahkemeleri gösteriyor.
2- Siyaset kışlaya girer: Bu değişiklik yapılırsa, suçun niteliği ne olursa olsun TSK'ya siyaset karışabilir.
3-Yargı çatışması olur: Genelkurmay, askeri yargıyla sivil yargının karşı karşıya gelmesinden endişe duyuyor.
4-Disiplin ve hiyerarşi altüst olur: Herhangi bir ihbar mektubuyla başlatılacak soruşturma TSK'nın disiplin ve hiyerarşisini altüst eder.
Bu arada hükümet kulislerinde Köşk'ten veto gelmesi durumunda, Meclis Başkanlığı seçimi için 4 Ağustos'ta toplanacak TBMM'de olağanüstü toplantıyla yasanın yeniden ele alınabileceği belirtiliyor. Diger yandan AK Parti'nin TBMM'yi 4 Ağustos'ta değil de 1 Ağustos'ta toplayabileceği konuşuluyor. AK Parti Grup Başkan vekili Bozdağ, "Ağustosun biri veya ikisinde grubumuzu toplarız. O dönem başka kanun ele almak için bir konsensüs sağlanırsa çalışmalar devam eder" dedi.
HÜKÜMET:
1- Anayasaya aykırı değil: Anayasada askeri mahkemeler için, "Aker kişilerin; askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" hükmü bulunuyor. Hükümet ise düzenlemede öngörülen suçların askerlikle ilgisi bulunmadığı görüşünde.
2-Özel tanımlı suçlarla ilgili düzenleme: Hükümet, eski DGM'nin görev alanı kapsamındaki anayasal düzene karşı suçlar da dahil özel tanımlı suçlarla ilgili düzenleme yapıldığını savunuyor. Bunun AB uyum süreci ile bağlantı olduğunun altını çiziyor. Askeri mahkemelerden hukukçu olmayan subay üyelerin çıkarılmasının bir süreç olduğu görüşünü işliyor.
3-Uyuşmazlık mahkemesi kararları bu yönde: Hükümet, sivil ve askeri yargı arasındaki görev uyuşmazlıkları halinde Uyuşmazlık Mahkemesi'nin verdiği kararlara da işaret ediyor. Bu kararlar da sivil yargıyı işaret ediyor.
4- AİHM kararları: Hükümet, AİHM'nin, konuya ilişkin kararlarından da örnek gösteriyor.
ASKERİ KANAT:
1- Anayasaya aykırı: Genelkurmay'a göre, yasa değişikliği Anayasa'ya aykırı. Çünkü "askeri mahalde" işlenen suçlara bakmakla yükümlü kurum olarak askeri mahkemeleri gösteriyor.
2- Siyaset kışlaya girer: Bu değişiklik yapılırsa, suçun niteliği ne olursa olsun TSK'ya siyaset karışabilir.
3-Yargı çatışması olur: Genelkurmay, askeri yargıyla sivil yargının karşı karşıya gelmesinden endişe duyuyor.
4-Disiplin ve hiyerarşi altüst olur: Herhangi bir ihbar mektubuyla başlatılacak soruşturma TSK'nın disiplin ve hiyerarşisini altüst eder.
Bu arada hükümet kulislerinde Köşk'ten veto gelmesi durumunda, Meclis Başkanlığı seçimi için 4 Ağustos'ta toplanacak TBMM'de olağanüstü toplantıyla yasanın yeniden ele alınabileceği belirtiliyor. Diger yandan AK Parti'nin TBMM'yi 4 Ağustos'ta değil de 1 Ağustos'ta toplayabileceği konuşuluyor. AK Parti Grup Başkan vekili Bozdağ, "Ağustosun biri veya ikisinde grubumuzu toplarız. O dönem başka kanun ele almak için bir konsensüs sağlanırsa çalışmalar devam eder" dedi.
DİĞER