"Önce vatan" dediler

Ünü Türkiye'yi aşarak dünya liglerinin en önemli derbileri arasında yer alan Fenerbahçe-Galatasaray maçlarında takımları için ter döken pek çok futbolcu, Çanakkale Savaşları'nda tek takım tek yürek olmuş ve ''Önce Vatan'' demişti.
Türkiye'nin şanlı tarihe sahip iki seçkin takımı Fenerbahçe ve Galatasaray arasında yapılan maçlarda son dönemde zaman zaman üzücü olaylar yaşansa da, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş mücadelesi sırasında Çanakkale'de, Conk Bayırı'nda, Gelibolu'da, sırt sırta savaşmış, birbirlerine siper olmuş, kanlarını bu ülke uğruna hiç düşünmeden helal ederek şehit düşmüş Fenerbahçeli ve Galatasaraylı futbolcular, yan yana, omuz omuza, belki de kefensiz birbirlerine sarılarak yatıyor.
17 Ocak 1909 tarihinde, şimdiki Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı'nın bulunduğu ''Papazın Çayırı'' olarak adlandırılan yerde yapılan özel maçla başlayan 100 yıllık ezeli rekabetin iki takımının Kurtuluş savaşı yıllarındaki futbolcuları da taraftarları da ne sarı-kırmızı ne de sarı- lacivert takım bayraklarının değil, tek bayrak altında ''tek takım, tek yürek''tiler.
Rakip olarak yıllarca sahalarda centilmence kazanmak için mücadele eden Galatasaraylı ve Fenerbahçeli oyuncular, 1915 yılındaki Çanakkale Savaşları'nda vatanları için gönül birliği ettiler. Artık futbol mücadelesinin yerini kurtuluşa kadar savaş, sahanın yerini cephe, meşin yuvarlağın yerini bağımsızlık ateşi saçan toplar, takım tezahüratlarının yerini ise ''Allah Allah'' nidaları almış, destansı mücadele başlamıştı.
Rekabeti ve sahadaki mücadelenin iki tarafında bulunan futbolcular Çanakkale Savaşları sırasında yazılan destana birlikte imza atarken, Gelibolu Yarımadası'nda vatanlarını korumak için gözlerini kırpmadan, ülkenin dört bir yanından gelen diğer kahramanlar gibi şehitlik mertebesine ulaştılar.
Bugün Gelibolu Yarımadası'ndaki şehitliklerde koyun koyuna yatan ''kahraman futbolcular'', geriye bağımsız Türkiye Cumhuriyeti'ni bırakırken, ezeli rekabette ''kavga, çekişme, ne pahasına olursa olsun kazanma anlayışını'' reddederek, daha iyiye, daha güzele birlikte ulaşabileceğini en güzel şekilde gösterdiler.
ŞEREFLİ İDMANCILAR
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet Esenkaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kayıtlara göre Çanakkale Savaşları sırasında Galatasaray'ın 17, Fenerbahçe'nin ise 5 futbolcusunun şehit düştüğünü söyledi.
Galatasaray'da kayıtların düzenli tutulması nedeniyle şehit futbolcu sayısının fazla göründüğünü, Fenerbahçe'ye ait kayıtların ise kulüp binasında çıkan yangında tahrip olduğu için şehit futbolcu sayısının tam olarak bilinemediğine işaret eden Esenkaya, ''Kaynak yetersizliği nedeniyle şehit futbolcu sayısının tespiti tam olarak mümkün olmuyor. Mevcut kaynaklar ise genelde Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş'a ait'' dedi.
Esenkaya, savaşa giden futbolcuların şehit düşmesi veya gazi olması nedeniyle, kulüplerde futbolcu bulunamadığı dönemlerin yaşandığını, kayıpların ardından kulüplerin 15-16 yaşlarındaki çocuklardan takım oluşturup maçlara çıktığını ifade etti.
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Esenkaya, Çanakkale Savaşları sırasında yayımlanan Servet-i Fünun adlı dergide ''şerefli idmancılar'' başlığıyla Fenerbahçe'den Nurettin, Halim, Kemal, Zeki, Hüsnü, Neşet; Galatasaray'dan kaleci Hamdi, Hasnun Galip, Neşet, Refik Ata, Mehmet Ali, Hasip, Cemil ve Nazmi'nin Gelibolu Yarımadası'ndaki değişik cephelerde şehit olduğunun bildirildiğini kaydetti.