Akıllı telefonlar depremi önceden bilebilir mi?

Önceden alınan önlemler, bilinçli hareketler ve sağlam yapılar sayesinde depremlerden en az hasarla kurtulmak mümkün. Ancak ne yazık ki birçok ülkede bu konuda sıkı çalışmalar yapıldığını söyleyemeyiz. Günümüze yakın tarihlerde gerçekleşen depremlere baktığımızda bile ciddi can kayıplarının yaşandığını görüyoruz. Bilim adamları ise son yıllarda "Acaba depremi önceden bilip ona göre hazırlığa geçebilir miyiz?" fikrinin üzerinde fazlasıyla duruyor. Bu konuda yapılan çalışmalar da var ve o çalışmalardan bir tanesinin de akıllı telefonlarla alakalı olduğu söyleniyor.

Science Advances'ta yayınlanan yeni bilgiler, akıllı telefonlardaki ağ teknolojileriyle deprem sinyallerinin önceden fark edilebileceğini belirtiyor. Nexus 5 ile yapılan bir test, aslında akıllı telefonlardaki GPS'in düşünüldüğünden çok daha güçlü olduğunu ortaya çıkarıyor. Yetkililer, akıllı telefonların bir deprem sensörü olarak kullanıma gayet uygun olduğunu belirtirken, ilk titreşimlerin fark edilmesiyle önlemlerin alınabilmesi mümkün. Ayrıca cep telefonu tabanlı olarak hazırlanacak bu sistemin sismograf tabanlı sistemlere (Deprem şiddetini ve uzaklığını kaydeden cihaz.) kıyasla daha ucuz olabileceği söyleniyor.

Güncel bir akıllı telefona baktığımızda, içinde GPS, akselerometre (ivmeölçer) ve veri bağlantısı gibi birçok özellik bulunuyor. Bunların da bir deprem tahmin sistemi için yeterli olabileceği düşünülüyor. Araştırmacılar, 2011'de Japonya'da gerçekleşen büyük depremde bölgede olan GPS bağlantılı cihazların verilerini incelemiş ve depremden önce ilk titremelerin birkaç dakikada fark edilebildiği görülmüş.

Eğer bu sistem geliştirilir ve kullanılabilir hale getirilirse, özellikle çok gelişmemiş ülkelerde fazlasıyla işe yarayabilir.

Depremi Önceden Haber Veren Aleti duydunuz mu?

Mahmut Saral