Dönüşümün mimarı girişimciler olacak

İnşaattan tarıma, bankacılıktan telekoma tüm sektörlerde dijital dönüşümün mimarı girişimci şirketler olacak. Risk sermayesi ve teknoloji girişimciliğin en büyük merkezi Silikon Vadisi'nde bile dönüşüm küçük şirketlerle gerçekleşiyor. Türkiye'de telekom şirketleri "dijital dönüşüm" iddiasını sürekli dile getirseler bile ekosistem oluşturacak yetenekleri geliştiremiyor. Telekom şirketleri artık çevresine değil, sadece kendisinin kazanacağı oyunu tasarlıyor. Türk Telekom, dünyada krizden söz edildiği 2008 yılında satın aldığı şirketler ve iştahı çok yüksekti. Vodafone Oksijen konusunda kararlı yatırımlar yapmıştı. Turkcell fiber yatırımlarının ilk ateşini yakmıştı. Bunun en önemli sebebi 2009 yılında 3G mobil internet altyapısıydı. Ancak 4.5G altyapı yatırımlarından önce veya sonra benzer hareketliliği görmek mümkün değil. Türkiye'de 1990'ların ortasında Turkcell ve Telsim'in etrafındaki ekosistemde daha fazla kayda değer şirket vardı. Sadece logo ve melodi işlerinden elde edilen gelir bile irili ufaklı girişimcinin iştahını kabartmaya yetiyordu. Şimdi mobil internet altyapısı yatırımlarının doruk noktasına ulaşırken girişimci ekosisteminden söz etmek mümkün değil.
GİRİŞİMCİSİZ DÖNÜŞÜM OLMAZ
Şimdi tüm telekom şirketleri "Dijital Dönüşüm" iddiasını ortaya koyarken, bunu nasıl gerçekleştireceğini anlatan yok. Girişimci yetenekleri olmadan telekom operatörleri adım bile atamaz. Dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye'de de girişim ekosisteminin tüm sektörlere liderlik etmesi gerekir. Tarımdan biyoteknolojiye, sağlıktan finans teknolojilerine her alanda dijital dönüşümün lideri girişimciler olmalı. Operatörler yenilikçi çözümler geliştirmek için sadece Ar-Ge kadrolarını büyütmeye değil, girişimcilerle işbirliği yapmaya ihtiyaçları var. Her sektörde girişimciler ordusu oluşturmak için bilgi tabanlı sorun çözme kültürünün oturması şart. Üniversite, girişimci ve endüstri eko sisteminde telekom şirketlerinin fonlamalarda başı çekebilecek nakit güçleri, altyapıları ve insan kaynağı var. Ancak genelde ihtiyaçları başı ağrımadan yurtdışı tedarikçilerden çözme anlayışı yaygın. "Amerikayı yeniden keşfetmeye gerek yok" sözü girişimin önünü tıkıyor.
ABD'DE RİSK SERMAYESİ YATIRIMLARI TAM GAZ!
Silikon Vadisi'nde tüm risk sermayesi yatırımcığının ilk adımlarını atan ABD'de 2016'nın ilk çeyreğinde işler iyi gidiyor. 2008 yılından sonra daralan piyasalar 2014 yılından sonra dramatik bir artışa yerini bırakmıştı. 2015 yılında da toplam 28 milyar dolara ulaşan yatırımlar 2014 yılının gerisinde kalsa da büyük bir kriz yaratmadı. Ancak son çeyrekte düşüşler dikkat çekmişti. Amerikan Ulusal Risk Sermayesi Birliği'nin verilerine göre 2016'nın ilk çeyreğinde 969 anlaşma çerçevesinde 12.1 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Son 10 yılın en iyi ilk çeyreğinin elde edildiği büyüme sonuçları girişimcileri memnun etti.
DEVLET, BELEDİYE VE ÜNİVERSİTELER
Sadece özel sektör ve operatörlerin değil, devlet kurumları, belediyeler ve en önemlisi üniversitelerin dijital dönüşüm için yerli teknoloji girişimcileri ile iş yapma kültürünün oluşması şart. Çoğu zaman üniversitelerde bile ihale yasaları hazır çözümleri dayatıyor. Üniversitelerdeki teknoparklar bu anlayışın yıkılması için önemli bir adım olsa da sonuçlar yeterli değil. Belediyeler ve devlet kurumları ise konuya son derece kayıtsız kalıyor.