Hoşgörü ve saygının beşiği Kazan

Son yıllarda spor ve sanatta ev sahipliği yaptığı çok sayıda uluslararası organizasyon ile adını sıkça duymaya başladığımız Kazan'ı, Trabzonlu Gökdeniz Karadeniz'in Rusya Premier Ligi takımlarından Rubin Kazan'a transferi sırasında sıkça telaffuz eder olmuştuk. Şampiyonlar Ligi deplasmanında dünya devi Barcelona'ya attığı golle takımını galibiyete taşıyarak Kazanlıların gönlünde ayrı bir yer edinen Gökdeniz'in sakatlıkla boğuştuğu şu günlerde düştü yolumuz Kazan'a. Türk Hava Yolları (THY) ve Tataristan Turizm Devlet Komitesi'nin daveti üzerine İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan 3.5 saatlik bir uçuşun ardından Kazan'a vardık.

100'DEN FAZLA MİLLET
Bin yılı aşkın geçmişi ile Rusya Federasyonu'na bağlı Tataristan Cumhuriyeti'ne başkentlik yapan Kazan, Moskova ve St. Petersburg ile birlikte Rusya'nın tarihi ve kültürel zenginlik bakımında en önemli üçüncü şehri konumunda. Turizm Komitesi Başkanı Sergey Ivanov'a göre ise Kazan'ı diğer şehirlerden ayıran en önemli özelliği Rusya'nın en misafirperver insanlarının burada bulunması. Rusya'yı boydan boya geçen İdil (Volga) ve Kazanka nehirlerinin arasına kurulu Kazan, tarih boyunca ticaretin aktif olması nedeniyle farklı kültürlerin ve milletlerin kaynaşma noktası olmuş. 2005'te kuruluşunun 1000. yılını kutlayan Kazan, 100'den fazla milletten insanın bir arada yaşadığı bir şehir. Nüfusun çoğunluğu ise Müslüman Tatarlar ve Ortodoks Ruslardan oluşuyor. Tarihi adaletin sağlanması için 72 cami ve 72 kilisenin bulunduğu şehirde ayrıca sinagoglar, Katolik kiliseleri ve Budizm merkezi de var. Bunların bir kısmı aynı sokakta yan yana sıralanıyor. Ressam Ildar Khanov tarafından inşa edilen, bütün dinlerin sembollerinin bulunduğu Tüm Dinler Tapınağı, bu açıdan görülmesi gereken yerler arasında. Herkesin birbirini rahatsız etmemeye özen gösterdiği kozmopolit şehirde kaldığımız sürede yüksek sesle ne ezan ne de çan sesi duyabildik. Bu durumu nedenini rehberimize sorduğumuzda ise aldığımız yanıt "Her dinin bir diğerine gösterdiği saygı" şeklinde oldu. Ancak önemli dini günlerde yüksek sesle ezan ya da çan sesini duyulabiliyormuş. Kazan'da, SSCB'nin dağılmasından sonra heykeli birçok yerde tahrip edilen ya da kırılan Lenin'i genç haliyle yansıtan heykel de zarar görmemiş. Bunun nedeni de aynı: Tarihe olan saygı.

YEDİ KATLI TİYATRO
Yazdan kalma son günlerini yaşayan Kazan'ın geniş ve temiz caddelerinde yürürken gördüğümüz tarihi binaların ne olduklarını sorduğunuzda aldığımız cevap hiç değişmedi. Üniversite, kütüphane, tiyatro ya da opera binası... Bana göre en ilgi çekeni ise Ekiyet 'Masal' Kukla Tiyatrosu. Tiyatro sezonunda büyük ilgi gören yedi katlı binanın tamamı engelli çocukların da ziyaret edebileceği şekilde yapılmış. Bu açıdan bir kültür merkezi olarak önce çıkan, geçmişte Tolstoy gibi ünlü isimleri de ağırlamış Kazan'da yüksek öğretim veren 43 eğitim kurumu bulunuyor. Tarihi binaları ile dikkat çeken Bauman Caddesi ise mağazaları, eğlence yerleri, kafeleri ve restoranları ile ünlü. Kazan'daki gece hayatı Rusya'nın diğer şehirleri gibi oldukça hareketli. Hafta sonları daha da hareketlenen şehirde her türlü müziği dinleyebileceğiniz alternatifler mevcut.
KAZAN BEREKET DEMEK
Tarihte Kazan isminin nereden geldiği konusunda çeşitli söylentiler olsa da Kazan hep bereketin sembolü olmuş. Şehirdeki evlendirme dairesi ise yeni kurulan aile ocaklarının bereketli olması için kazan şeklinde inşa edilmiş. Kazanka nehri kıyısında kurulan evlenme dairesi her anlamda ailecek birlikte bir alan içinde hareket edilmesi gerektiği mesajını da veriyor. Yaklaşık 32 metre yükseklikte bulunan çift katlı seyir terasına sahip binadan eski Kazan şehrini panoramik olarak izleyebilirsiniz.
ET VE HAMUR AĞIRLIKLI
Kazan'da sıkıntı yaşamayacağınız tek şey yemek. Tatar mutfağına ait tüm yöresel yemekler tadılabilir. Et ve hamur işlerinin ağırlıklı olduğu Tatar mutfağında akla ilk gelen Tatar böreği. Burada yiyeceğiniz börek benzerlerinden çok daha lezzetli. Bunun da sebebi böreğin içindeki et oranının fazla olması. Tataristan'a özel bir diğer yemek ise Tatar mantısı. Bu da tanıdık gelse de lezzeti ülkemizden çok daha farklı. Kazan'ın milli tatlısı olarak bilinen çak çak da tadılması gerekenlerden. Şehirde Türk restoranları da var. Bunların dışında Rus yemekleri de menülerde yer alıyor.
SVIYAJSK ADASINDA 250 KİŞİ YAŞIYOR
Kazan'dan yaklaşık 60 kilometre uzaklıkta bulunan ve hanlığın başkenti Kazan'ın alınmasında Rus ordularına destek sağlayan Sviyajsk şehir 28 gün içinde inşa edilmiş. Günümüzde çoğunluğu emeklilerden oluşan 250 kişinin yaşadığı bu adada çok sayıda ahşap yapı bulunuyor. Bunlardan en ilginci ise ahşap kilise. Vapur seferlerinin düzenlendiği adaya karayoluyla da ulaşmak mümkün.
İÇİNDE CAMİ OLAN KREMLİN
Kremlin Türk kökenli bir kelime. Kale anlamına geliyor. Kazan Hanlığı'nın başkenti Kazan, nehirlerin kesişmesinden dolayı önemli bir ticaret merkezi olmuş. Bu sürede cami, saray, medrese gibi eserlerin yapıldığı şehrin en yüksek tepesine ise kale inşa edilmiş. Korkunç Ivan, 1552'de şehri kuşatmış. Kremlin'in içine girdiğinizde dikkat çeken en önemli eser, Korkunç İvan tarafından yıkılan sekiz minareli Kul Şerif Cami'nin yerine yaptırılan ve 2005'te ibadete açılan cami. Rusya'nın mimari sembolleri arasında üçüncü sırada yer alan camide 24 saat Kuran-ı Kerim okunuyor. Caminin bugün de sekiz minaresi var. Minarelerin hepsi o zamanki şehirlerin sembolü olduğu için büyüklükleri farklı olarak yapılmış. Kremlin'de Korkunç Ivan tarafından yıkılan Han Camisi yerine yapılan Meryem'e Müjde Katedrali de cami ile aynı tarihte açılmış.
KARDEŞ ŞEHİR
İstanbul, Antalya ve Eskişehir ile kardeş şehir olan Kazan'da yürürken Dünya Üniversite Oyunları için yaptırılan İstanbul isimli park dikkatimizi çekiyor. Kazan'da son yıllarda ülke ekonomisini çeşitlendirmek için turizme ayrı bir önem veriliyor. Bu yüzden 2005'te beş otel varken bugün sayı 220'ye ulaşmış. Türkiye'den vizesiz gidilebilmesi, Moskova ve St. Petersburg'a göre daha ekonomik olması Kazan'ı tercih edilebilir kılıyor. Kazan'ı ziyaret etmek için yaz ayları tavsiye edilse de yılın altı- sekiz ayı karlar altındaki şehir kış turizmi içinde cazip seçenekler sunuyor. Ulaşımın otobüs, troleybüs ve metro ile sağlandığı şehir, rehberiniz yoksa keşfetmekte zorlanabileceğiniz bir yapıya sahip. Bazı önemli noktalar hariç Rusça ve Tatarca'nın dışında kullanılan başka bir dil yok. Ancak benim gibi "Bir şehri keşfetmek için en iyi yol orada kaybolmak" diyorsanız bu açıdan da çekinmenize gerek yok. Sokakları oldukça güvenli.